RUHSAL TRAVMA GEÇiRiYORLAR

HPG’lilere ait cenazelere yönelik uygulamaları, “Savaşın insan ruhunda yarattığı büyük yaraların sonucuna” bağlayan Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, “Bir ölünün aslında canını acıtamayacağını, zarar vermeyeceğini insanlar doğal hayatlarında bilirler, ama bunu yapıyor olmaları, aslında onların da çok ciddi ruhsal travmalar geçiriyor olduklarının göstergesi” dedi.
Çatışmalarda hayatını kaybeden HPG’lilerin cenazelerine yönelik uygulamalar, Başbakan Erdoğan’ın “Siz terör örgütünün avukatı mısınız” sözlerinden alınan mesajla merkez medyada hiç yer bulamadan Türkiye gündeminden çıkarılmaya çalışılıyor.
Yargının sorumluları bulmak konusunda kılını kıpırdatmadığı, bunun yerine büyük bir suskunluğun hüküm sürdüğü böylesine can alıcı bir konunun adeta üzeri kapatılmak isteniyor.
Cenevre Savaş Sözleşmesi’ne göre savaşın boyutuna bakmaksızın esirlerinin haklarının korunacağı kabul edilmişken, cenazelere dönük böylesi uygulamaların kökenin de ne olduğu sorusu oldukça önemli.
KÖKENİNDE SAVAŞ PSİKOZU VAR
TİHV Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı bu konuyu değerlendirdi. Cenazelere yönelik gerçekleşen şiddet eylemlerine önceki dönemlerde de tanık olduklarına ve bölgede askerliğini yapanların önemli bir kısmının sonrasında çok korkunç öyküler anlattıklarını bildiklerini dile getiren Şebnem Korur Fincancı, bu tür davranışların kökeninde savaş psikozunun yer aldığını ifade etti.
SAĞLIKLI BİR ZİHİN ZARAR VEREMEYECEĞİNİ BİLİR
Vietnam savaşının akabinde ortaya çıkan Vietnam Sendromu olarak adlandırılan bu savaş psikozunun tüm dünya tarafından öğrenildiğini belirten Fincancı, cenazelere yönelik işkencenin nedenini “Bu tür davranışlar, tam da savaşta yaşanılanların insan ruhunda yarattığı çok büyük yaraların sonucu” olarak tanımladı. Fincancı, nedenlerini de şu şekilde izah etti: “Çünkü hiç kimse sağlıklı koşullarda sağlıklı düşünebiliyorken, bir ölünün bedeni zarar verici eylemler yapma gibi bir davranışta bulunmaz. Bu gerçeklikle bağdaşmayan bir durum. Bir ölüye aslında canını acıtamayacağını, zarar vermeyeceğini insanlar doğal hayatlarında bilirler ama bunu yapıyor olmaları aslında onlarında çok ciddi ruhsal travmalar geçiriyor olduklarının göstergesidir.” Fincancı, geleneklerde bile yeri olmayan bu tür davranışlara ilişkin yasal düzenlemelerin bulunduğuna işaret etti.
‘ŞİDDET DUYGUSUNDA TIRMANIŞ VAR’
Bu düzenlemelerde açıkça herhangi bir şekilde bir cenazeye işkence edilemeyeceği, ona herhangi bir kötü davranışta bulunulamayacağını ve suç oluşturduğunun belirtildiğine dikkat çeken Fincancı, buna rağmen bu tür davranışta bulunuyor olmanın “şiddet duyguların çok ciddi tırmanmış olduğunun” göstergesi olduğunu söyledi. Fincan, “Bunun ne kadar yanlış olduğunu anlatacak olan siyasi aktörlerdir, siyasi aktörlerde bunun ne kadar yanlış olduğunu anlatmak yerine tam tersine bunu destekleyen ve olumlayan bir tutum alıyorlar. Bu da Türkiye de halkların arasındaki gerilimin artmasında siyasi aktörlerin rolünün ne kadar büyük olduğunu ve bunun vebalini taşıdıklarını bir kez daha düşündürüyor. Bunu vebalini taşıyan siyasi aktörlerin elbette bunun hesabını ödemek, bedelini ödemek zorunda kalacaklarını da unutmamakta yarar var” dedi. (İstanbul/DİHA)
Ömer Çelik