13 Aralık 2005 23:00

Bu bir suçtur!

CIA uçaklarının Sabiha Gökçen Havaalanı'na inmesi Amerika ve Türkiye arasındaki ilişkileri yeniden gündeme getirdi. CIA uçaklarının Türkiye'ye iniş yapmasının yankıları sürerken hukukçular, yaşananların devletler hukukuna aykırı olduğunu açıkladı. İstanbul Barosu eski Başkanı Doç. Dr. Yücel Sayman, uluslararası hukukun yasakladığı işkencenin gerçekleştirilmesine göz yummanın suç olduğunu dile getirerek olayların örtbas edilmeden soruşturulması gerektiğini vurguladı. Sayman, CIA ve FBI başkanlarının Başbakan Tayyip Erdoğan ile görüşmesini ise "Bu besbelli ki işi örtbas etmeye yönelik girişimler" sözleri ile değerlendirdi. Sayman'la CIA uçaklarının Türkiye'ye inmesi ve beraberinde gerçekleşen tartışmalar üzerine konuştuk.

CIA uçağının Sabiha Gökçen Havaalanı'na inişinin yankıları sürüyor. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, uçakların gerekli kurallar çerçevesinde iniş yaptığını dile getirdi. CIA uçaklarının Türkiye'ye inişini ve sonrasında gelişen olayları nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu uçakla ilgili bir izin söz konusu. Her uçağın nereden geldiği, ne amaçla geldiği, kimleri getirdiği, yolcu uçağı mıdır, kargo uçağı mıdır yoksa resmi uçak mıdır resmi bir amaçla mı geliyor bunlar bilinir. Bilinir ve not edilir. Benim bildiğim kadarı ile bu uçaklar sivil, Amerikan devletinin değil. Sivil hava uçakları kiralanmış. Onlar geliyor. O zaman yalan bilgi veriliyor. Öncelikle bunlara tedbir alınması lazım. İşkence yasak. İşkence dünya çapında yasak. İşkence ile ilgili uluslararası sözleşmeler ki işkence insanlığa karşı işlenmiş bir suç olarak kabul ediliyor ve hiçbir istisnası yok. Hiçbir kimsenin ve devletin bu konuda bir ayrıcalığı yok. Her devlette kendi ülkesinde meydana gelecek işkence olaylarını sadece kendileri yapmamak bakımından değil başkalarınca da yapılan bir işkence varsa bunu önlemek zorunda ve mükellefiyeti altında. Onun için inen uçak sivil havacılığa ait olsa bile ne için geldiği belli değil, ne için indiği belli değil ya da şüpheli bir durumu var ise hele hele sonradan işkence yaptığı burada ortaya çıkıyorsa o zaman bunun hakkında mutlaka ve mutlaka bir araştırma yapılması gerekir. Çünkü bu bir suçtur.

Avrupa Konseyi CIA uçaklarının Avrupa havaalanlarını kullandığı haberi üzerine iddiaların araştırılmasını istedi. Türkiye tarafından CIA uçaklarının havaalanına kabul edilmiş olması devletler hukuku açısından ne ifade ediyor? İşkence insanlığa karşı işlenmiş bir suçtur. Bundan da ne Amerika kendini kurtarabilir ne de Türkiye devleti kendini kurtarabilir. Eğer CIA uçağı olarak kaydedilmiş ve izin verilmişse bu daha vahimdir. O zaman bununla ilgili izni verenlerin de bu işkenceye katılmış olmaları gerekir bu sorgulamanın bir parçası olmaları gerekir. Uluslararası hukukun yasakladığı bir eylemi yapan uçaklara ya da içinde uluslararası hukukun yasakladığı, zaman aşımının işlemediği suçun işlendiği bir uçak buraya iniyor ve buna izin veriliyorsa bunun sorumlusu izin verenlerdir ve hükümettir. Aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin de sorumluluğu vardır.

