16 Ekim 2005 21:00
İran'a karşı diplomasi turu
GÜNÜN YAZILARI
İran'ın nükleer faaliyetlerini BM Güvenlik Konseyi'ne taşımaya kararlı olan ABD yönetimi, Tahran yönetimine karşı destek bulmak için 'diplomasi turu' başlattı. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Dışanlaşmaya vardığı Fransa'nın ardından Rusya'yı ziyaret etti. Rice, bu ülkenin İran'ın nükleer programına destek vermemesi amacıyla temaslarda bulundu.
Rusya'dan İran'a destek İran'ın nükleer dosyasının BM Güvenlik Konseyi'ne götürülmesi konusunda Rus yönetimiyle görüşen ABD Dışişleri Bakanı, Moskova'yı ikna etmeyi başaramadı. İran'ın barışçıl amaçlı bile olsa, "petrol zengini" ülkenin nükleer program yürütmesi için neden bulunmadığını savunan Rice, konunun BM Güvenlik Konseyi'nin gündemine getirilmesi gerektiğini kaydetti. Rice'in bu talepine karşılık Putin, Rusya ile ABD arasındaki diyalogun kesintisiz sürmesinden memnuniyet duyduklarını ancak, Washington'un, İran konusundaki beklentilerini karşılayamayacaklarını bildirdi. Dışişleri Bakanı Lavrov da, Rice ile görüşmesinde, İran'ın nükleer dosyasının Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'ndan (UAEK), BM Güvenlik Konseyi'ne aktarılması için bir neden görmediklerini söyledi. İran siyasetinde değişiklik yapmaktan yana olmadıklarını belirten Lavrov ayrıca, İran'ın nükleer teknoloji edinme hakkını desteklediklerini dile getirdi.
Üçüncü durak İngiltere Moskova ziyaretinin ardından Londra'da önce İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw ve ardından başbakan Tony Blair ile görüşen Rice, Tahran yönetimin AB ülkeleriyle diplomatik görüşmelere yakın durması gerektiğini söyledi. İran'ın nükleer çalışmalarıyla ilgili olarak, uluslararası topluma "hesap vermesi" gerektiğini öne süren ABD'li bakan, İran'ın AB üyeleriyle "müzakere sürecine" tekrar dönmesi gerektiğini kaydetti. İran nükleer dosyasının, BM Güvenlik Konseyi'ne götürülmesi konusunda AB ülkelerinden destek isteyen Rice, İran'ın nükleer programının "barış amaçlı olmadığı" iddiasını da yineledi. Tahran yönetimi, geçtiğimiz aylarda İngiltere, Fransa ve Almanya ile nükleer programını dair görüşmüş ve nükleer çalışmalarının "barış amaçlı" olduğunu kaydetmişti. Fakat, AB üyeleri İran'ın nükleer faaliyetlerini tamamen durdurmasını talep ederek, bunun karşılığında Tahran'a "ticari işbirliği" teklif etmişlerdi.
'Direnişe destek' iddiası İngiltere Başbakanı Tony Blair ile görüşmesinden önce BBC kanalına konuşan Rice İran'ın, Irak'taki direnişçileri teknik ve maddi destek verdiğini ileri sürerken "İran'ın, Irak direnişine destek verdiğini İngiltere de biliyor. Buna rağmen direnişçiler ayakta kalmayı beceremeyecek" dedi. İran'ın Londra elçisi Seyid Muhammed Hüseyin ise İran'ın Irak direnişine destek verdiği iddialarını yalanladı. İran'ın, Iraklı direnişçilere teknik yardımda bulunmadığını kaydeden Hüseyin, "İran, hedef haline getiriliyor. Direnişe destek verdiğimiz iddiası, nükleer programımız üzerinde baskı oluşturmak için ortaya atılıyor" dedi.
Müzakare şartı Bu arada, İngiltere ziyaretinden önce İran'ın nükleer programına ilişkin Fransa yönetimiyle görüşen Rice, İngiltere, Fransa ve Almanya'nın İran'la görüşmeleri yeniden başlatma girişimlerine dikkat çekti. Paris'teki görüşmelerde, suikast sonucu hayatını kaybeden eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri ile ilgili soruşturmaya da değinen Rice, Şam yönetiminin, BM soruşturma komitesi çalışmalarına, "tam bir işbirliği içinde katılması" gerektiğini belirtti. Fransa Dışişleri Bakanı Douste-Blazy ise, İran'ın nükleer programının "kabul edilemez" olduğunu söyledi. Konunun diplomatik yollardan çözülmesini istediklerini vurgulayan Blazy, Hariri soruşturmasının da, "siyasi bir boyuta" çekilmemesi gerektiğini kaydetti.
