27 Ekim 2006 21:00

Zam ve vergi furyası

Bütçe hedeflerinde sapma belirleyen IMF, önlem alınmasını isteyince hükümet yeni zam ve vergi paketi hazırladı. İlk olarak Maliye Bakanlığı, sigaradan alınan özel tüketim vergisi oran ve tutarlarına zam yapmaya hazırlanıyor. Yeni yıldan itibaren sigaradaki özel tüketim vergisi artırılacak. Sırada, alkollü içkilerde Özel Tüketim Vergisi artışı, elektrik ve doğalgaza zam, ilaç ve tedavi giderlerini kısıtlama, gayrimenkul vergilerini artırma gibi uygulamalar var. Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü, tütün ve tütün mamulleri üzerindeki özel tüketim vergisi uygulamasının değiştirilmesi için çalışma başlattı. Bu çalışmada, öncelikle sigara üzerindeki asgari maktu verginin yeniden düzenlenmesi benimsendi. 2007 yılı başında devreye girmesi planlanan yeni sistemde, tütün ve tütün mamulleri üzerindeki tek tip asgari maktu vergileme son bulacak. Halen paket başına 1,20 YTL olan asgari maktu vergi uygulamasının, satış bedeli düşük sigaralarda yüzde 70, satış bedeli yüksek sigaralarda ise yüzde 50'lik bir vergi yükü oluşturduğuna dikkati çeken yetkililer, yeni vergileme rejimi ile öncelikle bu eşitsizliğe son verileceğini belirttiler. Buna göre yeni sistemde, özel tüketim vergisindeki asgari maktu tutarlar, satış fiyatına bağlı olarak değişecek. Bu amaçla ülkemizde satılan sigaralar, satış bedellerine göre kategorilere ayrılacak. Fiyat arttıkça, asgari maktu vergi de artacak. Böylece, bütün sigaralardaki asgari maktu vergi yükü eşit hale getirilecek.

Vatandaşa zam olarak yansıyacak Yeni vergileme sistemine geçilirken, sigara üzerindeki asgari maktu vergi tutarları da artırılacak. Aynı şekilde tütün ve tütün mamullerinden alınan yüzde 58'lik nispi özel tüketim vergisine de zam gelecek. Bu şekilde yeni yılda sigara üreticileri ve ithalatçılar, hem nispi hem de maktu olarak daha fazla özel tüketim vergisi ödemek zorunda kalacak. Vergi artışları, satış fiyatlarına zam şeklinde vatandaşa yansıtılacak.

Fiyat arttıkça vergi artacak Bu arada bir Maliye yetkilisi, Türkiye'de sigara üzerindeki vergi yükünün Avrupa Birliği'nin oldukça gerisinde kaldığını belirterek, şu değerlendirmede bulundu: ''Bizde, bir sigara paketi üzerindeki asgari maktu vergi 1,20 YTL, nispi vergi de yüzde 58. Bu durumda, 1 paket üzerindeki ortalama vergi yükü 1,80 YTL dolayında seyrediyor. Önümüzdeki dönemde sigarada, tek tip asgari maktu vergi yerine, fiyat arttıkça vergisi de artan yeni bir sistem uygulayacağız. Bu arada asgari vergi tutarlarını da, nispi vergi oranını da yükselteceğiz."


Doğalgaza yüzde 5'lik zam yolda Yüzde 6.5'lik faiz dışı fazlaya yüzde 1.5 oranında katkı yapan KİT'lerin finansman tablosu bütçe döneminde masaya yatırıldı. Hazine Müsteşarlığı önlem isterken, tam bir uzlaşmaya varılamadı. Ancak özellikle doğalgaz ve elektrikte oluşan finansman açığı bir süredir zam tartışmalarını gündeme taşıdı. Kamu ve belediyelerden milyarlarca lira alacağını tahsil edemeyen BOTAŞ, doğalgazın maliyeti de artmasına rağmen zam yapamıyor. Buna bir de EÜAŞ gibi elektrik üreten şirketlerin ödeme yapmaması da eklenince açık iyice büyüdü. Fiyat ayarlamasına gidilmezse şirketin 1.5 milyar YTL daha zarar edeceği belirtiliyor. Beklentiler, tüketimin en yoğun olacağı kış aylarında zam yapmamak için kasım ayında yüzde 5 civarında bir artış olacağı yönünde.


Yeni zam ve yaptırımlar 3. ve 4. Gözden Geçirme Çalışmaları sırasında bütçe harcamalarına tavan getiren IMF, 2007 Bütçesi'nde hedeflerden sapma belirlemesi üzerine, hükümetten, geliri artıran ve harcamaları kısıtlayan bir paket hazırlamasını istedi. Hükümetin 1.2 milyar YTL'yi bulması beklenen paketinde şunların olması bekleniyor:
  • İlaç ve tedavi harcamalarındaki artışı durduracak önlemler alınacak. Sağlık ocağına başvurmayan ve sevk almayan hastaneye gidemeyecek. Hastaların birçoğunun sorunu sağlık ocaklarında çözülerek hastaneler üzerinden kesilen faturalar azaltılacak. İlaç listeleri gözden geçirilecek. Hastaneler özerkleştirilecek.
  • Elektriğe zam yapılacak. TETAŞ'ın yaptığı yüzde 23.9'luk zammı karşılamak zorunda kalan TEDAŞ'ın zararının nasıl aşağı çekileceği konusundaki arayışlar da sürüyor. Zammın, mutlak gereklilik olarak hesaplanan asgari düzeyinin belirlenmesi amacıyla bürokratlara talimat verildi.
  • Alkollü içkiler Özel Tüketim Vergisi payları güncellenecek.
  • Gelir Vergisi reformunun bazı düzenlemeleri öne çekilerek mini paket halinde Meclis gündemine getirilecek. Mükelleflerin harcamaları ile gelirleri arasında bağlantı kurularak, kayıt dışı bırakılan servet unsurları vergilendirilecek. Halen en az 4 yıl elde tutulan gayrimenkullerin satımında vergi alınmazken, elde tutma süresi 5 yıla çıkarılacak. Bu sayede alım satımın canlı olduğu gayrimenkul piyasasından daha fazla vergi alınabilecek.


    Büyükşehirde yaşayanlara ağır yük! Hükümetin belediye gelirlerini artırmak için hazırladığı ve Meclis'te görüşülen tasarı yasalaştığında, özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar için ağır yük gelecek. İçişleri Bakanlığı'nın hesaplamasına göre bina vergisi yüzde 50, temizlik vergisi yüzde 25 artacak. Meclis İçişleri Komisyonu, belediye gelirlerini artıran tasarı ile ilgili bir alt komisyon oluşturdu. İçişleri Bakanlığı, yasanın çıkması halinde hangi vergide ne kadar artış olacağına ilişkin bir rapor hazırlayıp, alt komisyon üyesi milletvekillerine sundu. Rapora göre vatandaşın omzuna binecek ek vergiler şöyle: Bina vergisi yaklaşık yüzde 50 artacak. Konutlarda tüketilen su miktarı üzerinden alınan çevre temizlik vergisi yüzde 25 artacak. Belediye meclislerince belirlenen yerlere park edenlerden saat başına 2 YTL geçici kullanma harcı alınacak. Park süresi 3 saati geçtiğinde vatandaş 7 YTL ödeyecek. İlan ve reklam vergisinde de önemli artışlar olacak. Kurbanlık satışlarında, küçükbaş için 50 YKr ila 2.5 YTL para alınırken, yasadan sonra hayvanlar satılsın ya da satılmasın bu paralar günlük olarak alınacak.

  • Evrensel'i Takip Et