04 Ocak 2010 00:00
Ford Otosan işçileri insanca yaşamak istiyor
2009 yılında işçilere işten atılma, ücretsiz izinler, ücretlerin düşmesi ve zamlar düştü.
2009 yılında işçilere işten atılma, ücretsiz izinler, ücretlerin düşmesi ve zamlar düştü. Ford işçileri de krizde işçilere ne düştüyse hepsinden nasibini aldı. İşçi kiralamadan, iş kazalarına ve esnek çalışmanın türlü uygulamalarına kadar ne varsa Ford Otosanda yaşandı. Bunları katlanılamaz bulan işçiler 2010 yılının yeni bir başlangıç olmasını istiyor. Ancak Ford işçileri yılın ilk gününe ücretsiz izinle başladılar.
2008 yılı sonundan itibaren ücretsiz izin uygulamaları nedeniyle zor günler yaşadıklarını anlatan bir Ford işçisi, Kredi kartları patladı. İcra gelenler oldu. Ben faturalarımı 2-3 ayda bir ancak ödüyorum. Kirayı 2-3 defa geciktirdim. Babamdan bile para istedim, babam bile benden kaçmaya başladı. Kredi kartına 200-250 TL borç ödüyorum. Avansı aldıktan sonra cebimde para kalmıyor. İki bayramda da memlekete gidemedim. Kimse de gidemedi diye konuştu.
ÖDÜNÇ İŞÇİLİK
Esnek çalışmanın ve ücretsiz izinlerin olağan hale getirildiğini belirten diğer bir Ford işçisi, şunları anlattı: Patron istediği zaman çalıştırıyor, istediğinde izine gönderiyor. Kriz öncesinde izine çıkarıldığımızda normal ücretimizi alıyorduk, şimdi ise ya ücrette kesinti yapılıyor ya da borçlandırılıyoruz. İzin döneminde ödenen ücretler için bizi borçlandırmışlar, hâlâ o borcu ödemek için bedavaya çalışıyoruz. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan arkadaşlarımız Arçelik fabrikasına ödünç işçi olarak gönderildi. Ben de kısa çalışma ödeneğinden yararlanamıyordum, Arçelike gitmedim, işten atmakla tehdit ettiler.
İŞ KAZALARI ARTTI
Kriz gerekçesiyle işçi sayısının 7500den 5500e düştüğünü anlatan Ford işçisi, atılan taşeron temizlik işçilerinin yerine üretimin yavaşladığı bölümlerden işçilerin gönderildiğine dikkat çekti.
Az işçiye çok iş yaptırıldığını belirten Ford işçisi Sürekli bağırış çağırış ile işi hızlandırmaya çalışıyorlar. Yorulunca dikkatsizlik oluyor. İş kazaları artıyor. Bir ara 15 günde 13 kaza olmuştu. İş kazalarında da suçu sürekli operatöre yüklemeye çalışıyorlar. Üretimin hızlı olduğundan, işçinin yorulduğundan hiç bahsetmiyorlar. Eğitim katılım formunu imzalatıyorlar ama bir şey değişmiyor dedi. Toplantılarda işçilerin sürekli ergonomi ve havalandırma sorunundan bahsettiğini belirten Ford işçisi, patron temsilcilerinin ise sürekli kaliteden yakındıklarını ve işçilerin anlattığı sorunların çözülmediğini ifade etti.
SOSYAL HAYAT BİTTİ
Başka bir Ford işçisi 2009 yılında sosyal hayatlarının tamamen bittiğini söyledi. 2009un günü kurtarma çabasıyla geçtiğini anlatan işçi, Markette nakit alışveriş yapardık. Şimdi kredi kartıyla yapıyorum. Hanımla hafta sonu dışarıda yemek yerdik; gezmeye çıkardık. Şimdi bunları yapamaz olduk diye konuştu. Diğer bir Ford işçisi ise şunları söyledi: 2009 yılında okul, gıda, ısınma vb gibi ihtiyaçlarını bile karşılamada büyük zorluklar çektik. Uzun süreli devam eden ücretsiz izinler nedeniyle kimi işçiler ailelerinin yanına taşındılar, kimileri ek bir iş bulup çalıştılar.
FEDAKARLIK YILI!
Türk Metal Sendikasının çıkarttığı derginin Ekim 2009 sayısında, kriz döneminde metal işçilerinin işverenler için birçok fedakarlığa katlandığı ifade ediliyor.
Patronun fedakarlığa ihtiyacı olmadığını belirten bir Ford işçisi ise her türlü sosyal etkinliğin maliyet olarak görülüp kısıldığını belirterek Her sene yapılan konser, piknik gibi etkinlikler yapılmadı. Bayram hediyeleri yarı yarıya düşürüldü diye konuştu.
