NATO’dan ‘kriz’ karşıtı tatbikat

NATO’nun üst düzey tatbikatlarından biri olan “CMX-2009 NATO Kriz Yönetimi Tatbikatı” bugün başlıyor. NATO karargahı, NATO stratejik komutanlıkları, NATO üyesi ülkeler ile tatbikata iştirak edecek Barış İçin Ortaklık ülkeleri ve Akdeniz Diyaloğu ülkelerinin başkentlerinde eş zamanlı gerçekleştirilecek tatbikat, 10 Mart’ta sona erecek. Tatbikatı Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği ve AGİT temsilcileri de gözlemci olarak izleyecek.
NATO’nun karar verme usullerinin ve kriz yönetimi kabiliyetinin planlanması, denenmesi, idame ettirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla yapılan CMX serisi NATO kriz yönetimi tatbikatları, jenerik senaryolara istinaden komuta yeri tatbikatı şeklinde yürütülüyor. Gerçek askeri birliklerin kullanılmadığı tatbikatlara gerçeklik katmak üzere, NATO karargahı ve başkentlerde gerçek bir krizde olduğu gibi toplantılar, danışma, değerlendirme ve planlama çalışmaları yapılıyor.
Tatbikatta, BM yönlendirmesiyle, NATO öncülüğünde yapılan bir kriz mukabele harekatı kapsamında ittifakın karar alma mekanizması işletilecek, kriz yönetimi usul ve işlemlerinin pratiği yapılacak. NATO’nun kriz mukabele sisteminin çalıştırılacağı tatbikatta, NATO’nun kimyasal, biyolojik ve radyolojik tehditlere karşı savunma kabiliyeti denenecek.
CMX-2009 NATO Kriz Yönetimi Tatbikatı’na, MGK Genel Sekreterliği binasında hizmet verecek Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi, Genelkurmay Başkanlığı Kriz Yönetim Cevap Hücresi ile NATO nezdindeki daimi ve askeri temsilcilikler iştirak edecek.
İSRAİL DE KATILIYOR
NATO’nun, Soğuk Savaş’ın ardından yapacağı 16. tatbikata 28 NATO üyesinin yanı sıra Ermenistan, Avusturya, Azerbaycan, Finlandiya, Gürcistan, İrlanda, İsveç, İsviçre, Makedonya, Ukrayna ve ile Birleşmiş Milletler ve Kızılhaç da katılıyor. Tatbikata, NATO’nun Akdeniz Diyalogu ortağı olan İsrail de katılacak.
BALTIK TATBİKATI
Öte yandan NATO’nun Rusya’nın kuzeybatısında yer alan Baltık cumhuriyetlerindeki en büyük askeri tatbikata hazırlandığı iddia edildi. Estonya ve Letonya’da düzenlenecek ortak askeri tatbikat Moskova’da da dikkatle takip ediliyor. Rus uzmanlara göre, tatbikatın amacı Moskova’dan “endişe eden” Baltık cumhuriyetlerini sakinleştirmek. Söz konusu tatbikatın, Baltık cumhuriyetlerinin NATO’ya üye olduğu 2004 yılından bu yana NATO’nun en büyük askeri tatbikat olacağı kaydediliyor.
Haziran ayında Estonya’da başlayacak tatbikatta Eston ve Leton askeri birlikleri ile birlikte 500 Amerikan deniz komandosu da yer alacak. Tatbikat hem deniz hem de karada gerçekleştirilecek. Daha sonra Letonya’nın Adajski poligonunda yapılacak ortak tatbikata diğer NATO ülkelerinden askeri birliklerin de katılacağı belirtildi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Letonya Dışişleri Bakanı Maris Riekstinşa, tatbikatın Rus-Belarus ortak tatbikatı sayılan Ladoga-2009 ve Zapad-2009’a yanıt şeklinde olmadığını savundu. Letonyalı Bakan, “Bu tatbikatları birbiriyle ilişkilendirmek yanlış. Rus-Belarus tatbikatından önce biz bu tatbikatı yapmayı planlamıştık. Amacımız, yurtdışında barış gücü birliklerinde yer alan Letonyalı askerleri hazırlamaktır.” dedi.
Russia in Global Affairs Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Fyodr Lukyanov, ortak tatbikatın ana amacını, Moskova’dan endişe eden Baltık cumhuriyetlerini rahatlatmak olarak nitelendirdi. Lukyanov, “Yapılacak tatbikat, NATO’ya sürekli sitemde bulunan Baltık cumhuriyetlerine yönelik yanıt eylemi şeklinde. Kendilerini korumak sorumluluğunu ciddiye almadığı için sık sık Brüksel’e ateş püskürüyorlar.” değerlendirmesinde bulundu.
Baltık ülkelerinin NATO’ya yeterince güvenmediğini ve öncelikle Avrupa müttefiklerinin olası tehlike durumunda Rusya ile ilişkilerini bozmayı riske atmayacaklarına inandıklarını kaydeden Rus yetkili, “Baltık devletlerinin NATO’ya üye olduklarından altı yıl sonra böyle bir tatbikatın yapılması söylediğimi kanıtlıyor. Geçen yılki Rus-Belarus tatbikatları sorunu derinleştirdi. Baltık ve diğer Doğu Avrupa ülkelerinin rahatsızlıkları NATO’nun birliğini sarsabilir. Ve NATO durumu normalleştirmek ve Baltık devletlerini sakinleştirmek için böyle bir tatbikatın yapılmasına karar verdi.” diye konuştu. (DIŞ HABERLER)