Newsweek doğruyu yalan

Guantanamo toplama kampında İslam dininin kutsal kitabının tuvalete atıldığı yönündeki haberler, Afganistan başta olmak üzere İslam dünyasında büyük tepkiyle karşılandı. Birçok ülkede düzenlenen eylemlerin ardından, bu haberi yayınlayan Amerikan Newsweek dergisi geri adım attı. Dergi, Guantanamo'da Kuran'a hakaret edildiğini bildiren makalenin "yanlış olabileceğini" yazarak özür diledi. Newsweek Yazıişleri Müdürü Mark Whitaker, geçen hafta yayımladıkları ve İslam dünyasında büyük tepkilere yol açan makalenin bazı bölümlerinde "eğer hataları varsa" özür dilediklerini, Afganistan'daki protesto eylemlerinde ölenlerin yakınlarına da başsağlığı dilediklerini belirtti. Diğer büyük medya kuruluşlarının da daha önce eski mahkûmların tanıklığına dayanarak Guantanamo'da Kuran'a hakaret edildiğini yazdıklarını belirten Whitaker, kendilerinin de haberi yayınlanmaya değer bulduklarını, çünkü bir ABD'li yetkilinin, hükümet savcılarının bu yönde bir kanıt bulduklarını açıkladığını kaydetti. Yazıişleri Müdürü, daha sonra "üst düzey ABD'li yetkilinin hatıralarının doğruluğundan daha az emin olduğunun ortaya çıktığını" iddia etti. Açıklamada, haberi veren kaynağın olayı nerede gördüğünden emin olamadığı öne sürüldü. Haber doğruydu! Newsweek yöneticilerinin bu açıklamayı, ABD yönetiminden gelen baskıların ardından yapması dikkat çekici bulunuyor. Oysa İslam dininin değerlerine hakaret etmek, ABD ordusuna bağlı işkencecilerin "rutin" uygulamaları arasında yer alıyor. Bu konuda daha önce de basında çok sayıda haber yer almış, hiçbiri yalanlanmamıştı. Guantanamo ve Bagram'da aylarca, hatta yıllarca işkence gördükten sonra serbest bırakılan bazı tutsaklar, askerlerin Kuran'ın üzerine oturduklarını veya üzerinde tepindiklerini, onu tekmelediklerini veya tuvalete attıklarını, hatta kitabın üzerine işediklerini anlatmıştı. New York Times gazetesinde yer alan bir haberde, ABD'li komutanların, bu hakaretler nedeniyle protesto eylemine geçen tutsaklardan "özür dilediği" aktarılmıştı. 1 Mayıs 2005 tarihli bu haberde, Guantanamo tutsaklarının bu nedenle açlık grevine çıktığı belirtilerek, eski tutsak Nasır el Muteyri ile konuşulmuştu. Muteyri, üst düzey bir komutanın kendilerinden özür dilemesi üzerine eyleme son verdiklerini anlatıyordu.

Sayısız tanıklık Açlık grevine dair haber, 3 Aralık 2003'te İngiliz The Guardian gazetesinde de yer almıştı. İki eski Guantanamo tutsağı, Guardian ve The Mirror gazetesine verdikleri demeçte, Kur'an'a yönelik hakaretleri doğrulamışlardı. Kuran'ın tuvalete atılması, 26 Mart 2003'te Washington Post'a konuşan bir başka eski tutsak tarafından da doğrulandı. 29 yaşındaki Ehsanullah adlı bu tutsak, "Beni sorgulayan askerler, Kur'an'ı tuvalete attılar. Ağladık, haykırdık, bunu yapmamaları için yalvardık" diyordu. Mart 2004'te serbest bırakılan Asıf İkbal, "Kuran'ı tekmeliyorlar, tuvalete atıyorlardı" şeklinde konuşuyordu. Eski tutsak Abdülrahim Müslüm Dost da, 2 Mayıs 2005'te BBC'ye benzer şeyler anlatıyordu. Faslı eski tutsak Muhammed Mazuz da, Afganistan'daki Bagram Cezaevi'nde, ABD askerlerinin Kuran'ın üzerine işediklerini anlatmıştı.

Kanlı bilanço Newsweek'in haberinin ardından Afganistan ve Endonezya'da göstericilerle polis arasında çıkan çatışmalarda toplam 16 kişi ölmüş, 120 kişi de yaralanmıştı. Diğer İslam ülkelerinde de büyük çaplı ABD karşıtı gösteriler düzenlenmişti. Silahsız göstericiler üzerine ateş açılması emrini veren Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, önceki gün ABD yanlısı bir açıklama yaptı. Karzai, eylemlerin ülkedeki "anti-Amerikan, yabancı unsurlar" tarafından kışkırtıldığını öne sürdü. ABD yanlısı Afgan lider, bununla birlikte, eylemlerin yapıldığı bölgelerde ABD askeri operasyonları yürütülmesine izin vermeyeceklerini söyledi. Karzai ayrıca, Guantanamo'da haklarında hiçbir suçlama olmadan tutulan yüzlerce Afgan tutsağın da ülkeye gönderilmesini talep etti. Kendisine "Ningarhar Mücahitler Cephesi" adını veren bir Afgan grup ise, işgalci ABD ordusuna ve ona bağlı Afgan hükümetine karşı "cihad" ilan etti. Adı daha önce duyulmamış olan örgütün bildirileri, Celalabad bölgesinde yaygın olarak dağıtıldı.