15 Mart 2010 00:00
Masum, Küstah, Fettan
Nadiren anlatıcı çoğunlukla konu edilen, genellikle -erkek yönetmenlerin çektiği filmlerde- kadınlar neden masum, küstah, fettan ama daima ...
Nadiren anlatıcı çoğunlukla konu edilen, genellikle -erkek yönetmenlerin çektiği filmlerde- kadınlar neden masum, küstah, fettan ama daima iki boyutlu, iyi ya da kötüler; iyilikleri ya da kötülükleri ne kadar sahici; neden her durumda sözleri dinlenmiyor, onlara inanılmıyor, affedilmiyor ya da cezalandırılıyorlar, gibi sorulara cevap arayan Filmmor Kadın Kooperatifinin yapımı 70-80-90, Masum, Küstah, Fettanda Alin Taşçıyan, Arzu Okay, Lale Belkıs, Agah Özgüç, Ülkü Erakalın ve sinema izleyicileri ile Yeşilçamın kadınlara yapıp ettiklerinin, masum kadınların hıçkırıkları arasında nadiren duyulan fettan kadınların kahkahalarının izini sürüyor.
O kadınlar ki, içki içer, sigara kullanır, saçlarını boyatır, dekolte ve mini giyer, cesurdur, geceleri gezer, gönüllerince dans ederler. Erotik sinemanın kadınları ise bir dönem izlenildi ve bir kenara bırakıldı. Kimisi intihar etti, kimisi sinemayı bırakıp iş kadını oldu, kimisi ise o kadar şanslı olmayıp, hayatı Anadoluda pavyonlarda son buldu, yüz karası ilan edildiler ama o dönem perdede yer alan erkekler, senelerce hiç sekteye uğramadan sanat hayatlarına devam edebildiler.
SİNEMAMIZDA KARAKTER YOK, TİP VAR
İlk gösterimi önceki gün Fransız Kültür Merkezinde yapılan filmin yönetmeni Melek Özman, Türk sinemasında üretilenlerin erkek, hatta sinema sektörünün kendisinin erkek egemen olduğunu; gönüllerinde olan kadınların filmini çektiklerini, filmin bir dönemi değil hâlâ olan bir şeyin kökenlerine indiğini söylüyor. Hani filmlerden çıkınca kendimizi özdeşleştirmek isteriz ya, gerek bir replik olsun, gerek bir bakış ama senelerce izleyerek büyüdüğümüz bu filmlerde böyle bir şey yok, masum kızlar hani hakikaten hiç yoklar, karakterleri yok. Ama kötü kadınlarda başka bir şey var diyor. Film eleştirmeni Alin Taşçıyana göre Türk sineması maço egemen bir sinema ve Yeşilçama alternatif tarih yazılmıyor. Filmi, Yeşilçamın mağdur ettiği kadınların tarihini sözlü ve görsel olarak kaydetmek açısından çok olumlu bir çaba olarak yorumluyor. Sert ve akademik bir eleştiri değil, mizah çerçevesinden toplumsal bir bakış açısı ile bakmış olmaları çok başarılı diyor. (Medya İzleme Grubu) Üyesi Ögretim Üyesi Hülya Uğur Tanrıöğer, sinema ile kadının ilişkisini sorgulayan filmlere, kitaplara, her türlü şeye ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Sinemamızda kadınların yapmacık, erkeğe hizmet etmek, onun hikayesini tamamlamak üzere var olduklarını söylüyor. Bir dönem sinemaya emek vermiş kadınların dışlanması konusunda ise burjuva, ikiyüzlü, patriarkal ahlak sisteminin sonucu olarak yorumluyor. e karşı mücadelenin öncü isimlerinden biri olan Avukat Hülya Gülbahar, belgeselin kadınlara ve erkeklere dair klişelerin yıkılması açısından çok önemli bir sorgulama olduğunu düşünüyor. Filmin acıtarak eğlendirdiğini, kuşaklar boyunca insanların beyninin ne tür basmakalıp konularla dikte ederek yıkandığını, çarpıcı bir dille anlattığını söylüyor.
FİLMMOR KADIN KOOPERATİFİ
2003 yılında kurulan Filmmor Kadın Kooperatifi, sadece kadınların katılımına açık. Kadınların sinema ve medyaya katılımını çoğaltmak, bu alanda kendilerini ifade ederek güçlerini artırmak için çalışıyor. Kadınların cinsiyetçi olmayan temsil ve deneyimlerini yaygınlaştırmak; sinemada, medyada ve her alanda cinsiyetçiliğin, şiddet ve ayrımcılığın olmadığı bir yaşam amaçlıyorlar.
70-80-90, MASUM, KÜSTAH, FETTAN
Filmmor Kadın Kooperatifinin yapımı olan 70-80-90, Masum, Küstah, Fettanın ilk gösterimi, Fransız Kültür Merkezinde yapıldı. Yönetmenliğini Melek Özmanın yaptığı belgeselin arşiv çalışmalarını Yasemin Temizarabacı üstlenmiş. Röportajları Ayşe Düzkan gerçekleştirmiş. Görüntü yönetmenliğini Ülkü Songül, ses Tuğçe Canbolat, müzik Deniz Bayrak, grafik Feyza Çanaklı ve Figen Çapan, kurgusu ise Orsen Küçüktamer ve Yasemin Temizarabacıya olan ait filmin konusu, Türk sinemasındaki kadınlar.
Cihan Bilgen