Mardin’i ‘yıldız’ yaptı 6 bölgeyi perişan etti!

BAHÇEŞEHİR Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (Betam) hazırladığı “Krizin teğet geçtiği ve delip geçtiği bölgeler” isimli araştırma notunda, Mardin bölgesinin hem sanayi ve hem de hizmet istihdamını belirgin ölçüde arttırarak işsizliğini rekor düzeyde gerileterek kriz zamanlarının tartışmasız yıldızı olduğu vurgulandı. Karadeniz bölgesinde ise tarım istihdamındaki yapay şişme ve bölge dışına göç krizin yıkıcı etkilerinin anlaşılmasını güçleştirdi belirtilen notta, İstanbul, İzmir, Manisa, Antalya, Adana ve Erzurum bölgelerinde ise genel olarak tarım dışı istihdamda özel olarak da sanayi istihdamında büyük kayıplar gerçekleştiğine dikkat çekildi.
Betam Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel ve Betam Araştırma Görevlisi, Duygu Güner’in hazırladığı “Krizin teğet geçtiği ve delip geçtiği bölgeler” isimli araştırma notu yayımlandı. Araştırma Notunda, kriz döneminde bölgesel işgücü piyasalarının çok farklı dinamikler sergilediğine dikkat çekilen notta, “26 bölgenin işgücü piyasası göstergelerinin toplulaştırılmış halinden başka bir şey olmayan Türkiye işgücü piyasası göstergeleri, kriz döneminde işsizliğin önemli artış kaydettiğini, bu artışın önemli ölçüde sanayi istihdamındaki gerileme ile işgücünde kriz nedeniyle kaydedilen olağanüstü artışlardan kaynaklandığını, buna karşılık tarım istihdamında gözlemlenen yine olağan dışı istihdam artışlarının işsizlikteki patlamayı bir öçlüde sınırlandırdığını söylüyor” denildi.
26 BÖLGEDE ARTIŞ
İşsiz sayısı 2007’de 2 milyon 376 binden 2009’da 3 milyon 471 bine yükseldiği anımsatılan notta, “İşsizlik oranın da Türkiye genelinde yüzde 10.3’den 14’e çıktı. Ancak işsizlikteki patlama bölgelere aynı ölçüde yansımadı. 26 bölgenin çoğunda beklendiği gibi işsizlik artarken, üç bölgede işsiz sayısı, altı bölgede de işsizlik oranı azaldı. Bu altı bölgenin sadece üç tanesinde işsizlik sanayi ve hizmet sektörlerindeki istihdam artışları sayesinde geriledi. Diğer ifadeyle, işsizliğin azalması ‘sağlıklı’ yollardan gerçekleşti. Diğer üç bölgede ise işsizlikte azalma büyük ölçüde tarım istihdamının yapay şekilde artması sonucunda ortaya çıktı” ifadesi kullanıldı.
Bölgesel işgücü piyasalarının çoğunun kriz döneminde Türkiye genelindeki tabloya paralel hareket etmediği belirtilen notta, Mardin bölgesinin kriz zamanlarının tartışmasız yıldızı olduğu vurgulandı. Mardin bölgesinin sanayi ve hizmet istihdamının belirgin ölçüde arttığı ve işsizliğin rekor düzeyde gerilediği kaydedildi. Notta, Konya ve Gaziantep bölgelerinin de tarım dışı istihdam artışları sayesinde krizi nispeten başarıyla atlattıkları ifade edildi.
KARADENİZ’DE SAHTE TEĞET
Krizin 6 bölgeyi perişan ettiği belirtilen notta, “İstanbul, İzmir, Manisa, Antalya, Adana ve Erzurum bölgeleri. Bu bölgelerde genel olarak tarım dışı istihdamda özel olarak da sanayi istihdamında büyük kayıplar gerçekleşti. Bu bölgelerin bazılarında tarım sektörü de istihdam kaybetti. Diğerlerinde ise tarım istihdam artışları, tarım dışı istihdam kayıplarını telafi etmeye yetmedi. Sonuçta bu bölgelerde işsizlik tam anlamıyla patladı. Bu bölgeler cesametleri nedeniyle Türkiye’yi de aşağıya çektiler. Kriz döneminde 1 milyon 95 bin artan işsiz sayısının yarısından biraz fazlası bu bölgelerde ortaya çıkan işsizlik artışlarından kaynaklandı” ifadeleri kullanıldı.
İşsizlik azaldığı için başarılı gibi görünen Karadeniz’de krizin aslında yıkıcı etkiler yarattığı rakamlara biraz yakından bakınca hemen görüldüğü belirtilen notta, ”Karadeniz’in Zonguldak, Samsun ve Trabzon bölgelerinde işsizlikteki gerilemenin tarım istihdamının yapay bir şekilde şişmesi ile bölge dışına yoğun göç sayesinde gerçekleştiği anlaşılıyor. Nitekim Karadeniz’de tarım dışı istihdamda belirgin düşüşler yaşanırken, tarım istihdamı Türkiye ortalamasının üzerinde artıyor. Krizin özellikle kadınları iş aramaya yönelten etkisi de bu bölgelerde ortaya çıkmayınca işsizlik düşmüş oluyor. Ancak bunun sahte bir başarı olduğu açıktır” denildi. (ANKARA)