Tofaş’ta bu ücretler kabul edilmiyor

Fortune Dergisi’nin açıkladığı Global 500 listesinde, bu yıl Türkiye’den sadece Koç Holding yer aldı. Koç holdingin büyümesine en ‘önemli’ katkıyı yapan şirketlerinden birisi de Bursa’da bulunan Tofaş... Tofaş otomobil fabrikasında çalışan işçilerin çalışma koşulları ve aldıkları ücretler ise hiç de bu büyüklüğe paralel değil...
2010–2012 yılı MESS gurup sözleşme sürecinde en büyük fabrikalardan birisi olan Tofaş’ta geçtiğimiz sözleşme döneminde kriz gerekçesiyle 1500 civarında işçi işten çıkarılmış ve işçilere düşük ücret dayatılmıştı. İşçiler bu sözleşme döneminde aynı akıbete uğramak istemiyor. Holding büyümesinin kendilerine her hangi bir yansıması olup olmadığını sorduğumuz soruya 5 yıldır Tofaş’ta çalıştığını söyleyen genç işçierden bir şu cevabı verdi: “Aldığımız ücretler ikramiye ve sosyal haklar dahil 750 lira... Sosyal hakları çıktığınızda asgari ücrete yakın bir ücret alıyoruz. Doğal olarak geçinemiyoruz. Üstelik çalışma koşullarımız hiç de iyi değil.”
İşyerinde büyük ücret dengesizliği olduğunu, aynı bantta çalışan işçilerden birisi 750 lira alırken bir diğerinin ücretinin 2 bin liraya kadar çıkabildiğini ifade eden başka bir işçi, bu sözleşme dömenide mutlaka bu farkın kapanması gerektiğini söylüyor. Genç işçi, ücret farkın kapatılması için, kendileri gibi düşük ücret alan işçilerin ücretlerinin sözleşme döneminde 1000 liraya çıkarılarak ondan sonra yüzdelik zamların yapılaması önerisini getirdi.
SENDİKAYA ÖNERİLDİ
‘Önerilerinizin hayata geçmesi için neler yapmayı düşünülyorsunuz?’ şeklindeki sorumuza şu karşılığı verdiler: “Tofaş’ta sayıları azalsa da 20 yılı aşkındır çalışan işçiler var ve onların anlatımlarına göre 1990 yıllarda işçilein mücadele ederek büyük zamlar aldıklarını konuşuyorlar. Bu nedenle maaşları bize göre yüksek ondan sonraki bütün sözleşmelerde sendika yeni işe girenlerle bu farkı kapatmamış. Bu kez sendikada yapılan toplantılarda bu farkın kapatılmasını istedik. Eğer biz işçiler bunun takipçisi olamazsak istediklerimizi yine alamayız.”
Bir başka Tofaş işçisi, Tofaş’ın her geçen gün büyüdüğünü ancak çalışma koşullarının da kötüleştiğine dikkat çekerek, 2 ay önce fabrika yönetimi emeklisi gelmiş olan işçiler için çıkmak isteyen işçilere kıdem tazminatlarının verileceği çağrısını yaptığında yüzlerce işçinin müracaat yaptığını bu nedenle de fabrika yönetiminin bu uygulamayı durdurduğunu söyledi.
TOPLANTILAR SÜRÜYOR
Sendika tarafından gruplar halinde toplantılar yapılamaya başladığını ve bu toplantılarda daha çok ücretleri düşük olan genç işçilerin katıldığını ifade eden bir başka işçi, “Bu sözleşme bizler için çok önemli” dedi.
“Toplantılarda neler konuşuluyor?” yönündeki sorumuz karşısında işçiler, ana kadar sözleşme hazırlıkları ile ilgili fazla bilgi alamadıkları itirafında bulundu.
Başka bir Tofaş işçisi; “Bizim fabrikamızda uzun zamandan beridir rekorlar kırıldığını biliyoruz patronun kazanmasında gözümüz yok ama işçilere zama gelince işvereninde elini cebine atması gerektiğini söyledi. Tofaş işçisi; işterimizde ücret farklarının çok olması en büyük sorun bunun çözülmesi için seyyanen bir zam yapılarak yüzdelik bir zammınd a bunun üzerinde belirlenmesi gerekir” diye konuştu.
ÇEREZİ BİLE İŞÇİYE FAZLA GÖRDÜLER
“Koç’un bu kadar büyümesini nasıl değerlendiriyorsun?” diye sorduğumuz Tofaş işçisi; “işveren iki yıldır krizi gerekçe göstererek birçok hakkımızı gasp etti. Çalışma koşullarımızı ağırlaştırdı. Yılbaşında kriz nedeniyle verilen çerezler bile kesildi. Buna bile tenezül eden Koç elbette dünyanın en büyükleri arasına girecek. Sosyal haklarımızda bir gerileme var. Verilen erzaklar sürekli küçültülüyor” şeklinde yanıt verdi. Sosyal haklarının günün ihtiyaçlarına göre yeniden düzenlenmesi talebinde bulundu.
2008 yılında sendikaları Türk Metal’in iyi bir sınav vermediğini söyleyen Tofaş işçisi “bu nedenle yapılacak olan toplu iş sözleşmesini iki yıllık değil de dört yıllık olarak düşünüyorum. Çünkü geçen sözleşmeyi saymıyoruz, o zaman bizim hiçbir isteğimiz yerine getirilmedi. Bu nedenle bu sözleşmede geçen iki yılda almadıklarımızın da verilmesini istiyoruz” dedi. (Bursa/EVRENSEL)

---

TOFAŞ İŞÇİLERİNİN TİS TALEPLERİ

* Ücretler çok düşük bunun için eşit işe eşit ücret verilmesi sağlanmalı.
* Ücretleri 750 lira olan işçilerin maaşları 1000 liraya çıkarılarak yüzdelik zamların bunun üstüne yapılmalı
* İş güvencesi olmadığı için sözleşmeden sonrada işçiler işten çıkarılıyor sözleşmede iş güvencesini artıracak maddeler konulmalı.
* Kadro açığından dolayı artan iş yükünün ortadan kaldırılması için çıkarılan işçilerin işe alınmalı
* Çok eski olan işçi servisleri güvenlik nedeniyle yenilenmeli

---

KOÇ HOLDİNG DEVLER ARASINDA
Fortune Dergisi’nin açıkladığı Global 500 listesinde, bu yıl Türkiye’den sadece Koç Holding yer aldı. Koç Holding 44,2 milyar dolar cirosu ile geçen yıla göre 14 basamak yükselerek dünyanın en büyük 172’nci şirketi oldu. Son beş yılda 217 basamak tırmanan Koç, listedeki yükselme trendini kesintisiz devam ettirdi. Koç Holding 2005’de 389’uncu, 2006’da 358’inci, 2007’de 190’ıncı, 2008’de 186’ıncı ve bu yıl 14 basamak daha yukarıya çıkarak 172’inci sırada yer aldı. Koç Holding sıralamada, Canon, Walt Disney, Lufthansa, Bridgestone, McDonald’s, Oracle, Coca Cola, Goodyear, Philip Morris, Dupont, Apple, Philips, PepsiCo gibi birçok dünya devi şirketini geride bıraktı.
Koç Holding son 5 yılda (2003–2008) gelirlerini en hızlı artıran şirketler arasında ise 19’uncu oldu. Buna göre Koç Holding, son 5 yılda gelirlerini yıllık ortalama yüzde 33,8 oranında büyüttü.

Hakkı Tali