18 Şubat 2010 00:00

Modern insanın hamurunu yoğuran mitoloji

İNSANLIK tarihinin yanı sıra tabiat ve toplumu yorumlamak için insanların yarattığı efsaneler hep merak edildi

Paylaş

İNSANLIK tarihinin yanı sıra tabiat ve toplumu yorumlamak için insanların yarattığı efsaneler hep merak edildi. Bu efsanelerin doğrulukları, yararlılıkları ve yayılışları ise tek tanrılı dinlerin ortaya çıkışının ardından hep sorgulanıyor. İnsanlık eski efsaneleri kendilerine göre uyarlayarak, günümüze kadar taşımışlar.
İnsanlığın geçmişte yaşananlara ilişkin merakı hep süregelmiş. Phoenix Yayınevinin yayınladığı Folklor ve Mitoloji Sözlüğü bu bakımdan önemli bir işlev görecek. Sözlük, konunun meraklıları başta olmak üzere, herkesin başvurabileceği önemli bir kaynak. Kitabı yayına Özhan Öztürk hazırlamış.
MİTOLOJİ HAZİNESİ
Sözlük, yaklaşık yirmi bin maddelik içeriğiyle önemli bir hazine. Ansiklopedik formatta hazırlanan sözlükte; kaybolmuş ya da bugüne kadar gelen tüm uygarlıkların folklorik ya da mitolojik öğeleri, paranormal öğeler, modern kültürel kahramanlar, şehir efsaneleri, doğaüstü olaylar, simya, büyü, dini fenomenler ve yerel kültürlere özgü semboller mitolojileri ilgilendiren yanları madde olarak verilmiş. Sözlük, Yunan, Roma, Kelt ve Anglo-Sakson inanç dünyasını eksiksiz ele almasının yanı sıra Asya, Afrika, Amerika ve Okyanusyanın yerel halklarının az bilinen kültür ve inanç öğelerine de yer vermiş, Ayrıca tek ve çok tanrılı dinlerin uygulama, biçim ve sembollerini de sözlükte bulmak mümkün. Folklor ve mitolojinin yeniden tanımlanması gerektiğini söyleyen Özhan Öztürk, önsözde bunu şöyle açıklamış: Dinler, diller ve gelenekler sürekli bir evrim içinde değişse de olumlu ya da olumsuz modeller olarak sunulan kahramanların temel nitelikleri pek az değişime uğramıştır. Öyleyse efsane ve masalların merkezinde yer alan kahramanları tüm işlevleri ve yardımcı karakterleri ile birlikte anlamaya çalışıp, tanımlamak, geleneksel toplumların düşünce biçimini aydınlatmanın ötesinde insanlığın düşünce tarihini ve varoluşuna anlam kazandırma içgüdüsünden doğan bir bilim dalının yeniden tanımlanmasına yardım edecektir. (s.7)
DEĞERLER İDEALİZE OLACAK
Öztürk, günümüz değerlerine ilişkin değerlendirmesini de şöyle yapmış:
Kahraman bir toplumun idealize ettiği tüm değerleri (Gelenekler, vahiyler, tabular) yaşatmak ve yeni nesil bireyleri eğitmek amacıyla yaratılan bir model olarak görürsek, bazı inanç ve geleneklerin değişse de geçmişte kalmadığını, modern insanın hamurunu yoğurmaya devam ettiğini görürüz. Öyleyse, modern toplumların da kendi değerlerini idealize etmek açısından kahramanları tanıtma görevi basılı yayınlar, hatta şehir efsanelerinde olduğu gibi dedikodu ve arkadaşlara gönderilen emaillerfax mesajları üstlenecektir. (s.7)
Şerif Karataş

ÖNCEKİ HABER

Dünyaya ilham veren cesur adam

SONRAKİ HABER

Ahmet Telli'ye mektup