24 Nisan öncesi protokol krizi

ABD Başkanı Barack Obama’nın yarın yapacağı konuşmada 1915’te yaşananlar için “soykırım” terimini kullanıp kullanmayacağı merakla beklenirken Ermenistan parlamentosundan sürpriz bir haber geldi. Parlamentodaki çoğunluk partileri, Ermenistan- Türkiye protokollerinin onay sürecini askıya aldı.
Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecine ilişkin olarak ABD’de yapılan yoğun görüşmelerin hemen ardından Ermenistan parlamentosundaki çoğunluk partileri, “Türkiye’nin ön koşul politikasının süreci açmaza sürüklediği” gerekçesiyle protokollerin onay sürecini “Türkiye hazır oluncaya dek” askıya aldıklarını ortak bir bildiri ile duyurdular.
Ermenistan parlamentosunda çoğunluk partilerinin yönetimlerince yayımlanan ortak bildiride Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan’ın son iki yılda parlamentonun çoğunluğunun desteği ile Türkiye ile ön koşulsuz olarak ilişkilerin kurulması ve geliştirilmesi için “tutarlı adımlar” atıldığı belirtildi.
‘ERDOĞAN’IN AÇIKLAMALARI KABUL EDİLEMEZ’
ABD, Rusya, Fransa ve İsviçre’nin bu sürece önemli katkıları olduğu da vurgulanan ortak bildiride girişimin dünyanın birçok ülkesince olumlu karşılandığı da kaydedildi. Ermenistan Devlet Radyosu’na göre, bildiriye şöyle devam edildi: “Ermeni tarafının yapıcı çabaları ve uluslararası toplumun beklentileri, Türkiye’nin tutarsız kaçma ve ön koşul politikasıyla karşı karşıya kaldı. Bu da makul bir zaman çerçevesi içerisinde Ermenistan-Türkiye protokollerinin onaylanmasını öngören süreci açmaza sürükledi. Parlamentodaki siyasi çoğunluk, protokollerin Türkiye tarafından onaylanmasını Karabağ sorununun çözümüne bağlamaya çalışan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere, Türk tarafının açıklamalarını kabul edilemez buluyor. Aynı zamanda Türk tarafının protokolleri ön koşulsuz ve makul bir süre içerisinde onaylama sözüne bağlı kalmamasının, bu aşamada Ermenistan parlamentosunda onay sürecinin devamını anlamsız hale getirdiğini dikkate alarak koalisyon, Türk tarafı süreci sürdürmeye hazır oluncaya dek, süreci askıya almayı ve konunun oturumlarını gündeminden geri çekmeyi uygun görüyor.”
ERDOĞAN: OBAMA’YI ETKİLEMEZ
Yeni Zelanda Başbakanı John Key’le görüşmesinin ardından bir gazetecinin Ermenistan’ın protokol sürecini durdurduğuna ilişkin sorusu üzerine Başbakan Tayyip Erdoğan, şunları söyledi: “Ermenistan’ın protokol süreciyle ilgili olarak, onay süreciyle ilgili olarak alacağı kararlar konusunda yetkili makam malumunuz olduğu üzere Ermenistan parlamentosudur. Ermenistan koalisyon partilerinin bugünkü açıklamasını ben bu çerçevede not edilmiş olarak burada ifade etmek istiyorum. Onay sürecini nasıl yönetecekleri tabiatıyla kendilerinin takdiridir, kendilerinin bileceği bir iştir. ‘Niye şöyle söylediniz, bunu niye böyle söylemiyorsunuz’ diyecek halim yok. Biz protokollere, protokollerin lafzına ve ruhuna, bunların hayata geçirilmesi hedefine bağlığımızı bundan önce bir çok açıklamalarımızda ifade
ettik. Kendilerine özel temsilcim vasıtasıyla göndermiş olduğum özel mesajımda uluslararası hukukun ahde vefa ilkesi çerçevesinde süreci devam ettirdiğimizi, bunun yanında hiçbir ülkenin veya milletin kendi hafıza kayıtlarını bir başka millete dayatma hakkının olmadığını ifade etmiştim. Ama aynı şekilde hiçbir ülkenin, milletin de Türkiye’ye kendi hafıza kayıtlarını dayatma hakkının olmayacağını söylemiştim.” Erdoğan, Türkiye’nin protokollere ilişkin kararlılığının ise devam ettiğini söyledi.
Açıklamanın zamanlamasına dikkat çekilerek bunun ABD Başkanı Barack Obama’nın yarın yapacağı konuşmayı etkileyip etkilemeyeceğine ilişkin soruya da Erdoğan, “Sayın Obama’nın yapacağı açıklamayla ilgili olarak böyle bir gün kala, iki gün kala yapılacak açıklamaların siyasi liderleri hele hele ABD’nin Başkanı’nı etkileyebilecek güce, kabiliyete sahip olduğuna inanmıyorum” yanıtını verdi.
(HABER MERKEZİ)