Kaldırım taşlarının altında hâlâ plaj var

"Sous les paves la plage” yani “Kaldırım taşlarının altında plaj var” 68 Paris Mayısı’nın şiirsel sloganı bir kez daha atılır oldu tüm Fransa sokaklarında. Fransız hükümetinin sosyal güvenlik sistemindeki açığı kapatmak için emeklilik yaşını artırma planı, hükümetle sendikaları karşı karşıya getiriyor. Altı haftadan az bir zaman içinde yapılan beşinci protestoya binlerce işçi, öğrenci ve devrimci katıldı.
Protesto ve grevler serisini tetikleyen adım, Sarkozy yönetiminin minimum emeklilik yaşını 60’dan 62’ye, tam devlet emeklilik maaşı alınabilecek yaşı da 65’ten 67’ye çıkarma planları oldu.
Geçtiğimiz salı günü (19 Ekim) yapılan gösterilerde, polise göre, bir milyonu aşkın kişi sokaklara döküldü. Sendikalar ise bu rakamın üç buçuk milyon civarında olduğunu söylüyor. Ülke genelindeki 12 petrol rafinerisi grevde, 1500 petrol istasyonunda yakıt bitti, havaalanları tehlikede. 21 gündür limanlarda grev var, 61 gemi Marsilya’da denizde bekliyor. 850 lise eylemde.
Ülke çapındaki 12 petrol rafinerisinin tümünde 12 Ekim gün başlayan grevler hükümetin bütün çabaları ve engellemelerine rağmen durmadı. Fransa’daki dağıtımın yüzde 60’ını temsil eden Bağımsız Petrol İthalatçıları Birliği (UIP) 1500 petrol istasyonunda yakıt stokunun tükendiğini duyurdu.
Havaalanlarına giden yakıt da geçen hafta durdu. Fransa’nın iki büyük havaalanı olan Paris’teki Roissy ve Orly’nin yakıt ihtiyacı hükümet tarafından karşılanıyor. CGT sendikası petrol rafinerilerindeki grevin devam edeceğini belirtti. Yakıtın kesilmesiyle birlikte otoyollarda da trafik felç oldu. Greve giden kamyoncular yollarda blokaj eylemleri düzenledi. Başta Paris, Lyon ve Rennes kentleri olmak üzere Fransa’nın bir çok yerinde yaşanan blokaj eylemleri nedeniyle trafik altüst oldu.
12 Ekimde ülkenin genelindeki limanlarda grev başlarken, Marsilya yakınındaki petrol terminali olan Fos-Lavéra’daki grev 21’inci gününe girdi. Grev nedeniyle 47’si petrol gemisi olmak üzere 61 gemi denizde çakılı kaldı.
ÖĞRENCİLER DE KATILDI
Lise öğrencilerinin greve aktif katılmasıyla birlikte hem genel, hem de eğitimdeki grev yeni bir boyut kazandı. Öğrencilerin grevlerde yer alması hükümetin de temel endişe kaynaklarından birini oluşturuyor. Bugün Eğitim Bakanlığına göre 261, en büyük liseli öğrenci sendikası UNL’ye göre 850 lisede eylem var. Öğrenciler okulları bloke ederek eğitimi durduruyorlar.
Bir çok yerde de çatışmalar yaşandı. Paris’in Nanterre banliyösünde öğrenciler yolu trafiğe kapadı. Bir araç öğrenciler tarafından ters çevrilirken, iki otobüs durağı ve bir telefon kabinesi tahrip edildi. Ayrıca bazı kentlerde polis öğrencilere göz yaşartıcı gazlarla müdahale etti, onlarca öğrenci gözaltına alındı.
Üniversite öğrencilerinin en büyük sendikası UNEF de sendikanın temel önceliğinin “Daha fazla öğrenciyi eylemlere katmak” olduğunu belirtti. Sendikanın Başkanı Jean-Baptiste Prévost, salı günkü eyleme büyük katılım çağrısını yaparken, öğrencilerin hükümete bir güç gösterisi yapması gerektiğini vurguladı. Jean-Baptiste Prévost, “Senato’daki oylama sonrası da eylemlerin durması için hiçbir neden yok” diyerek 2006’da hükümete öğrenci reformunda geri adım attırıldığı gibi sokakların yeniden parlamentoyu yenebileceğini kaydetti. UNEF, öğrencilerin üniversitelerde blokaj ve grev kararlarını destekleyeceklerini bildirdi.
TARİHİN SONU GELDİ Mİ?
Ülkemizde olduğu gibi Fransa’da da krizin faturasını emekçilere, yoksullara, ötekilere ödetmek isteyen patronlar ve onların çıkarlarını korumak ve kollamakla görevli hükümetler bir gün ellerindeki her şeyi kaybedecekler. Bunun farkında oldukları için de daha ceberut, daha faşizan, daha saldırgan tutum sergilemeye başladılar. Ancak “Tarihin sonunun geldiğine” milyonları inandırmaya çalışırken küresel sermayenin icra memurları Sarkozy ve Erdoğan’ın bilmediği bir şey var; hayatın ve tarihin o ele avuca sığmaz akışı “Bendini çiğneyip taşarak” “başka bir dünyanın ‘hâl⒠mümkün” olduğunu bir kez daha kanıtlıyor.
Milyonlarca insan hâl⠓Özgürlüğün sokakta” olduğuna ve “Kaldırım taşlarının altında plajların” bulunduğuna inanıyor. Milyonlarca insan hâl⠓başka bir dünya mümkün” diye haykırıyor.

---

TASARI KABUL EDİLDİ AMA...
Fransa’da büyük tartışmalar yaratan, ülkeyi adeta grevlerle ve gösterilerle kilitleyen emeklilik yasa tasarısı senatodan geçti.
Tasarı için genel kurulda yapılan oylamada, 177 evet, 153 hayır oyu çıkarken, hükümet oylamayı hızlandırmak için özel düzenleme kullandı.
Tasarı, senatoda eklenen değişiklik önergelerinin ardından tekrar meclis genel kurulunda oylanacak. Meclis ve senato ortak komisyonu, pazartesi günü toplanarak, tekrar oylanacak ortak tasarı üzerinde uzlaşma arayacak. Onaylanan metin Fransa’nın en yüksek anayasa otoritesi olan Anayasa Konseyine gönderilecek ve tasarı yasalaşacak.
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin sosyal güvenlik sisteminin iflas etmemesi için kaçınılmaz olduğunu iddia ettiği reform paketi emeklilik yaşını 60’tan 62’ye çıkarmayı öngörüyor. Yasa sayesinde 70 milyar avroluk bir kaynak sağlanması hedefleniyor. Ancak önümüzdeki günlerde tekrarlanması beklenen grevler ve hükümet karşıtı protestolar şimdiden birçok sektörü etkilemiş durumda.
M. Utku Şentürk