8 Temmuz 2010 01:00

Fortune dergisi Türkiye’nin en büyük 500 firmasını açıkladı. Yapılan araştırmaya göre bu firmasının ortak özelliği kriz gerekçesiyle işçi atmaları ve kârlarını katlamaarı. Firmaların işten attığı toplam işçi sayısı 50 bin 278. Satışları yüzde 10 düşen firmalarınkârları ise yüzde 62 büyüdü.
Sıralamanın başında Koç Holding’in sahibi olduğu TÜPRAŞ geliyor. En çok ihracat yapan firma ise THY. THY’nin ihracatı 5.3 milyar dolar olurken, yine Koç Holding’e bağlı Arçelik ise 3.8 milyar dolarla ihracatta ikinci sırada yer aldı. Satışlar düşerken kârın artmasının nedeni ise maliyetlerin aşağıya çekilmesi. Bu da işçi çıkartmak ve kalan işçilerin daha ağır koşullarda çalıştırılması anlamına geliyor.
Fortune dergisinin araştırmasında Arçelik 500 firma arasında ilk 11’de yer alıyor. Mısıra da yeni fabrika açmak üzere olan Arçelik’in Beylikdüzü’nde kurulu televizyon fabrikasındaki işçilerle bu gelişmeyi konuştuk.
İŞ GÜVENCESİ İSTİYORLAR
Kriz gerekçesiyle işten atmaların yaşandığı fabrika, Koç Holding’e bağlı şirketler arasında sık sık el değiştirdi. Fabrika önceleri Beko adıyla üretim yaparken, bir süreliğine Grundig adını almış daha sonra Arçelik adıyla üretimini sürdürmeye başlamıştı. Yaşananları kaygıyla izleyen Türk Metal üyesi işçilerin yaklaşan MESS grup sözleşmelerinden en büyük beklentisi iş güvencesi.
Fabrikanın büyümesine rağmen kendi koşullarının kötüye gittiğini söyleyen işçiler, fabrikanın 2007’den başlayarak binlerce işçi çıkardığını 350’lerde olan işçi sayısının şimdilerde yeniden 1500’lere çıktığını dile getirdiler. İşçiler “Kriz var dediler ama büyümeye devam ediyorlar olan bize oluyor” dediler.
İLK TEKME İŞÇİYE
Montaj bölümünde çalışan bir işçi, fabrikada çalışma koşullarıyla ilgili şunları aktardı: “Ben 9 yıllık işçiyim ve 2007’den beri her yılbaşı ne zaman atılacağız diye düşünüyoruz. Her yılbaşında ve aralarda bir çok arkadaşımız çıkarıldı. Kimsenin emeğine bakmadılar. Fabrika her yıl 500 büyük firma arasına giriyor. Bunu biz başarıyoruz ama kriz dönemin de işleri biraz sallanınca yine ilk tekmeyi bize vurdular” dedi.
Dizgi bölümünde çalışan bir başka işçi ise şunları söyledi: “Hiçbir zaman zarar etmediler ama kriz dönemi çok işçi çıkarıldı. Biraz siparişler düşünce her kez kapı önüne kondu. Burada insanların emeğine yazık değil mi? Burası kazanıyorsa bizim sayemizde. Bak şimdi yine 30 arkadaşımızı işten çıkardılar bir de gidip Mısır’da fabrika açıyorlar. Kardeşim sen önce kendi işçine sahip çık. Hem işçi çıkaracaksın hem de gidip fabrika kuracaksın.”
İŞÇİ ÇIKARMAYA DEVAM
Fabrikada geçtiğimiz hafta sözleşmeli çalışan net olmayan rakamlara göre 50 civarında işçinin işine son verildi. Sözleşmeli işçilerin çıkarılması fabrikada çalışan işçileri tedirgin ediyor. Daha önce taşeronda çalışan ve kadroya geçen işçilerden biri gelişmeleri şöyle değerlendirdi: “Ben BEKO’da çalışıyordum taşerona geçirdiler, sonra taşeron uygulaması bitirildi geri kadroya alındık ve olan bizim ücretlerimize oldu. Benden sonra işe giren kadrolu işçi benden daha fazla ücret alıyor. Fabrikada her gün bir şeyler değişiyor. Şimdi de sözleşmelilerden arkadaşları çıkardılar. Şu anda alınmış siparişler var yıl sonuna kadar çalışacağız ama sene sonu ne olur bilemiyoruz. Ama baksana bizim yarın ne olacağımız belli değilken patronların belli onlar hep ilk 500’de.”
Bir başka işçi ise ”Ben de eskiden taşerondaydım bizi yeniden kadrolu yaptılar. Mısır’a fabrika açacağına burada işten atmayı durdursun. Biz çalışıyoruz emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Kriz de bizi vurdu adam işçi çıkarıyor işine devam ediyor. Ne olacak bilemiyorum? Ama kendi fabrikasından işçi çıkarana başka fabrika kurmak yasaklanmalı” diye konuştu. (İstanbul/EVRENSEL)
Sinan Ceviz

EVRENSEL'İNMANŞETİ

Bütün toplum heybede

Bütün toplum heybede

Emekçileri bastırmak için grevler yasaklandı. “İç cepheyi tahkim” denilerek her kesimden siyasetçi, gazeteci ve aydına yönelik sabah operasyonları, tutuklamalar ve akılalmaz gerekçelerle açılan davalar sürüyor.

BİRİNCİSAYFA
SEFERSELVİ
Adalet bakanı, "Kimileri ‘Bize soruşturma açın’ dercesine ortalıkta dolaşıyor" demişti. BİRTEK-SEN genel başkanının tutuklanmasından sonra siyasetçiler, gazeteciler ve sanatçılar şafak operasyonu ile gözaltına alındı

Evrensel'i Takip Et