NESiNE SEViNELiM!

Türkiye İstatistik Kurumu işsizlik rakamlarını açıkladı. Buna göre işsizlik oranı mayısta geçen yılın aynı dönemine göre 2.6 puan gerileyerek yüzde 11’e düştü.
İşsizlikte önemli bir veri olan tarım dışı işsizlik oranı 13.8 düzeyinde. Bu oran mayıs 2008’de yüzde 11.5 olan tarım dışı işsizlik oranının bir hayli üzerinde. Rakamın tekrar bu seviyelere gelmesini sağlayacak hiçbir işaret yok.
İşsizlik rakamları mevsimsel etkilerden arındırıldığında, azalma sevinçleri kursakta kalıyor. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü durumuna göre işsiz sayısı sadece 20 bin kişi azaldı. Hâlâ İş aramayıp çalışmaya hazır olan 2 milyon kişi bulunuyor. İşsizlikteki ‘iyimserliği’ yok eden bir başka gerçek: Mevsim etkilerinden arındırılmış rakamlara göre işsizlikteki azalma duruyor.
381 BİN KİŞİ İŞSİZ KALDI
İstatistik Kurumu’nun verilerine Türkiye genelinde işsiz sayısı mayısta bir yıl öncesine göre 536 bin kişi azaldı. Böylece işsiz sayısı 2 milyon 846 bin kişiye indi. İşsiz sayısı bir ay önceye göre ise 225 bin kişilik azalış gösterdi. Mayıs döneminde, işsizlerin yüzde 13.4’üne karşılık gelen 381 bin kişi işsiz kaldı.
2010 yılı mayıs döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısında bir önceki döneme göre 18 bin kişilik, işsiz sayısında ise 20 bin kişilik bir azalış gerçekleşirken, mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0.2 puanlık azalış ile yüzde 48.8, istihdam oranı 0.1 puanlık azalış ile yüzde 43, işsizlik oranı ise herhangi bir değişim göstermeyerek yüzde 12 olarak gerçekleşti.
KAYIT DIŞI İSTİHDAM 10 MİLYONU AŞTI
Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 puanlık azalışla yüzde 43.6 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 86.7’den yüzde 85.8’e gerilerken, tarım dışı sektörlerde yüzde 30.4’ten yüzde 29.3’e düştü. Kayıt dışı çalışan sayısı mayısta 10 milyon 55 bin kişiye ulaştı.
Mayıs döneminde genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 24.9’dan 19.8’e geriledi. Kentte genç işsizlik oranı 28.7’den 23.2’ye, kırsal alanda 16.6’dan yüzde 12.8’e geriledi.
2 MİLYON SAYILMAYAN İŞSİZ
İşgücüne dahil olmayan nüfusun nedenlerine göre dağılımına bakıldığında, mayıs ayında iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 108 bin kişi azalışla 1 milyon 826 bin kişiye indiği belirlendi. Bu dönemde iş bulma umudu olmayanların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 124 bin kişi azalarak 599 bin kişi olarak gerçekleşirken, diğerleri 16 bin kişi azalarak 1 milyon 237 bin kişi oldu.
Bilindiği üzere TÜİK, aralarında iş bulma umudu olmayanların da yer aldığı işsizlik oranına iş aramayıp, çalışmaya hazır olanlar ile mevsimlik çalıştığı için işsiz durumda bulunanları dahil etmeksizin işsizlik oranını belirliyor. Bu hesapla TÜİK, nisan döneminde işsiz sayısını 2 milyon 846 bin kişi olarak açıkladı. Ancak bu rakamlara, aralarında iş bulma umudu olmayanların da yer aldığı işsizlik oranına iş aramayıp, çalışmaya hazır olanlar ile mevsimlik çalıştığı için işsiz durumda bulunanlar da eklenince, gerçek işsiz sayısının 4 milyon 716 bini bulduğu belirlendi.
EŞ DOST VASITASIYLA İŞ ARANIYOR
Mayısta işsizlerin yüzde 31.3’ü sıklıkla “eş-dost” vasıtasıyla iş aradı. İşsizlerin yüzde 89.5’i daha önce bir işte çalışırken, daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 49.8’inin “hizmetler”, yüzde 22.7’sinin “sanayi”, yüzde 17.3’ünün “inşaat”, yüzde 7.5’inin “tarım” sektöründe çalıştığı, yüzde 2.7’sinin ise 8 yıldan önce işinden ayrıldığı belirlendi. İşsizlerin; yüzde 28.3’ünü çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 18.4’ünü işten çıkarılanlar, yüzde 16.8’ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 8.4’ünü işyerini kapatanlar, yüzde 8.7’sini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 8.4’ünü öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 11’ini ise diğer nedenler oluşturdu.
YÜZDE 71’İ ERKEK
Mayıs dönemde istihdam edilenlerin yüzde 71’ini erkek nüfus oluşturdu. Yüzde 59’u lise altı eğitimli olurken, yüzde 60.7’si ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, yüzde 25.3’ü kendi hesabına veya işveren, yüzde 14’ü ise ücretsiz aile işçisinden meydana geldi. Yüzde 59.6’sı 10 kişiden az çalışanı olan işyerlerinde çalışırken, yüzde 3’ünün ek bir işi olduğu belirlendi. İstihdam edilenlerden yüzde 3.3’ünün ise mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aradığı tespit edildi. Ücretli olarak çalışanların yüzde 87.7’sinin sürekli bir işte çalıştığı ortaya koyuldu.
(EKONOMİ SERVİSİ)

---

İŞSİZLİKTEKİ AZALMA DURUYOR

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre tarım dışı istihdamda şubat 2010’dan beri aylık bazda gözlemlenen 100 binin üzerindeki artışlar yavaşlamış ve mayıs 2010’da tarım dışı istihdam 79 bin kişi artmıştır. Yine de bu artış yıllık bazda yüksek bir tempoya işaret etmekte ve 2. çeyrekte beklenen yüksek büyüme oranı ile tutarlı bir gelişme sergilemektedir. Tarım dışı işgücündeki artış ise daha önceki notlarımızda da belirttiğimiz gibi uzun dönem eğilimini yakınsamaktadır. Mayıs döneminde tarım dışı işgücü nisan dönemine göre 67 bin kişi artmıştır. Sonuçta mevsimsellikten arındırılmış rakamlara göre tarım dışı işsiz sayısı 12 bin kişi azalmış, tarım dışı işsizlik oranı da sadece 0.1 puan gerileyerek yüzde 14.8 seviyesine inmiştir.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin haziran ayında yüzde 2.1 düştüğü göz önünde bulundurulduğunda, haziran ve temmuz aylarına ait işsizlik verilerinin seyri hakkında önemli ip uçları verecektir.

---

TÜKETİCİ GÜVENİNDE GERİLEME

PARLAK kâr rakamlarına rağmen ekonominin geneline dair benzer bir tablo çizmek pek kolay değil. Bir yanda parlak şirket bilançoları, diğer yandan zayıf makro ekonomik göstergeler. Tüketici harcamalarındaki büyüme güç kaybediyor, borçluluk oranı tekrar yükselirken, kredi kartlarında geri ödeme sorunları sıklaşıyor. Ve elbette böylesi bir ortamda tüketici güven endeksi güç yitiriyor.
Tüketici Güven Endeksi temmuzda bir önceki aya göre yüzde 0.64 oranında azaldı. Temmuzda 87.48 değerine düştü. Tüketici güvenindeki gerileme, mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu durumlarına dair değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklandı. Tasarruf etme uygunluğu, borç kullanma ihtimali gibi değerler de azalmış durumda.