Patronun işçi çıkarmasa ve tam maaş ödeseydi bile zarar etmeyeceğine dikkat çeken Ford işçisi şöyle devam etti: İşçilere daha az para vermenin yolunu aradılar. Hep fedakarlığı bizden bekliyorlar. Biz bunları çektik, sesimizi çıkarmadık. Bu kadar kârdan sonra artık patron fedakarlık yapmalı diye konuştu. (Kocaeli/EVRENSEL)
ÜRETTİĞİMİZ ARABAYA BİNEBİLMEK İSTİYORUZ
Ford Otosan Kocaeli Fabrikası Genel Müdürü Haydar Yenigünün talimatıyla yapılan toplantılarda işçiler beklentilerine cevap bulamadılar. İşveren temsilcileri sürekli olarak kalite sorunundan bahsederken işçiler geçim sorunu ve ücretleri gündeme aldılar. 6 senelik bir işçi açık kapı toplantısında Ürettiğimiz arabalara binebilmek istiyoruz, daha fazla indirim olmaz mı? sorusuna tatmin edici yanıt verilmedi. Bunun üzerine Ford işçisi Bu indirime rağmen fiyatlar çok yüksek. Almanyadaki işçiye de aynı indirim yapılıyor olabilir ama Almanyadaki işçiye ödenen ücret ile bize ödenen ücret arasında dağlar kadar fark var dedi. Müdür yardımcısı ise Türkiyenin koşullarının bunu gerektirdiğini ifade etti. Yenigün ise ücret sorununun sendika ile MESS arasında bir sorun olduğunu ve kendisinin karışamayacağını belirtti.
TÜRK-İŞİN KARARI UYGULANMADI
Türk-İş Başkanlar Kurulunun TEKEL işçilerine destek için aldığı bir saatlik iş bırakma kararının bahsinin bile geçmediğini belirten Ford işçisi Biz kararı duyduk ama hiçbir sendikacı bahsetmedi. Fabrikanın büyük bir kısmı iş bırakma kararından habersiz. Sendikacılar Türk-İşin kararını kamu işyerlerine dönük bir karar gibi ifade ediyorlar. Özel sektörde yapılacak eylemin anlamı yok; önemli olan hükümete göstermek, fabrika yönetiminin TEKELle ne alakası var diyorlar. Ama fabrikada iş bırakma bir başlarsa gerisi gelir diye konuştu.
2010 ÜCRETSİZ İZİNLE BAŞLADI
Genel Müdür Haydar Yenigün imzasıyla fabrikaya asılan yazıda 31 Aralıkta başlayan ücretsiz izinlerin 4-8 Ocak arasındaki bölümü yıllık izinlerden düşüleceği, kalan bölümü için işçiler borçlanacağı belirtildi. Ayrıca 2010un ilk 3 ayı Cuma günleri, ikinci üç ayı da belirlenecek bir gün ücretsiz izinle işçiler borçlandırılacak. Bütün bunlara rağmen yeni yılın yeni bir umut olduğunu belirten bir Ford işçisi Her şeyin birden değişeceği beklentisine kapılmak yanlış olur. 2010 Eylül ayınla toplusözleşmememiz var. Biz çalışanlar olarak 2009 yılında yaşadığımız o büyük sıkıntıları atlatarak daha iyi şartlarda insanca bir ücret karşılığında çalışmak ve üretmeye devam etmek istiyoruz. Bu yeni yılda sendikanın biz çalışan işçilerle beraber haklarımızın korunması konusunda bizlerin yanında olmasını bekliyoruz. Çalışan arkadaşlarımızla birlik ve beraberlik içinde ekmek kavgamızda ortak mücadele ederek daha iyi kazanımları elde etmek ve kazanılmış haklarımızı korumak istiyoruz diye konuştu.
2010 yılının sözleşme yılı olduğunu ifade eden Ford işçisi, şimdiden sözleşmeyi düşük bir zamla bağlama çalışmalarının başladığını belirterek Patron önce fabrikada bir söylenti yayıp işçileri yaşanan gelişmelere alıştırıyor daha sonrada hak gasplarına başlıyor. İşçilerin işten atma tehdidi ile tüm tepkilerinin önüne geçiliyor. Ford işçileri birlikteliğini sağlayamadığı taktirde 2010 yılı da kayıplarla ve 3e 5e bağlanan bir sözleşme ile geçecektir dedi. Diğer bir Ford işçisi ise 2010 sözleşmesi için daha çok işçi toplantılara katılacak. Herkes durumdan rahatsız. İnsanlar geleceklerini göremiyorlar. Bunun için 2010 sözleşmesinde daha çok gürültü olacak dedi.
Arif Koşar - Şerafettin Gökdeniz