İran'dan işbirliği çağrısı

İran ile Batı arasındaki gerilim nedeniyle merakla beklenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesi, Çin'in Şanghay kentinde yapıldı. Zirveye Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan Devlet Başkanları Hu Jintao, Nursultan Nazarbayev, Kurmanbek Bakiyev, Vladimir Putin, İmamali Rahmanov ve İslam Kerimov katıldılar. Zirveye örgütün gözlemci ülkeleri olan İran, Pakistan ve Moğolistan'ın Devlet Başkanları Mahmud Ahmedinecad, Pervez Müşerref ve Nambaryn Enkhbayar ile, Hindistan Petrol ve Doğalgaz Bakanı Mrli Deora da katıldı. Zirvenin açılışında konuşan İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad; Çin, Rusya ve Orta Asya ülkelerinin enerji konusunda daha etkili işbirliği yolları aramalarını istedi. Ahmedinecad, toplantıya katılan 11 ülkenin enerji bakanlarını işbirliği yollarını ele almak üzere İran'da toplantı düzenlemeye çağırdı.

'Taraflar esnek olsun' Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Liu Ciençao da, Şanghay'da düzenlediği basın toplantısında, Batı'nın sunduğu uzlaşma paketinin Tahran yönetimi tarafından ciddiyetle incelendiğini belirterek, "Bütün tarafların olumlu bir yanıt vermelerini, pragmatik ve esnek tutum alarak görüşmelerin devam etmesine koşul hazırlayacaklarını umuyoruz" dedi. Zirvede liderler ŞİÖ'yü "daha sağlam dayanışma ve daha gerçekçi işbirliği temelinde, daha etkili işleyen bir örgüt" haline getirmek için, kuruluşundan bu yana geçen beş yıl içinde kaydedilen ilerlemeleri değerlendirdi. Mevcut uluslararası ve bölgesel gelişmeleri irdeleyen liderler, örgütün gelecek döneme ilişkin gelişme yönünü araştırarak, somut işbirliği planları ve önlemlerini ele aldılar.

Üç kötü güç Zirvenin sonunda imzalanan ortak bildiride "üç kötü güç" olarak nitelendirilen terörizm, ayrılıkçılık ve aşırı uçlarla mücadelenin örgütün önceliği olmaya devam ettiği kaydedilerek, "genişleyen ve derinleşen uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadelenin de önem kazandığı" vurgulandı. ŞİÖ zirvesini ayrıca; Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ile Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) İcra Komitesi Başkanı Vladimir Ruşaylo ve Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) Genel Sekreter Yardımcısı Wilfrido. V. Villacorta da izledi. 10 yıl önce kurulan ŞİÖ'nün hızla bir güvenlik ve ekonomi bloku haline gelmesi, ABD tarafından kaygıyla izleniyor.