Tütün işçileri her yıl daha az çalışıyor

ÖZEL sektörde tütün fabrikalarında çalışan mevsimlik işçiler sendikalı olmalarına rağmen geleceğe güvenle bakamıyor. Çünkü hükümetin uyguladığı tarım politikaları nedeniyle her yıl fabrikalarda işlenecek tütün azalıyor ve bu da işçilere çalıştığı gün sayısının azalması olarak yansıyor.
Halen İzmir’de Spierer-Dimon (Şimdiki Alliance One), Scotap, Sunel olmak üzere Philip Morris, BAT gibi uluslararası şirketlere bağlı tütün fabrikaları bulunuyor. Buralarda çalışan çoğunluğunu kadınların oluşturduğu 5 bin dolayında işçi Tek Gıda-İş Sendikası’nda örgütlü.
2000’li yıllardan önce Ege Bölgesi’nin 100-120 milyon kilo olan tütün potansiyeli dolayısı ile yılda ortalama 7-8 ay çalışan fabrikaların bugün yıllık çalışma süreleri 3-4 aya düşmüş durumda.
Bunun yanında o dönemlerde TEKEL de faaliyette olduğu için 2008 yılına kadar TEKEL’in elindeki fazlalık tütünleri de bu özel şirketler alıp işliyordu.
TÜTÜN ALIMI AZALACAK
Daha da kötüsü firmalar gelecek yıl yüzde 10 daha az alım yapacaklarını açıkladılar. Yani gelecek yıl bu tütün fabrikalarından çalışan mevsimlik işçiler daha kısa süre çalışacak ve evlerine daha az para götürebilecekler.
Geçtiğimiz günlerde gazetemizde çıkan Alliance One işçilerinin işsizlik ödeneğinden yararlanamamaları konusunda sendikanın pasif kaldığı eleştirisini haksız bulduğunu söyleyen Tek Gıda-İş 7 No’lu Şube Başkanı Kemal Köse, kamuya dahi taşeronun girdiği günümüzde, özel sektöre taşeron sokmadıklarını ve bütün özel tütün fabrikalarında örgütlenerek kazanımlar elde ettiklerini belirtti.
Tütün işçisiyken 2001 yılında işyeri temsilcisi 2003 yılında da şube yöneticisi olan Kemal Köse, “Mevsimlik işçilerin yemek hakları yoktu, yemekhane ve sosyal tesisleri yoktu. İşe yeni giren 500-600 dolayında işçiye yönelik olarak TİS sözleşmesinde taban ücreti uygulatıldı ve işçiler yüzde 15 zamla birlikte yüzde 50’ye varan bir oranda zam aldılar. Burada sendikanın pasif görülmesine anlam veremedim” dedi.
İŞÇİLER FONDAN FAYDALANMALI
Tütün işçilerinin sağlık hakkından faydalanabilmeleri ile ilgili olarak 2009 yılında Türk-İş olarak önerge hazırlayıp Meclis’e verdiklerini belirten Köse, “İşçilerimizden İŞKUR’a para kesiliyor.
Çaykur’da da 8-9 bin mevsimlik işçi var. Orada da aynı şeyler geçerli” dedi.
Mevsimlik tütün işçilerinden işsizlik fonuna para kesilmemesi ya da kısmı olarak faydalanmalarını istediklerini belirten Köse, “Başkanlar Kurulumuzda değerlendirdik ve bir öneri hazırladık.
Buralar kamu kurumları değil. Kamu kurumlarında iş olmasa dahi istihdam alanı bir şekilde yaratılıyor. Özel sektörde iş yokken patrona orada çalışan insanlara istihdam ortamı yaratacaksın diye bir yaptırım gücümüz yok” diye konuştu.
Koalisyon Hükümeti ve ardından AKP iktidarı ile birlikte uygulamaya konulan tütün reformunun tek amacının tütünü bitirmek olduğunu ifade eden Köse, “Burada yapılması gereken tütün politikasının değişmesini sağlamak. Bununla ilgili çalışmalarımız sürüyor” dedi.
Kreş sorununa ilişkin soru yönelttiğimiz Köse, şu yanıtı verdi: “Bir dönem kreş açılmış işçi arkadaşlarımız tütün ortamına çocuklarını getirmek istememişler. Şu anda bütün işyerlerinin belli bir kreş gösterme yerleri var ama aktif değil. Kreş açmamanın cezası 50 lira. Çok gülünç bir rakam. Alliance One’da kreş var. Çalışan arkadaşların arasında üniversitelerin kreş bölümünü bitiren arkadaşlar da var. Faaliyete geçmesini gündeme getirdik, bekliyoruz.” (İzmir/EVRENSEL)