Bolton hedef gösterdi Öte yandan, ABD'nin, BM Daimi Temsilcisi John Bolton, İran'ın son 18 yıldır nükleer silah ürettiğini ve bu silahları Irak ve Afganistan'taki 'terörist'lere sattığını iddia ederek İran'a karşı harekete geçilmesi gerektiğini söyledi. İran'ın nükleer programıyla ilgili olarak uluslararası topluma "dürüst" davranmadığını ileri süren Bush'un "azılı şahini", İran'ın, ordusunu nükleer silahlarla donatarak, "Ortadoğu'nun tek hakimi" olmayı amaçladığını iddia etti. Bolton, "Uluslararası toplum, İran'ın Nükleer Silahsızlanma Anlaşması'nı hiçe saydığını görmeli ve İran'ın faaliyetlerini durdurmak için harekete geçmelidir" dedi.
Rus-Hindu ortak tatbikatı Rusya Savunma Bakanı Sergey İvanov, Moskova'nın Hindistan ile yeni savunma anlaşmaları yapmaya hazır olduğunu söyledi. Rusya'nın Hindistan ile "ortak kara ve deniz tatbikatlarını" izlemek üzere, 3 günlük ziyaret için Hindistan'a giden İvanov, iki ülkenin bu yıl sonuna değin, askeri teknoloji transferinin yolunu açacak bir anlaşma imzalayacağını umut ettiğini kaydetti. İki ülkenin gelişmiş savaş uçakları, savaş gemileri ve denizaltılarına ilişkin işbirliği yapmayı planladığını söyleyen İvanov, Hindistan'ın batısındaki Bilkaner'de yapılan ortak askeri tatbikatı izledi. Hindistan'ın kuzeyindeki Agra kentinde 10 Ekim'de başlayan ve 10 gün sürecek tatbikatlara, iki ülkeden yaklaşık 300 asker katılıyor.
İran'da patlama: 4 ölü İran'ın Ahvaz kentinde dün iki bombanın patlaması sonucu, 4 kişi öldü, 75'i yaralandı. Yaralılardan bazılarının durumunun ağır olduğunu bildiren İran devlet televizyonu, patlamaların Nadiri Caddesi'ndeki Karun alışveriş merkezinde meydana geldiğini belirtti. Nüfusunun çoğunluğunu Araplar'ın oluşturduğu Irak sınırındaki Huzistan eyaletinin başkenti Ahvaz Eyalet Valiliği yetkililerinden Gulam Rıza Şeriati ise, iki çöp kutusuna yerleştirilen bombaların patlamasının iş çıkış saatine denk gelmesi nedeniyle, çok sayıda kişinin yaralandığını belirtti. Ahvaz'da daha önce de meydana gelen benzer saldırıları, bölgenin İran'dan ayrılmasını isteyen Ahvazi Arap örgütler üslenmişti.
Rusya'dan İran'a destek İran'ın nükleer dosyasının BM Güvenlik Konseyi'ne götürülmesi konusunda Rus yönetimiyle görüşen ABD Dışişleri Bakanı, Moskova'yı ikna etmeyi başaramadı. İran'ın barışçıl amaçlı bile olsa, "petrol zengini" ülkenin nükleer program yürütmesi için neden bulunmadığını savunan Rice, konunun BM Güvenlik Konseyi'nin gündemine getirilmesi gerektiğini kaydetti. Rice'in bu talepine karşılık Putin, Rusya ile ABD arasındaki diyalogun kesintisiz sürmesinden memnuniyet duyduklarını ancak, Washington'un, İran konusundaki beklentilerini karşılayamayacaklarını bildirdi. Dışişleri Bakanı Lavrov da, Rice ile görüşmesinde, İran'ın nükleer dosyasının Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'ndan (UAEK), BM Güvenlik Konseyi'ne aktarılması için bir neden görmediklerini söyledi. İran siyasetinde değişiklik yapmaktan yana olmadıklarını belirten Lavrov ayrıca, İran'ın nükleer teknoloji edinme hakkını desteklediklerini dile getirdi.
Üçüncü durak İngiltere Moskova ziyaretinin ardından Londra'da önce İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw ve ardından başbakan Tony Blair ile görüşen Rice, Tahran yönetimin AB ülkeleriyle diplomatik görüşmelere yakın durması gerektiğini söyledi. İran'ın nükleer çalışmalarıyla ilgili olarak, uluslararası topluma "hesap vermesi" gerektiğini öne süren ABD'li bakan, İran'ın AB üyeleriyle "müzakere sürecine" tekrar dönmesi gerektiğini kaydetti. İran nükleer dosyasının, BM Güvenlik Konseyi'ne götürülmesi konusunda AB ülkelerinden destek isteyen Rice, İran'ın nükleer programının "barış amaçlı olmadığı" iddiasını da yineledi. Tahran yönetimi, geçtiğimiz aylarda İngiltere, Fransa ve Almanya ile nükleer programını dair görüşmüş ve nükleer çalışmalarının "barış amaçlı" olduğunu kaydetmişti. Fakat, AB üyeleri İran'ın nükleer faaliyetlerini tamamen durdurmasını talep ederek, bunun karşılığında Tahran'a "ticari işbirliği" teklif etmişlerdi.
