Birleştiler, kazandılar

Tuğla işçileri, grevin 5. günü patronlarla yapılan yoğun pazarlıkların ardından yüzde 25 zam almayı başararak grevi sona erdirdiler. Grevin 5. günü olan pazartesi günü de tam katılımla süren grev, patronların zam talebini kabul etmesiyle sona erdi. Bu anlaşmaya göre 550 TL alan bir yüklemecinin eline aylık 650 TL, 600 TL alan bir tabancının eline ise aylık 750 TL geçecek.
Sendika, dernek gibi hiçbir örgütlülükleri olmamasına rağmen tuğla işçilerinin grevi, kararlılığın ve birliğin sağlanması durumunda neler yapılabileceğini göstermesi bakımından örnek bir grev oldu. İşsizliğin en yoğun olduğu illerden biri olan Diyarbakır’da bu oranda bir zam alınabilmesi, işsizlik tehdidiyle, düşük ücrete mahkum edilen Diyarbakırlı işçiler içinde yol gösterdi.
İŞÇİLERİ BÖLME ÇABALARI BOŞA ÇIKTI
Grevin ilk günlerinde işçilerin grevi sürdüremeyeceğini düşünerek yüzde 7.5 zam öneren ve işçileri işten atmakla tehdit eden patronlar, grevin karalılığı ve yaygınlığı karşısında çavuşları ve Bağıvar Karakolu komutanlarını, işçileri ikna etmek için aracı olarak devreye soktular. Bazı patronların işçilerin taleplerini kabul ettiği, bir kısmının ise etmediği söylentileri yayarak işçileri bölmeye çalıştılar. Bundan da sonuç alamayınca, Şeyiyan ve Metinan aşiretlerine bağlı işçiler arasında kavga çıktığı söylentisini yayarak, işçiler arasında aşiret çatışması çıkarmaya çalıştılar. Bu söylentiler de işe yaramayınca, Şeyiyan Aşireti liderinin işçileri ikna etmesini istediler. Şeyiyanlıların liderinden de “Herkes hakkını aramakta serbesttir” cevabını alınca, grevin ilk günü burnundan kıl aldırmayan patronlar, grevin 5’inci günü işçilerle pazarlıkları yoğunlaştırdılar.
BİRLİK VE KARARLILIK KAZANDIRDI
İşçilerin greve çıktığı ilk gün işçileri muhatap almayan, kendi aralarında yaptıkları protokolle yüzde 7.5 zammın üzerine çıkmayacaklarını işçilere ilan eden tuğla patronları, işçilerinin tam katılım ve kararlılıkla süren grevi karşısında geri adım attı. Özellikle grevin tüm fabrikalara yayıldığı ikinci günden itibaren çavuşlar aracılığıyla işçilerle görüşmeleri başlatmak zorunda kaldılar. Çavuşları devreye sokarak işçilerin nabzını ve kararlılığı ölçen patronlar, işçilerin zam talebinin karşılanmaması halinde grevin uzayacağını görerek, zam oranını yüzde 7.5’ten yüzde 30’a yükseltmek zorunda kaldılar. İşçiler de grevin son günü şehir merkezinde Mardinkapı’da ve Bağıvar beldesinde kahvehanelerde ayrı ayrı toplantılar düzenleyerek, yoğun tartışmaların ardından bu artışla işbaşı yapmayı kabul ettiler. İşçilerin önemli bir bölümü, zam oranından ve sigorta talebinin kabul ettirilememesinden hoşnut olmasalar da, ilk kez yakalanan bu birliğinin bozulmaması ve patronların grevin zoruyla işçilerle pazarlığa oturmasını önemli bir kazanım sayarak anlaştılar.
YENİ MÜCADELELERİN İŞARETİ
3 yıldır zam almadan çalışan tuğla işçilerinin, bir ön hazırlığa ve örgütlülüğe dayanmadan kendiliğinden başlayan grevinin, 5 gün boyunca fabrikaların tamamını durduracak seviyeye gelmesi, işçilerin zam almadan grevi bitirmeyeceklerini de gözler önüne serdi. Yılın 8 ayı mevsimlik işçi statüsünde çalıştırılan işçilere patronların dayattığı “ya asgari ücret ve sigorta ya da sigortasız daha yüksek ücret” dayatmasına bugüne kadar boyun eğen işçilerin, ilk kez sigorta hakkını bu kadar sahiplenmesi ve grevin talepleri arasında dile getirmesi de, önümüzdeki dönemlerde sigorta hakkı temelinde yeni mücadelelere atılacağının belirtileri oldu.

(Diyarbakır/ EVRENSEL)
Mehmet Aslanoğlu