İranlı Kürtler ayakta

İran'ın Kürt bölgelerinde, devletin baskı ve saldırılarını protesto etmek amacıyla 7 Ağustos günü genel greve gidildi. İran Komünist Partisi'nin Kürt seksiyonu Komala'nın çağrısı üzerine gerçekleştirilen genel greve katılım oldukça iyiydi. Sürgünde yaşayan İranlılar da Kürtlere yönelik baskı ve katliamları protesto etmek amacıyla geçtiğimiz haftalarda Almanya, Kanada, İsveç, Norveç ve Finlandiya'da protesto gösterileri yaptılar. Eylemlerin kıvılcımı, Şiwane Qadiri adlı Kürt gencinin polis tarafından Mahabat'ta işkence edilerek öldürüldükten sonra cesetinin askeri bir araca bağlanarak sürüklenmesi oldu. Mahabat'ta başlayan gösteriler Seqiz, Baneh, Sanandaj, Piranhisar, Mariwan, Şino, Bokan, Divan ve Dareh'e sıçradı. Gösterileri bastırmak isteyen devlet güçlerinin halka saldırması sonucu 25 kişi yaşamını yitirdi. Yüzlerce kişi yaralandı ve gözaltına alındı. Farsça ve Kürtçe yayınlanan günlük "Aşiti" ve haftalık "Asu" dergisi kapatıldı.İran Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi ve gazeteci-yazar Bahram Rahmani, bölgede yaşanan gelişmeleri Evrensel'e değerlendirdi.

Evrensel: Son bir aydır İran'ın Kürt bölgelerinde halk protesto gösterileri yapıyor. Bunun nedenlerini anlatır mısınız? Bahram Rahmani: 9 Temmuz günü Mahabat'ta Şiwana Qadiri adındaki Kürt genci polis tarafından yaralı olarak gözaltına alındı. Ertesi gün cesedi ailesine teslim edildi. Ailesi Şiwana'nin vücüdunda işkence izleri rastladı. Şiwana'nin işkence sonucu öldürüldüğü haberinin kente yayılması üzerine halk protesto gösterileri yaptı. Güvenlik güçleri halka ateş açtı. Ölenler ve yaralananlar oldu. Yüzlerce kişi gözaltına alındı. Güvenlik güçlerinin katliamlarını protesto etmek için Seqiz başka olmak üzere bölgenin birçok kentinde gösteriler yapıldı. Hükümet Kürt illerinde olağanüstü hal ilan etti. Gösterileri bastırmak için özel timler gönderildi. Son bir ay içerisinde protesto gösterilerine katılan 25 kişi polis ve askerler tarafından öldürüldü. Bu katliamlara rağmen Kürt halkı eylemlerini sürdürüyor. 7 Ağustos günü bölgede genel grev çağrısı yapıldı. Bu çağrı kimler tarafından yapıldı ve genel greve katılım nasıl oldu? Genel grev çağrısı partimizin bölge örgütü Komala tarafından yapıldı. Bu çağrıya bölgede faaliyet gösteren 45 civarında parti ve örgüt katılacağını açıkladı. Eylem tüm yerleşim birimlerinde gerçekleştirildi. Emekçiler işe gitmediler. Esnaf kepenk kapattı. Polis ve askerlerin tüm tehditlerine rağmen halk genel grev çağrısına uydu. İran'da 7 milyon civarında Kürt var. Genel greve katılımın çok büyük olduğunu ve yaşamın durduğunu söyleyebilirim. Bu arada halka yönelik saldırılar da sürdü. Sanandaj'da halkı genel greve katılmaya çağıran bildirileri dağıtan 16 yaşındaki Zanyak Haşiyan polisin açtığı ateş sonucu yaşamını yitirdi. Genel greve katılmayan parti ve örgütler oldu mu? İran Kürdistan Demokrat Partisi ve sağcı örgütler, genel greve katılmadılar. Onlar Talabani ve Barzani çizgisinde. Umutlarını ABD emperyalizmine bağlamışlar. ABD ve diğer emperyalistlere bölgeye müdahale etme çağrısı yapıyorlar. Süleymaniye'de bölgedeki katliamları protesto etmek amacıyla Birleşmiş Milletler binası önünde protesto gösterisi yapıldı. Ama Talabaniciler halkı dağıtmak ve korkutmak için havaya ateş ettiler. ABD her fırsatta İran'a müdahale etmekten sözediyor. İşçiler ve halk da bu yönetime karşı mücadele ediyorlar. ABD'nin müdahalesi durumunda halkın tepkisi ne olabilir? Aslında hem İran halkı, hem de ABD, İran'daki rejime karşı. Irak işgali öncesi halkın bir kesiminde "ABD İran'a müdahale etsin, mollalardan kurtulalım" şeklinde eğilimler vardı. Ama bu anlayış Afganistan ve Irak işgallerinden sonra ortadan kalktı. Bu ülkelerin işgalleri halkta zaten var olan ABD karşıtlığını arttırdı. İran halkı, şah rejiminin ABD tarafından desteklendiğini unutmadı. Bugün ABD'nin İran'ı işgal etmesini isteyenler, zaten büyük bir kesimi ABD'de yaşayan şah taraftarları. KDP'yi dışta tutarsak, tüm siyasi parti ve gruplar ABD'ye karşı tavır alıyorlar. Gençler, işçiler ve halk gösterilerde rejim ve ABD karşıtı sloganlar atıyorlar. Biz ABD'nin İran'ı işgal edeceğini sanmıyoruz. Avrupa'ya kaptırdıkları İran pazarlarına baskı, tehdit ve şantajla tekrar girmeye çalışıyorlar. Peki İranlı işçiler ve emekçiler Kürtlerin genel grevine destek verdiler mi? İran'ın bir çok yerinde işçiler grev yapıyorlar. Siyasi tutsaklar da açlık grevinde. Serbest bırakılmalarını talep ediyorlar. İşçiler de ücretlerinin arttırılması ve bağımsız örgütlenme hakkının verilmesi için mücadele ediyorlar. Son yıllarda işçi ve kadın hareketinde belirli bir gelişme oldu. İşçiler 1 Mayıs'ı kendileri kutlamaya başladılar. Geçen yıl yapılan 1 Mayıs gösterisinde dini lider Ali Ekber Haşimi Rafsancani de konuşmak istedi. Ama işçiler buna izin vermediler. 7 Ağustos genel grevinin desteklenmesi için işçiler Tahran ve diğer illerde bildiri dağıttılar. Ama greve çıkılmadı.