Enerjide özelleştirme
   derhal durdurulsun!

KESK'e bağlı Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası (ESM), 1 Temmuz gecesi yaşanan elektrik kesintilerinin temelinde özelleştirme uygulamalarının bulunduğunu bildirdi. ESM Yönetim Kurulu tarafından yapılan yazılı açıklamada, elektrik kesilmesinin ardından "durumun yoğun elektrik kullanımı sonucu trafolarda meydana gelen arızalardan kaynaklandığı" iddia edilse de sorunun burdan kaynaklanmadığının kısa sürede anlaşıldığı belirtildi. Birkaç sorumlu bürokrat görevden alınarak, sorunun temeli olan özelleştirmenin çarpık sonuçlarının gözardı edilmek istendiğinin belirtildiği açıklamada, sorunun kaynağının tek tek bürokratlar olmadığı, IMF ve Dünya Bankası talimatlarını uygulayan hükümetler olduğu vurgulandı. Kamunun elinde olan tesislere yatırım yapılmaması ve yeni personel alımı yapılmamasıyla elektrik kesintilerini önleyecek tesislerin özelleştirme kapsamına alındığı belirtilerek, elektrik kesintilerinin uzun sürmemesi için devreye giren Oymapınar Hidroelektrik Santrali'nin Seydişehir Alimunyum A.Ş ile özelleştirmesi sonucunda bu tür durumlarda kamunun müdahele etme olanaklarının elinden alındığı ifade edildi. Elektrik enerjisinin üretimi, iletimi ve dağıtımının merkezi planlama ve kamu eliyle yapılması gerektiğinin belirtildiği açıklamada, "elektrik kesintileri göstermiştir ki artık tüketiciler korumasızdır" denildi. Enerji sektöründeki özelleştirmelerden derhal vazgeçilmesi gerektiğinin belirtildiği açıklamada, özelleştirilen yerlerin tekrar kamulaştırılması, daha fazla tahribat yaşanmadan elektriğin üretiminden dağıtımına kadar tüm faaliyetlerinin kamu eliyle yürütülmesi istendi.

---

Bakanlığın 'çözümü' çözüm değil Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'in elektrik sorunun çözümü için ortaya attığı dengeleme-uzlaştırma formülünün, 1.5 yıl önce çıkarılan bir yönetmeliğe dayandığı ve Bakanlığın elindeki santrallar sisteme sokulamadığı için yaşama geçirilemediği ortaya çıktı. Sistemin yaşama geçirilmesinin aylar alabileceği, bu nedenle mevcut elektrik krizinin çözümüne bir katkısının olmayacağı bildirildi. Yönetmeliğe göre, kurulacak sistemle, ülke genelinde özel ya da kamuya ait tüm santralların üretim ve satışları düzenlenecekti. Böylece, elektrik arzı kontrol altına alınacaktı. Ancak, Enerji Bakanlığı Elektrik Üretim Anonim Şirketi'nin (EÜAŞ) elinde bulunan santrallar katılmadığı için sistem yaşama geçirilemedi.

Tarifede artış yapılamaz Krizle birlikte, yönetmeliği anımsayan Enerji Bakanlığı, uygulamaya geçmek için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) nezdinde girişimde bulundu. Enerji Bakanı Güler, elektrik sorununun bu yöntemle çözüleceğini açıklamıştı. Buna karşın, sistemin yaşama geçirilmesinin önünde ciddi engeller bulunduğu bildirildi. Öncelikle bu aşamada, tarifede artış yapılmasının söz konusu olmadığı öğrenildi. Nitekim, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 21 elektrik dağıtım bölgesinin özelleştirilmesi için Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından hazırlanan tarifeyi onaylamayarak geri gönderdi. Dün toplanan Kurul, yasada onaylama zorunluluğu olmasına karşın, önemli eksikler bulunduğu gerekçesiyle tarifeyi geri gönderme kararı aldı.