Kota mısırı da vurdu

Buğdaya getirdiği kota yüzünden buğday üreticisinin belini büken hükümetin mısıra da kota getireceği söylentileri mısır üreticisini telaşlandırıyor. TMO'nun buğday alımlarına kota getirerek üreticinin yaklaşık 400 bin liraya mal ettiği buğday fiyatlarının 220 bin liraya kadar düşmesine neden olunurken, şimdi de hükümetin mısır alımlarına kota getirmesi gündemde. Hükümet buğday hasatının başladığı günlerde TMO'nun her üreticiden 30 bin ton alım yapabileceğini açıklarken, daha sonra kotayı 50 bin tona çıkardı. Ancak hasatını neredeyse tamamlayan üretici bu kota yüzünden yaklaşık 400 bin liraya mal ettiği buğdayı birçok bölgede kilosu 220 bin liraya zor satar hale geldi. Mısır hasatının yaklaştığı bugünlerde üreticiyi aynı gelecek bekliyor. Mısır üretilen bölgelerde yıllardır iyi fiyat alamayan sürekli ithalat tehditi ile karşı karşıya kalan üretici bu yıl ya ekim yapmadı ya da silajlık olarak erken dönemde hasat ederek tüccara sattı. Türkiye'nin mısır ihtiyacı yaklaşık 3 milyon ton. Bu ihtiyacın ancak 2 milyon tonluk bölümü Türkiye'de üretiliyor, 1 milyon tonluk kısmı ithalatla karşılanıyor. Ancak hasat döneminde yapılan ithalatlar üreticinin her yıl ürününü maliyetinin altına satmasına neden oluyor. Bu yıl ise üretici bir de TMO'nun daha az alım yapması ile karşı karşıya.

Tüccar dostu Türkiye mısır ihtiyacının önemli bir bölümünü Adana'da karşılanıyor. Adana Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Ayhan Barut, 2004 yılında 3 milyon hektara mısır ekimi yapıldığını dile getirerek, ancak buğday üreticisinin birkaç yıldır yaşadıklarını gören mısır üreticisinin ekim yapmadığını söyledi. Üreticinin kara gün dostu olan TMO'nun tüccarın iyi gün dostu haline getirildiğini kaydeden Barut, kota sisteminin üreticiyi tarihinin en karanlık dönemine mahkum ettiğini dile getirdi. Barut, kota sisteminin buğdaydan sonra mısırı da etkilemeye başladığını söyleyerek, mısırda kota uygulanacağı yönünde duyumlar aldıklarını belirtti.

Hükümet tedbir almadı Barut, "Zaten üreticiyi ekim döneminde kota korkusu sarmıştı. Mısır ikinci ürün olarak ekiliyordu. Bir de pazarlayamama korkusu üreticinin ikinci ürün olarak pamuğa yönelmesine neden oldu" diyerek, hükümetin olan bitenlerle ilgili hiçbir tedbir almadığına dikkat çekti. Türkiye'nin her yıl mısır ithal ettiğini dile getiren Barut, gelişmelerin mısır ithalatını artıracağını belirtti. Barut, buğdayda yaşanan felaketin mısırda da yaşanmaması gerektiğini ifade ederek, Türkiye'nin zaten mısır açığı olan bir ülke olduğunu, kota konulmasının hiçbir anlamı olmadığını söyledi. Bütün bunların bir oyun olduğunu dile getiren Barut, geçen yıllarda olduğu gibi bu yıl da mısırda ithalat yoluna gidileceğinin altını çizdi. Mısırda bile bile ithalatın hasat döneminde yapıldığının altını çizen Barut, Türkiye'nin mısır ve buğdayda gümrük vergilerini yüzde 182'ye çıkarma hakkı var iken, yüzde 20-25'lerde bıraktığına dikkat çekti. Barut, hükümetin bazı çevrelerin rantına rant katmak için bu yollara gittiğini dile getirdi.

---

KOTA İTHALAT RANTÇILARINA YARAR Kaman Ziraat Odası Başkanı Selami Kayhan, buğday üreticisinin yaşadıklarının ardından bu yıl mısırı kimsenin ekmediğini dile getirdi. TMO ajansları azaltıldığı için üreticilerin kalan ajansların önünde kuyruklar oluşturduğuna dikkat çeken Kayhan, kamyonların ajansların önünde 5-7 gün beklediğini üreticilerin bu süre zarfında kamyon ya da depo parası verdikleri için zarara uğratıldığını söyledi. Kayhan, mısırda kota uygulamasının geçen yıllarda mısır ithalatından rant elde edenlere yaracağını belirterek, bu yılki üretimle zaten ihtiyacın karşılanamayacağını bu nedenle kota konulmasının anlamsız olacağını söyledi. Mısır yetiştirilen illerden biri olan Samsun'un, Ziraat Odası Başkanı Faruk Yücel, üreticinin ürettiği hiçbir üründe masrafını bile karşılayamadığını dile getirerek, "Buğdayda yaşanan mısırda da yaşanıyor. Ortada fiyat yok, garanti yok. Sürekli ithalat yoluna gidiliyor. Bu da neredeyse üreticinin malının bedavaya gitmesine neden oluyor. Mısır üreticisi ürünlerin para etmediğini görünce tarladaki mısırı silajlık (hayvan yemi) olarak hasat etti. Yani ürününü daha çocukken öldürdü" dedi.