“Ben sette çalışmıyorum. Eşim çalışıyor. İki yaşında çocuğumuz var ve eşim çalışma koşullarından kaynaklı, çocuğunun ilk adımlarını, yürüyüşünü göremedi. Eve gece yarısı anca geliyor. Onu bekliyorum ve üzülüyorum. Kızımı tek başıma, babasız büyüttüm. Çocuğun, bazen sağlık sorunları da olabiliyor. Bütün bunlarla tek başıma ilgilenmek zorundayım. Çünkü eşim hep çok yorgun, hep çok uykusuz... Böyle bir düzen istemiyorum.”
Bu sözler, bir dizi set işçisinin eşi olan Nihan Eren’e ait. Setlerde çalışanların hayatını özetleyen Eren, ‘‘Yerli dizi yersiz uzun’’ eylemindeydi. Senarist, yönetmen, oyuncular ve set işçileri önceki akşam dizi sürelerinin düşürülmesi ve setlerdeki çalışma koşullarının iyileştirilmesi için iş bırakarak eylem yaptı. Yoğun katılımın olduğu eylem, Senaryo Yazarları Derneği (SENDER) ve Sinema Emekçileri Sendikası öncülüğünde Taksim’deki Atatürk Kültür Merkezi (AKM) önünde gerçekleştirildi. “Yerli dizi yersiz uzun” sloganıyla düzenlenen eylemde, RTÜK göreve çağrıldı. Eylem dizi setinden evlerine dönerken trafik kazası sonucu ölen Zehra Sezgin ve Tülay Ergildi’ye atfedildi. Sektörün her kesiminden katılımcılar, “8 saatlik iş günü istiyoruz”, “Dizi süreleri 45 dakikayı geçmesin”, “Emeklilik hakkımız gasbedilemez”, “Annem Kürtçe sinema istiyor”, “Takım sözleşmesi istiyoruz” ve “Özel sinema yasası istiyoruz” yazılı dövizler taşıdı.
DİZİLER 90 DEĞİL, 45 DAKİKA OLSUNEylemde konuşan SENDER Başkanı Nilgün Öneş, sinema sektöründe acımasız ve insanlık dışı çalışmaların kaldırılmasını istedi. Sektörün her kesiminden katılım olmasının eylemin haklılığını gösterdiğini belirten Öneş, “Yaptığımız işin değerli olduğunun bilincindeyiz. Dünya koşullarında çalışma isteğimize kimsenin karşı olamayacağını düşünüyoruz. Hem dizi saatlerini hem de setlerdeki çalışma koşullarını düzeltme konusunda geç bile kaldık. Hiçbir yazar bir haftada 90 dakikalık senaryoyu yazamaz, yönetmen çekemez, oyuncu oynayamaz. Arkadaşlarımız, setlerde bu yüzden manasızca uzatılmış dizileri yetiştirmek için ağır koşullara katlanmak zorunda kalıyorlar. Bizler, sektörün bütün çalışanları olarak insanca yaşama koşullarını hak ediyoruz” dedi. Acımasız reyting savaşlarının kendilerini dünyanın gerisine götürdüğünü dile getiren Öneş, başka ülkelere pazarlanan dizilerin ikiye bölünerek yayınlandığına dikkat çekti. Dizi sürelerinin bir an önce yasal süresi olan 45 dakikaya indirilmesi gerektiğini belirten Öneş, hedeflerinin eylemdeki kalabalığı daha da artırarak seslerini yetkililere duyurmak olduğunu ifade etti.
SİNEMA İŞ YASASIHAZIRLANSIN
Dizi sektöründe sigortasız ve güvencesiz çalıştırdıklarını belirten Sine-Sen Başkanı Zafer Ayden ise, yetkili kurumları bu konuda göreve davet etti. “Yaşanan bu insanlık dışı uygulamalara son vermek için bir an önce Çalışma Bakanı, Kültür Bakanlığı’nın ve Sine-Sen’le beraber Sinema İş Yasası Taslağı’nın hazırlanması gerekiyor” diyen Ayden, bu konuda bütün yetkilileri gerekeni yapmaya çağırdıklarını söyledi.
LÜTFEN KAZANCINIZI DENGELEYİNYapılan açıklamaların ardından söz alan Oyuncu Erdal Özyağcılar, yapımcılar ve televizyon patronlarına seslenerek, “Lütfen kazancınızı dengeleyin ve biz de 45 dakika dizi yapalım. Çünkü dizilerde suratlarına su atılarak ayıltılarak diziye gönderilen oyuncular, set işçileri ve kameramanlar görüyorum” dedi. Bu işi 24 yıldır yaptığını aktaran Özyağcılar, her halde sözlerinin geçerli olduğunu dile getirdi. Ardından sahne alan Şevval Sam, sözleri senaristler tarafından değiştirilen “Artık Sevmeyeceğim” şarkısını, “Artık yazmayacağım, artık oynamayacağım, artık çekmeyeceğim” şeklinde meslek gruplarına ayrılmış biçimiyle okudu. Olgun Şimşek, “Otur baştan yaz beni” adlı türküyü seslendirerek, eylemin bir sonuca ulaşması istedi. Erkan Can, Nâzım Hikmet’in “5 satırla” şiirini okudu. Eylem, yapılan konuşmaların ardından son buldu. (İstanbul/EVRENSEL)
Erkan Araz