23 Ağustos 2010 00:00
YAŞAMA KÜLTÜRÜ
Beş yıl mı oldu, altı yıl mı?
Beş yıl mı oldu, altı yıl mı?
Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi dostlarımla Sagalassos a gitmiştik.
Sagalassos da neresi?
Antalyadan kuzeye doğru yalnızca 110 km. uzaklıkta
Akdeniz Bölgesinin Göller Yöresisinde
Eskil (antik) çağda Pisidia deniyor bu ülkeye
İşte buranın başkenti sayılıyor Sagalassos
Geçen hafta sonu İstanbuldan yola çıktık dört dost.
Kütahya, eskil çağdaki adıyla Aizanoi, bugünkü Çavdarhisar üzerinden, Bin Tepelerin arasından, sonra Aydından geçip, Burdura ulaştık. Orada geceledik
Burdurdan 7.15te çıkıp, Sagalassostan bozma bu günkü adıyla Ağlasun ilçesinin yedi kilometre kuzeyindeki Sagalassosa geldiğimizde sabahın 8.30uydu. Kazı başkanı Marc Waelkens ile başkan yardımcısı Ebru Torun karşıladılar bizi. Bir de adaşım onarım uzmanı Cengiz Çetin
Bütün bunları oradaki, örneğin mozaik onarımlarını yöneten sevgili Hande Kökten örgütlemişti
Şaşırmadım desem yalan olur Görmediğim, kazı bilimi için kısacık sürede, neler çıkmıştı ortaya Hem de 1450 m. 1600 m. yükseklikteki bir eski yerleşmede Böylesi yerleşmenin kent olarak tanımlanabilmesi için tüm donanımlar ortadaydı işte. Hamamı, stadyumu, kent meclisi, aşağı-yukarı forumları, kent evi ya da konukların ağırlandığı yer, (daha doğrusu yapı) ana caddesi, anıtsal çeşmeleri, (ünlü Antoninler çeşmesi neredeyse tümüyle ayağa kaldırılmıştı. 28 ağustosta açılacakmış.) Hadriyan çeşmesi de öyle hemen hemen Önünde ki mozaik kaplamalı yoluyla kütüphanesi, tiyatrosu, Hadrian hereonu
Size Sagalassosu bir günce yazısında anlatamam. Bunu tam anlamıyla becerebilmek için pek çok dalda uzman olmak gerekir
Kazı yapmak için de bu böyle
Eskiden olduğu gibi, kazı yapabilmek için yalnız arkeolog (kazı bilimci) yetmiyor bugün Hele hele kazı başkanlığı için pek çok konuda yetenekli olmanız gerekli. Gene de sayısız uzmanla çalışacaksınız. Yaşamın varsıllığınca, çeşitliğince Tam bir takım çalışmasını örgütleyebileceksiniz
Ayrıca, bunun için yeterli kazı bilimci olduğu söylenemez
Ama önceki yıllara göre daha umutluyuz bu konuda
Bu umudum çiçekler açtı Sagalassosta
Beni orada en çok etkileyen de buydu
Marc Waelkense kazı başkanı olarak çok şey borçluyuz kuşkusuz. Ama kazı başkanı yardımcısı Ankaralıydı Bunu sakın ulusalcılık falan sanmayın. Yöreden yöreyi iyi tanıyan, dilini en iyi biçimde konuşan, bizim yönetimsel çıkmazlarımızı, olanaklarımızı iyi bilen biri demek istiyorum. Ebru Torun üstelik Belçikada da öğretim görevlisiydi. Konusuna tümüyle egemendi Bunun da ötesinde dalına sevgi doluydu, heyecanlıydı.
İşte bu bir süre önce yazdığım gibi özlediğim bir durum
Hele orada ki, hemen her üniversitemizden kazı bilimci, mimar gençleri görünce, tanıyınca sevincimden kanatlandım nerdeyse.
İşte bu gençler bilecek, bildirecekler bu ülkeye sahiplenmeyi
Sagalassosta bir örnek daha veriliyor: Kazı ile birlikte koruma çalışmalarının başlaması Neredeyse atbaşı yürütülmesi Bu işlerin başında da Hande Kökten var Ortaya çıkarılan mozaiklerde hemen koruma onarımına başlanıyor örneğin
Kısacası, gün günden daha bilinçli, daha bilimsel, Anadoluyu daha iyi tanıyan, Roma ya da Grek gibi önyargıları olmayan insanlarımızın eline geçeceğini duyumsuyorsunuz kazı işlerinin.
CENGİZ BEKTAŞ