'Direnişe destek' iddiası İngiltere Başbakanı Tony Blair ile görüşmesinden önce BBC kanalına konuşan Rice İran'ın, Irak'taki direnişçileri teknik ve maddi destek verdiğini ileri sürerken "İran'ın, Irak direnişine destek verdiğini İngiltere de biliyor. Buna rağmen direnişçiler ayakta kalmayı beceremeyecek" dedi. İran'ın Londra elçisi Seyid Muhammed Hüseyin ise İran'ın Irak direnişine destek verdiği iddialarını yalanladı. İran'ın, Iraklı direnişçilere teknik yardımda bulunmadığını kaydeden Hüseyin, "İran, hedef haline getiriliyor. Direnişe destek verdiğimiz iddiası, nükleer programımız üzerinde baskı oluşturmak için ortaya atılıyor" dedi.
Müzakare şartı Bu arada, İngiltere ziyaretinden önce İran'ın nükleer programına ilişkin Fransa yönetimiyle görüşen Rice, İngiltere, Fransa ve Almanya'nın İran'la görüşmeleri yeniden başlatma girişimlerine dikkat çekti. Paris'teki görüşmelerde, suikast sonucu hayatını kaybeden eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri ile ilgili soruşturmaya da değinen Rice, Şam yönetiminin, BM soruşturma komitesi çalışmalarına, "tam bir işbirliği içinde katılması" gerektiğini belirtti. Fransa Dışişleri Bakanı Douste-Blazy ise, İran'ın nükleer programının "kabul edilemez" olduğunu söyledi. Konunun diplomatik yollardan çözülmesini istediklerini vurgulayan Blazy, Hariri soruşturmasının da, "siyasi bir boyuta" çekilmemesi gerektiğini kaydetti.
Bolton hedef gösterdi Öte yandan, ABD'nin, BM Daimi Temsilcisi John Bolton, İran'ın son 18 yıldır nükleer silah ürettiğini ve bu silahları Irak ve Afganistan'taki 'terörist'lere sattığını iddia ederek İran'a karşı harekete geçilmesi gerektiğini söyledi. İran'ın nükleer programıyla ilgili olarak uluslararası topluma "dürüst" davranmadığını ileri süren Bush'un "azılı şahini", İran'ın, ordusunu nükleer silahlarla donatarak, "Ortadoğu'nun tek hakimi" olmayı amaçladığını iddia etti. Bolton, "Uluslararası toplum, İran'ın Nükleer Silahsızlanma Anlaşması'nı hiçe saydığını görmeli ve İran'ın faaliyetlerini durdurmak için harekete geçmelidir" dedi.
Rus-Hindu ortak tatbikatı Rusya Savunma Bakanı Sergey İvanov, Moskova'nın Hindistan ile yeni savunma anlaşmaları yapmaya hazır olduğunu söyledi. Rusya'nın Hindistan ile "ortak kara ve deniz tatbikatlarını" izlemek üzere, 3 günlük ziyaret için Hindistan'a giden İvanov, iki ülkenin bu yıl sonuna değin, askeri teknoloji transferinin yolunu açacak bir anlaşma imzalayacağını umut ettiğini kaydetti. İki ülkenin gelişmiş savaş uçakları, savaş gemileri ve denizaltılarına ilişkin işbirliği yapmayı planladığını söyleyen İvanov, Hindistan'ın batısındaki Bilkaner'de yapılan ortak askeri tatbikatı izledi. Hindistan'ın kuzeyindeki Agra kentinde 10 Ekim'de başlayan ve 10 gün sürecek tatbikatlara, iki ülkeden yaklaşık 300 asker katılıyor.
İran'da patlama: 4 ölü İran'ın Ahvaz kentinde dün iki bombanın patlaması sonucu, 4 kişi öldü, 75'i yaralandı. Yaralılardan bazılarının durumunun ağır olduğunu bildiren İran devlet televizyonu, patlamaların Nadiri Caddesi'ndeki Karun alışveriş merkezinde meydana geldiğini belirtti. Nüfusunun çoğunluğunu Araplar'ın oluşturduğu Irak sınırındaki Huzistan eyaletinin başkenti Ahvaz Eyalet Valiliği yetkililerinden Gulam Rıza Şeriati ise, iki çöp kutusuna yerleştirilen bombaların patlamasının iş çıkış saatine denk gelmesi nedeniyle, çok sayıda kişinin yaralandığını belirtti. Ahvaz'da daha önce de meydana gelen benzer saldırıları, bölgenin İran'dan ayrılmasını isteyen Ahvazi Arap örgütler üslenmişti.
Evrensel'i Takip Et