CIA uçaklarının iniş yapması aynı zamanda Türkiye'nin hava trafiğinin ana kavşaklarından biri olması şeklinde açıklandı. Türkiye'de yetkililerin havaalanına iniş yapacak olan uçakların bilgisine sahip olmaması mümükün müdür? Devletler hukuku açısından böyle bir uçuşun planlanması da suç değil midir? Her uçağın ne olduğu bellidir. Bilinir, bilinmemesi mümkün değildir. Bu uçağın CIA'ya ait olduğu bildirilmemişse, burada bir soruşturma yapılacağı açıklanmamışsa zaten ortada Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne karşı Amerika'nın işlediği bir suç vardır. Bunun gereğinin yapılması lazım. Eğer özel hava yolları bu amaçla kiralanmış ise ancak bu uçaktan yolcu inmezse bagaj inmezse heralde bir şey vardır. Yine soruşturma yapılması gerekir. Ne amaçla gelindiğinin bilinmesi gerekir. Yani mümkün değil bir uçak 20 saat duracak hiçbir şey, hiç kimse inmeyecek hiç kimse de bir şey sormayacak sen kimsin diye. Yapılan açıklamalar doğru değil ve uluslararası hukuk açısından haklı ve doğru olan bir şey değil. Eğer bu örtbas edilecekse bunun anlamı bakanlar ve devletin o suça katılmış olmasıdır.

CIA uçaklarının uçuş yaptığı bazı ülkeler kendi ülkelerinde soruşurmalar başlattılar. Türkiye'de bu süreç nasıl işletilmelidir? Burada bir suç işleniyor. Bu suçu kim işliyorsa bu suçun kovuşturulması için adli organlar bunu derhal yerine getirmelidirler. Sivil havacılık açısından o uçak şirketlerinin Türkiye'de acentası varsa onların soruşturulması gerekir. Onlar uçuşları hakkında bilgi vermedikleri için suça iştirak etmişlerdir onun için uçaklarının seferden men edilmesi gekir. Bunu kullanan devletler ile ilgili olarak da devletler hukuku açısından diplomatik girişimlerin yapılması gerekir. Türkiye Amerika ile igili uluslararası makamlara da başvurular yapılabilir. Türkiye, Birleşmiş Milletler İşkence Yüksek Komserliği'ne başvuruda bulunabilir. En ufak bir şüphe yoktur bu gerçekleşenler devletler hukukuna kesinlikle aykırıdır. Böyle bir eylemin savunulabilirliği mümkün değildir.

El Kaide örgütü zanlısı olarak Kandıra F tipi Cezaevi'nde bulunan Suriyeli Louai Sakka'nın avukatı Osman Karahan, CIA uçağının Türkiye'ye iniş yaptığı günlerde müvekkilinin CIA tarafından sorgulandığını açıkladı. Uluslararası hukuka göre böyle bir sorgulamanın yapılması mümkün müdür? Bu bir iddiadır. Ancak kesinlikle böyle bir sorgulama olamaz. Bunun prosödürü vardır. Bu ancak gayrimeşru bir soruşturmadır. Böyle bir soruşturmada en azındın avukatın bulunması lazım, haber verilip gerekli izinlerin alınması lazım. İşte bunlar F tipi cezaevlerinin her zaman eleştirdiğimiz yanlarından bir tanesi. "F tipinde olan bu olaylardan kimsenin haberi olmaz kimse duymaz" demiştik. O adamlar götürülebilir de Guantanamo'ya. Kim bilebilir?

FBI ve CIA başkanlarının Türkiye'ye gelmesi ve Başbakan Tayyip Erdoğan'la görüşmesini nasıl değerlendiriyorsunuz? Önemli olan görüşmenin içeriği. Önemli bir misyonu olmadan bir CIA başkanı ya da FBI başkanı ile görüşülemez. Bu besbelli ki işi örtbas etmeye yönelik girişimler. Belki gözdağı veriliyor. Bunun Türk halkına açıklanması lazım. Bunu açıklamayan bir hükümet zaten kendisi bizzat o işkence suçuna şu ya da bu şekilde iştirak etmekle suçlanacaktır. Unutulmasın zamanaşımı yoktur. Gün gelecek bunlar çıkacak ortaya. Kimse kendini buradan kurtaramaz. Olayın özü budur ve izahı mümkün değildir.

Evrensel'i Takip Et