Noel günü Detroit’te yaşanan istihbarat eksiklikleri, Amerikan istihbaratının büyük felaketleri olası kılan gerçek başarısızlığını gölgede bıraktı. Neticede, istihbarat örgütleri arasına bilgi paylaşımının artırılması, daha ayrıntılı analizler ve ayrıntılara daha çok ilgi başarısızlığı azaltacaktır. Problem, bütün istihbarat teşkilatının diğer istihbarat örgütlerine tarihsel olarak düşmanlık beslemesiydi. Sonuçta, teşkilatlar, nesiller boyu davrandıklarından farklı şekilde hareket etmeleri talimatı almışlardı.
Birkaç yönetim öncesinde, Başkan Henry Truman, bir arkadaşına yazdığı mektupta CIA’nın feci tabiatından şikayet ediyordu: “Göreve başladığımda” diyordu Truman, “Başkan, dünyadan haber alır durumda değildi.” İlk ortaya çıktığında Stratejik Hizmetler Başkanlığıydı. Daha sonra bu kuruluş Roosevelt yönetimi altında CIA olarak değişti. Daha sonra hızla hiçbir başkanın üzerinde kontrolünün olmadığı ve sadece birkaç kişinin güvenebildiği bir güç haline geldi. Truman zamanında küresel bir istihbarat ajansı olan kuruluşun farklı fikirleri vardı. Truman, “Habis ve tetikte bir kuruluş olarak tasarlanmamıştı” diye yazıyordu. Sadece dünyada neler olup bittiği hakkında başkanı bilgilendirmeye yönelik bir algılayıcı olması hedeflenmişti. Başkan Truman, CIA’nın bir casus kuruluş olarak hareket etmesini asla istemediği konusunda ısrarlıydı. Fakat başkanın ne istediğinin önemi yoktu. Başkanlar CIA’yı yönetmiyordu. Kendileri CIA tarafından yönetiliyordu.
11 Eylül’e ve Irak Savaşı’na neden olan istihbarat başarısızlıklarının ardından, 10 yıl kadar sonra, ulusumuz yeni bir 11 Eylül’ün kıyısından döndü.
Başkana ulaşan bilgileri kontrol eden bir teşkilat aynı zamanda onun seçeneklerini de kontrol eder. Ve Romalı hükümdarlar gibi, başkanlık koltuğunun gücünün yarattığı sanrılar o kadar baştan çıkarıcıydı ki, teşkilat dünyayı kontrol etmenin ve değiştirmenin bir aracı haline dönüşüyordu. Bir lideri sevmiyor musunuz? Bir darbe emredin. Bir hükümete karşı mısınız? Muhalifleri satın alın. İşte CIA bunlardan oluşuyor. Eğer bunlara inanmazsanız, ulusal kitap ödülleri alan 10 kitaptan biri olan “Küllerin Mirası” adlı kitabı okuyun.
Kitap, CIA tarihini anlatıyor; 2007’de Doubleday tarafından yayınlanmıştı. Başkanlarla yo-yo gibi oynayan bir kuruluşu tanıyacaksınız. Yurtiçinde ve yurtdışında suç işlediler ve “ülkeyi korumak” dışında hiçbir şey yapmadılar.
11 Eylül ‘den sonra kısa bir an için CIA başarısızlıkları nedeniyle feshedilecek gibi göründü, o an geldi ve geçti. Şu günlerde birçok istihbarat teşkilatı veri ağırlığıyla ezilmiş durumda. Veriler o kadar çoğaldı ki, toplamak, anlamak ve onlara göre davranmak zorlaştı. Şimdi, bir dahaki sefere kadar yeni kurallara uyma zamanı.
MUMIA ABU JAMAL