Yarım milyon kişi evsiz kalabilir

MAKİNA Mühendisleri Odası 17 Ağustos Marmara depreminin 11. yıldönümünde, “Türkiye’de Deprem Gerçeği ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın Önerileri Oda Raporu” başlıklı rapor hazırladı.
Türkiye’nin topraklarının yüzde 93’ü, nüfusunun ve sanayi kuruluşlarının yüzde 98’i, barajlarının yüzde 95’i ve enerji santrallerinin yaklaşık yüzde 50’sinin deprem bölgeleri içinde yer aldığının kaydedildiği raporda, Türkiye’nin en büyük çaplı iki depreminden Erzincan depreminde 116 bin 720 binanın hasar gördüğü ve 32 bin 962 kişinin yaşamını kaybettiği, Marmara depreminde ise 376 bin 479 konut ve işyerinin hasar gördüğü, 133 bin 683 binanın çöktüğü, 17 bin 480 kişinin yaşamını yitirdiği belirtildi. Raporda Marmara depreminin maliyetinin maliyetin TÜSAİD, DPT ve Dünya Bankası tarafından yapılan çalışmalarda 17 milyar dolar civarında tespit edildiği aktarıldı.
70-90 BİN ÖLÜM BEKLENİYOR
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) tarafından yapılan ve Marmara bölgesinde yaşanabilecek 7.5 ve 7.7 büyüklüğünde depremlerin oluşturabileceği hasar ve kayıpları değerlendiren çalışmasına yer verilen raporda, olası depremlerin 50 bin ile 60 bin arasında binanın ağır hasar görmesine, 500 bin ile 600 bin arasında ailenin evsiz kalmasına, 70 bin ile 90 bin civarında ölüme, 120 bin ile 130 bin civarında ağır yaralanmaya ve 50 milyar dolar civarında maddi kayba yol açacağı kaydedildi.
Türkiye’de 17 milyon civarındaki yapı stokunun yüzde 67’sinin ruhsatsız ve kaçak, yüzde 60’ının 20 yaş üzeri konutlar ve yüzde 40’ının depreme karşı güçlendirilmesi gereken yapılar olduğuna dikkat çekilen raporda, yapı denetimi konusunun son derece önem taşıdığı vurgulandı. Raporda, tüm bunlara rağmen Marmara depremi sonrası yapılan yapı denetim düzenlemelerinin sorunları çözemediği belirtildi.
Raporda, yapı denetim düzenlemelerinde kamusal denetim alanının ticarileştirildiği ve özelleştirildiği ve meslek odalarının önerilerine kapıların kapatıldığı bir anlayışın tercih edildiğine dikkat çekildi. 2001 tarihli 4708 sayılı Yapı Denetim Yasası’nın da kamu denetimini denetim dışı bıraktığının altının çizildiği raporda, yasanın yapıları yalnızca bina taşıyıcı sistemlerden ibaret görmesi de eleştirildi.
(Ankara/EVRENSEL)