Dünya markası SARAR’ın modern köleleri

Eskişehir Organize Sanayi’de 3 bin 500 kişinin çalıştığı SARAR Giyim Sanayi ve CCS Sarar firmalarının da içinde bulunduğu SARAR Grup Başkanı Celalettin Sarar son günlerde arka arkaya yaptığı açıklamalarla Eskişehir’de kamuoyunun gündeminden düşmüyor.
2009 yılını yüzde 20 büyümeyle kapattıklarını. Aslında krizin abartıldığını, çalışanlarıyla SARAR’ın büyük bir aile olduğunu söyleyen Sarar. Krize rağmen büyümelerini çok çalışmalarıyla açıklamıştı. Bu açıklamalar işçiler arasında 3 senedir zam almadık, SARAR büyüdü biz küçüldük şeklinde tepki buldu.
Krizin başlamasından önce ve sonra işverenlere verilen devlet teşviklerinin yetersiz olduğunu söyleyen Celalettin Sarar “Yaklaşık 5 bin kişinin istihdam edildiği SARAR, şu anda dünyanın en büyük markalarıyla iş yapmaktadır. Devletin tekstile destek vermesi lazım, devlet desteği olursa bizi kimse tutamaz. Dünya ile rekabet ederiz. Biz maliyetleri düşürüp, destek alabilirsek 15 milyon işsiz kalmaz bu ülkede. Bunun için daha çok devlet desteği lazım’’ şeklinde konuştu.
TAZMİNATSIZ BEŞ PARASIZ İŞTEN ATTI
SARAR Patronu Celalettin Sarar böyle konuşurken SARAR çalışanları ise fabrikada tam bir kölelik koşullarının yaşandığını belirterek işten atmaların da yoğun yaşandığını dile getirdiler.
20 gün önce iş akdine son verilen ve tazminatı ödenmeyen SARAR çalışanı ve eşiyle sohbet ediyoruz. Kendisinden 15 gün sonra eşi de gösterilen işi beğenmediği gerekçesiyle tazminat ödenmeden kapı dışarı edilmiş.
“SARAR’a 8 sene hizmet ettim hiçbir sorun yokken bir anda kendimizi kapı dışında bulduk. Sarar devamlı büyüdüğünü kimseyi işsiz bırakmadığını söylüyor ama eşimi ve beni bu kış gününde tazminatsız beş parasız ortada bıraktı.’’ Diyen eski SARAR çalışanı sözlerine şöyle devam etti. “3 senedir zam yapmayan Sarar’da hoşnutsuzluk yaşayanlara göz dağı vermek için beni işten attılar. Tartıştığım çalışma arkadaşım bile “sorun yok” demesine rağmen tartışma yüzünden işten atılmam zam isteyenlere gözdağı vermekten başka bir şey değil. Ben işçilerimi çok seviyorum diye açıklama yapmak kolay. Karşısına çıktım ve durumumu anlattım ‘Bu kış kıyamette bize bunu yapmayın dedim’ güvenliği çağırıp resmen dışarı attırdılar. Sanki ben hırsızlık uğursuzluk yapmışım gibi muamele gördüm”
BÜYÜMEDEN BİZE DÜŞEN BU MU OLACAKTI?
Bu hafta başında eline gecen bir kağıtta sosyal hizmetler bölümüne alındınız yazısına itiraz edince işten çıkartılan kadın işçi ise yaşananlara isyan ediyor. “Önce eşimi tartıştı diye işten çıkarttılar, sonra da beni iş beğenmiyorum diye tazminatsız çıkarttılar. Fabrikada herkes bilir sosyal hizmetler denilen şey tuvalet temizliği ve yemek dağıtımı, ben bilgi işlemde çalışıyordum benim işim sosyal hizmetler değil. Bölüm değişikliğini kabul etmeyince de kapı dışarı ettiler. Benim çıkartılmamda asıl neden eşimin dava açtığının duyulması. Sarar biz bir aileyiz diye açıklama yapıyor ama bizim çocuğumuz bu soğukta odunsuz kömürsüz evimizde kaldı. Bu yapılanlar bırakın aile olmaya insanlığa sığmaz, biraz vicdan sahibi olan bunu yapmaz. Ben SARAR’da imalattan bilgi işleme 6 sene alın teri döktüm ‘dünya şirketi olduk’ diyorlar. Bize düşen bu mu olacaktı? yazıklar olsun” diye sözlerini tamamlıyor kadın işçi.
Basında devamlı yer alan. Yeni projelerinden bahseden SARAR şirketler grubu işçi haklarına gelince ne yazık ki sınıfta kalmakta. Sendikasız çalıştırmanın ana koşul olduğu Sarar’da çalışanların sıkıntıları koparılan dünya markası parıltılarının altına gizlenmek istense de SARAR işçileri bir gün kendi hakları ve yaşantıları ile gündeme geleceklerini düşünüyorlar. (Eskişehir/ EVRENSEL)

---

ÖZEL GÜNLERİMİZ ÖNEMSEYEN YOK

Bir süre önce basında yer alan kadınların özel günlerinde izinli sayılmalarını sağlayacak KOD- 5 adlı yasa ilgili de açıklamalarda bulunan Celalettin Sarar’a göre bu yasa kadınları çalışma yaşantısının dışına itmeyi hedefleyen bir girişim. Yüzde 90 kadın çalışana sahip SARAR’da Celalettin Sarar’a göre bu yasa çıksa bile kadın çalışanları bu hakkı kullanmak istemezlermiş. SANKO Holding Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Konukoğlu’nun bu yasa çıkarsa kadın işçi çalıştırmam açıklamalarını yorumlayan Celalettin Sarar. “Biz her zaman bayan çalışanlardan memnun kaldık. Hamile kaldıklarında zorluk çıkartmadık, hastalandıklarında şikayetçi olmadık. Zaten bu konuda gerekli kolaylıkları gösteriyoruz. Ancak bu yasa uygulanmaya başlanırsa ki hiç sanmıyorum; bizim çalışanlarımız bu haklarını kullanmazlar. Böylece de kimsede işsiz kalmaz’’ dedi. Bu açıklamaları konuştuğumuz SARAR işçileri ise patronlarından farklı düşüncelere sahipler.
Sarar bünyesinde çalışmaya devam eden kadın işçilerden 2’sine çalışma koşullarını ve Sarar patronunun açıklamalarını soruyoruz.
İlk sözü daha eski çalışan kadın işçi alıyor. “Biz çalışanlarımıza gerekli kolaylığı gösteriyoruz demişler; çalışma saatlerinde sadece bir kere tuvalete gidebiliyoruz. Özel günlerimizi önemseyen yok. Bırakın kadın olarak görmeyi insan olarak bile görmüyorlar bizi. 3 senedir sıfır zamla çalışıyoruz. Asgari ücret sabahtan akşama kadar 9.5 saat ayakta köle gibi çalıştır, tabii ki dünya markası olursun bizleri düşünen falan yok.”
Daha genç olan kadın işçi ise. “Hak tanınsa bile kullanmazlar denilmiş. Korkudan gelip kimse kullanmaz. Tabi işsizlik çok büyük korku. Bizleri bu korkularla yaşatanlara helal olsun. Basında öyle konuşmak kolay. Herkes Sarar’ı dünya markası, herkesin huzurlu olduğu bir yer sanıyor ama öyle değil burada insanlar zor koşullarda ekmek parası için birçok şeye katlanarak çalışıyorlar. Kimse sesini çıkartmıyor diye her şey yolunda sanılmasın, bir gün olur bizim de sesimiz çıkar ‘‘ diye ekliyor.
Erdal Saran