ABAKÜS

2009’un son ayları web browser savaşlarında daha önce görülmemiş bir olaya tanıklık etti. Saygın bir Internet araştırma kuruluşu olan Fittkau and Maass’ın yaptığı araştırmaya göre Firefox, yüzde 45.6’lık kullanım oranı ile ezeli rakibi Internet Explorer’ı (IE) Almanya’da -yaklaşık yüzde 1’lik farkla- geride bırakmayı başardı. Araştırmaya göre Internet Explorer’ın tüm sürümlerinin toplam kullanım oranı yüzde 44.4’e gerilerken, diğer web browserlar, geri kalan yüzde 10’u paylaştı. Dünya genelindeki kullanım istatistiklerinde ise yüzde 64.5 ile Internet Explorer’ın üstünlüğü açık ara farkla devam ediyor. Firefox ise yüzde 25.30 ile ikinci sıradaki yerini koruyor.
Firefox’un Almanya’daki başarısı, Internet Explorer için sonun başlangıcının ilk ciddi işareti olabilir. Microsoft Internet Explorer 9 duyurusu ve Internet Explorer 9 için üzerinde çalışılan donanım ivmeli grafik hızlandırma özellikleri ile ciddi bir heyecan yaratmayı başardı. Ancak Mozilla’nın da, donanım ivmeli grafik hızlandırmayı Firefox’un yeni sürümüne ekleyebilmek için çalıştığı bilinen bir gerçek. Bu noktada donanım ivmeli grafik hızlandırmayı kendi bünyesine kararlı bir şekilde eklemeyi başaran ilk web browserın kullanım oranını -sadece bu özellik sayesinde- en azından birkaç puan artıracağını söylersek, yanılmış olmayız. Web browserlar için bir diğer önemli özellik Acid Test sonuçları. Acid Test, Web Standartları Projesi tarafından hazırlanan ve bir web browserın, W3C (Worl Wide Web Consortium) ve ECMA (European Computer Manufacturers Association) tarafından belirlenen web standartlarına uygunluğunu ölçmeye yarayan bir test. Bir web browserın W3C ve ECMA standartlarına uyumluluğu, standartlara uygun hazırlanmış sayfaların doğru görüntülenmesini garanti altına alıyor. Güncel Acid Test versiyonu olan Acid3’ün sonuçları ise oldukça ilginç. En yüksek puanın 100 olduğu Acid3 Test’i halihazırda kullanmakta olduğum web browserlara uyguladım. Google Chrome 3.0.195.38 100 puan ile ilk sırayı alırken, ikinci sırayı 96 puanla Firefox 3.7a1 aldı. Pek kullanmadığımdan herhangi bir versiyon güncellemesinde bulunmadığım ve bu nedenle hâlâ 6.0.2900 sürümünde kalmış olan Internet Explorer ise Acid3 Test sayfasını dahi doğru dürüst görüntülemeyi başaramayarak, 11 puanla son sırayı aldı. Firefox ve Chrome’un son versiyonlarını Explorer’ın antik versiyonu ile karşılaştırmak adil olmadığından, kısa bir arama ile Internet Explorer’ın güncel versiyonu olan 8.0 ve deneme aşamasında olan 9.0 versiyonları için de Acid3 test sonuçlarını öğrendim. IE8, Acid3’ten sadece 20 puan alırken; IE9 sürümü ile puanını yüzde 60 artırarak 32 puan almış. Bir diğer deyişle, Web standartları Internet Explorer’ın pek de umrunda değil. Ancak Firefox ve Chrome’un artan kullanım oranları IE’nin geliştirici ekibinin bu konuya daha fazla eğilmesine yol açabilir. Browser kullanımında son kullanıcının öncelikleri pratiklik, kullanışlılık, performans ve alışkanlıklar olarak sıralanabilir. Pratiklik, kullanışlılık ve performansta IE’nin geride kaldığı bilinen bir gerçek. Geriye sadece alışkanlıklar kalıyor. 2005’te sıfırdan başlayan ve 5 yıl gibi kısa bir sürede yüzde 25’lere ulaşan; hatta Almaya’da IE’yi geride bırakan Firefox’un engellenmez yükselişi, alışkanlıkların da çok da zorlanmadan değişebileceğinin en önemli kanıtlarından biri olarak gözler önünde duruyor. Eğer IE ciddi bir atağa kalkamazsa, bu IE için sonun başlangıcı olabilir.
GÖKHAN BAYRAM