EMASYA ORTAKLIĞI

Anayasa Mahkemesi “Balyoz Planı” ile gündeme gelen EMASYA protokolüne kaynaklık eden yasanın iptalini, 11 yıl önce reddetmiş. Erbakan hükümeti tarafından hazırlanan yasanın iptali talebine karşı ret oyu verenler arasında Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç da var. Mahkemenin başkanı ise yine tanıdık bir isim Ahmet Necdet Sezer.
REDDEDİLDİ
“Balyoz Planı” ile gündeme gelen ve askere şehirlerdeki toplumsal olaylara müdahale etme imkanı tanıyan EMASYA protokolüne kaynaklık eden yasanın iptali için, Anayasa Mahkemesine dava açıldığı belirlendi. Mümtaz Soysal, Oya Araslı ve 113 milletvekilinin imzasını taşıyan başvuru, aralarında Haşim Kılıç’ın da bulunduğu heyet tarafından reddedildi.
ERBAKAN HÜKÜMETİ DÖNEMİNDE
İller İdaresi Kanununda değişiklik yapan ve 29 Ağustos 1996’da Erbakan hükümeti döneminde çıkarılan yasa sonrası 1997’de, asker ve polis arasında EMASYA protokolü imzalanmıştı. Protokolün bir maddesi de, terör şüphesi gibi olağanüstü bir durum algılaması varsa, askeri birliklere Vali’den izin almaksızın olaylara el koyma yetkisi tanıyor.
EMASYA’YA DAYANAK OLDU
Yasanın 11. maddesi, Valilere, ilde çıkabilecek veya çıkan olayların, emrindeki kuvvetlerle önlenmesini mümkün görmedikleri durumlarda Jandarma veya Kara Kuvvetleri birliklerinden yardım isteme yetkisi veriyor. Valinin talebi olmadan askeri birliğin müstakilen görevlendirilmesi de mümkün bulunuyor. EMASYA protokolü de bu madde uyarınca hazırlandı.
İPTALİ İSTENDİ
Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından Mümtaz Soysal ve arkadaşları 1 Kasım 1996’da iptal davası açtılar. Başvuruda “Yasa, askerî kuvvetler ile sivil kuvvetleri işlevsel olarak karıştırmış, görevi dış güvenliği sağlamak olan asker, varlık nedenine aykırı olarak, iç güvenliğin sağlanmasında da etkin bir rol üstlenmiştir. Bu düzenleme, olağan dönemlerde bile, askerî otoriteyi, sivil otoritenin önüne geçirip, sivillerin, çözümleyemedikleri ülke sorunlarını askerlere havale etmektedir’’ denildi.
SEZER VE KILIÇ DA VARDI
İptal davasını 6 Ocak 1999’da ele alan dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer ile üyeler, Samia Akbulut, Haşim Kılıç, Yalçın Acargün, Mustafa Bumin, Sacit Adalı, Ali Hüner, Lütfi Tuncel, Rüştü Sönmez, Can Ilıcak, Fulya Kantarcıoğlu, istemi reddetti. Askeri birliğin görevde kalış süresini birlik komutanının belirlemesi hükmünü ise iptal etti.
SEZER ‘KISMİ İPTAL’ DEDİ AMA...
Başkan Sezer ise aynı yasada yer alan “Mülki idare amiri, genel güvenlik ve kamu düzeni bakımından gerekli gördüğü hallerde, sivil hava meydanlarında, limanlarda ve sınır kapılarında, binaları, uçakları, gemileri ve her türlü deniz ve kara taşıtlarını, yolcular ile bunlarda görevli personelinin üstlerini, araçlarını ve eşyalarını aratabilir” hükmünün, “Yargı kararı olmadan yapılamayacağını’’ belirterek, iptalini istedi. Diğer üyeler ise bu görüşe katılmadı. (HABER MERKEZİ)

---

iPTAL KARARI RESMi GAZETE’DE
ASKERE sivil yargı yolunu kapatan Anayasa Mahkemesi’nin kararı resmi gazetede yayımlandı. Askere sivil yargı yolunu açacak olan yası tasarısı, CHP’nin yasanın yürürlüğünün durdurulması ve iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. Anayasa Mahkemesi, geçen hafta başvuruyu esastan görüşerek, yasanın yürürlüğünün durdurulması ve iptaline karar vermişti.

---

Başbakan:Operasyona devam

VALİLER, hem açılımı hem de Balyoz darbe planı iddiaları ile gündeme gelen EMASYA Protokolü’nü konuşmak için Ankara’da toplandı. “Valiler Toplantısı”nda konuşan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, doğrudan mesaj vermedi ama satır aralarında protokole ilişkin konuştu.
Erdoğan, “Terörle mücadelede asla zafiyet kabul etmeyeceğiz. Aynı azimle devam edecek. Teröre istismar alanları tek tek ortadan kaldırılacak” diyen Erdoğan belge illerin de belediye başkanları başta olmak üzere Kürtlerin temsilcilerine yönelik operasyonların süreceği mesajını verdi.
MÜSTEŞARLIK
Kamu Güvenliği Müsteşarlığı’na da değinen Erdoğan, “Bu operasyonel bir kuruluş değil. Lojistik imkan hazırlayacak bir kuruluş. Her türlü pası operasyonel güçlerimize atacak. Bizim bugüne kadar terör hafızamız oluşmamıştı. Ama bu tür müsteşarlıkta A’dan Z’ye güçlü bir imkan yakalayacağız. Bu noktada açılım bize kaybettirmez kazandırır” diye konuştu.
Başbakan ayrıca, “Terör sorununu minimize edeceğiz. Kararlı bir şekilde ilerleyeceğiz” dedi. (ANKARA)

---

VALİLERİN GÖZÜ BU KOLTUKTA
GÜVENLİK kuruluşları arasında ‘terörle mücadele için koordinasyon sağlamak’ amacıyla kurulması beklenen Kamu Güvenliği Müsteşarlığı görevine 161 Vali arasından seçim yapılacak. Yasa tasarısında Müsteşarlık için “Vali statüsü’’ hükmü bulunuyor. Halen merkezde 80, illerde ise 81 Vali bulunuyor. Müsteşar için yasa tasarısında 3 bin 700 TL ücret öngörülüyor. Ancak TBMM Genel Kurulundaki görüşmeler sırasında bu ücretin arttırılabileceği belirtiliyor.
KİŞİ GÖREV ALIYOR:Müsteşarlık merkez teşkilatında toplam 94 kişi görev yapacak. Bu kadrolar, hukuk müşaviri, uzman, çözümleyici, programcı, mütercim, veri hazırlama ve kontrol işletmeni, mühendis, istatistikçi, sosyolog, psikolog, antropolog gibi unvanlardan oluşacak. İllerde de Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü kurulacak. 81 kişi de illerde görev yapacak.
ÖRTÜLÜ ÖDENEK: Müsteşarlık, genel bütçeli bir idare olacak. Gizlilik içeren işler için bütçesine, yine tartışmalı olan örtülü ödenek konulacak. Müsteşarlık tarafından istenen her türlü bilgi ve belge, ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşlar tarafından gecikmeksizin yerine getirilecek. Terörle mücadeleye yönelik strateji belirlemek amacıyla ihtiyaç duyulan istihbari bilgiler; Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, MİT, Jandarma ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından Müsteşarlığa verilecek. Bu bilgilere göre yapılacak analiz ve değerlendirmeler ilgili birimlerle paylaşılacak. (ANKARA)