25 Mart 2010 00:00

Çorlu’da deri işçileri kışı borçla geçirdi

Çorlu Deri Organize Deri Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikalarda çalışan deri işçileri, bu kışı bankalara ve esnafa borçlanarak geçirdi.

Paylaş

Çorlu Deri Organize Deri Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikalarda çalışan deri işçileri, bu kışı bankalara ve esnafa borçlanarak geçirdi. İşçi maliyetlerini düşürmek için sezonluk çalışan deri fabrikaları, kışa girerken işçilerin yüzde doksanını işten çıkarıyor.
Daha önceki senelerde 7-8 aylık çalışma ile kışı finansa edecek parayı da biriktirebilen işçiler, artık zor durumda. Geçen sezon işçilerin önemli bir kısmı iş bulamazken, çalışanlar da geçen yıllara oranla daha düşük ücretle çalışmak zorunda kaldılar. Deri işçileri, ‘Bu kış bizim için çok zor geçti’ diyor.
BİR YILLIK İŞ, ALTI AYDA YAPILIYOR
Türkiye’deki kürk üretiminin yüzde 80’ine yakını Çorlu Deri Organize’deki fabrikalarda yapılıyor. Normal dönemlerde yaz aylarında 7 bin işçi çalışırken, bu sayı kışın 2 binin altına düşüyor. Bahar aylarında yoğun bir çalışma temposuna giren deri işçileri, sonbahar aylarında sezonun bitmesi ile işten çıkarılıyor. Aralığın ortasından beri işsiz olan deri işçilerinden biri, bir yıl içinde çıkacak malı 6-7 ayda ürettiklerini belirtiyor.
Yazın sabahın köründen gece 11-12’lere kadar çalışılan Deri Organize’de, kışın işçiler kendi kaderlerine terk ediliyor. Kendi tabirleri, yazın ful mesai yapmalarına karşın kışı aç kalmamak için kredi kartlarına yüklenerek geçiriyorlar. 1990 yılından beri deride çalıştığını belirten bir işçi, son üç yılı çok kötü geçirdiğini belirtiyor. Normalde deri işçisinin yazın mesaili çalışarak kışı finanse ettiğini, ama bu yıl ücretlerin düşük olmasından dolayı işçinin para biriktiremediğini vurguluyor. Kendisinin iki kredi kartına 2 bin liradan fazla borç yaparak kışı geçirdiğini söylüyor. Kışın tekstilde çalışmak için iş aradığını ama yaşından dolayı hiçbir fabrikanın kendisini işe almadığını dile getiren işçi, her sene koşulların daha kötüye gitmesinin umutlarını kırdığını kaydediyor.
İşçilerin verdiği bilgiye göre bazı fabrikalar geçen yaz üretim yapmamış. Üretim yapanlar da az işçi ile daha çok iş yapmayı tercih etmiş. Esnaf artık deri işçisine veresiye vermiyormuş. Evindeki elektrik süpürgesi ve halılarını satan işçiler var.
Birçok işçi deride hiç iş bulamazken, bazı işçiler de 3-4 ay çalışarak sezonu kapatmış. Bir yıldır işsiz olduğunu belirten bir işçi, ailesinin yanında kalarak bu dönemi atlatabildiğini söylüyor.
DİBE VURDU
İşçilerin ağır ve düzensiz çalışma koşullarına rağmen deride çalışmayı tercih etmelerinin en önemli nedeni, aldıkları ücret ve sosyal haklardı. Çorlu’daki deri sektörünün gelişi 1985’lerden sonra İstanbul Kazlıçeşme’nin dağılması sonrası birçok fabrikanın Çorlu’ya gelmesi ile başladı.
İlk dönemler patronlar, işçi bulmak için Çorlu’daki diğer fabrikalara göre yüksek ücret ve daha iyi sosyal haklar veriyorlardı. Ücretlerin yüksekliği ve sosyal haklar, işçilerin kışı daha rahat geçirmesini sağlıyordu. Ama şu an deri işçileri bütün bu avantajlarını kaybettiler. Zamanla bütün fabrikalarda sosyal haklar kalkerken, ücretler ise asgari ücretin biraz üzerine kadar düştü. Son üç yıldır zam yapılmadığı gibi bazı fabrikalarda ücretlerin düştüğünü belirten işçiler, sigortasız çalışmanın olağan hale geldiğini belirtiyorlar. (Çorlu/EVRENSEL)

MÜŞTERİ SAYISI DÜŞMEDİ ÇAY SATIŞLARI DÜŞTÜ

Deri işçilerinin çoğu, Deri Organize’nin yakınındaki Sağlık Mahallesi’nde oturuyor. Sağlık Mahallesi esnafı, deri işçilerinin içinde bulunduğu durumun en yakın tanığı... Deri işçileri ile sohbet ettiğimiz kahve sahibi Rıza Gündoğan, deri işçilerinin borçlarının bir yıldır durduğunu belirtiyor. Gündoğan, ‘Krizden’ kaynaklı işsizliğin müşterilerini artırdığını ama çay satışlarının azaldığını belirtiyor. İşçileri mümkün olduğu kadar idare etmeye çalıştığını ama kendisinin de küçük esnaf olduğu için bunu pek başaramadığını belirtiyor. Bazı işçilerin 100-200 lira çay borçları olduğunu söylüyor.
Tuncay Sağıroğlu
ÖNCEKİ HABER

Mevsimlik işçiler için İzleme Kurulu

SONRAKİ HABER

Yüzde 35’lik ücret gaspı yetmedi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...