18 Şubat 2005 22:00
Başbakanın karikatürü gülünç olmamalı
Cumhuriyet gazetesi karikatüristi Musa Kart'a, Başbakan Erdoğan'ı kediye benzeterek hicveden bir karikatürü nedeniyle verilen 5 milyar liralık tazminat cezasının gerekçesi herkesi güldürecek cinsten. Ankara 8'nci Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen ceza kararına, amacı zaten güldürmek olan karikatürün Başbakan Erdoğan'ı "gülünç duruma düşürdüğü" gerekçe olarak gösterildi.
Cumhuriyet gazetesi karikatüristi Musa Kart'a, Başbakan Tayyip Erdoğan'ı kediye benzeterek hicveden bir karikatürü nedeniyle verilen 5 milyar liralık tazminat cezasına, "Başbakan'ın gülünç duruma düşmesi" gerekçe gösterildi. Musa Kart, İmam Hatip Liseleri'ne ilişkin tartışmaların olduğu bir dönemde, 5 Mayıs 2004 tarihinde boynuna ip yumağı dolanmış bir kedi çizmiş, Erdoğan'ı kediye, İmam Hatip Liseleri'ni de ip yumağına benzetmişti. Bunun üzerine Erdoğan'ın avukatı Fatih Şahin, 8 Temmuz 2004 tarihinde, "Kart'ın karikatürünün Erdoğan'ın şahsiyet haklarına saldırı niteliğinde olduğu" iddiasıyla ve 10 milyar lira manevi tazminat istemiyle dava açmıştı. Şahin, dava dilekçesinde "haber verme ve eleştiri hakkının kişilerin şeref ve haysiyetini ihlal etmenin aracı olarak kullanıldığını" öne sürmüştü. Kart'ın avukatı Mehmet Ali Köksal ise karikatürün "bir olayın özelliklerini bozarak, yererek, gülünç duruma getirirerek anlatmak" amacı taşıdığına dikkat çekmiş, karikatürün eleştiri sınırlarını aşmadığını belirterek davanın reddini istemişti. Ancak Ankara 8'inci Asliye Ceza Mahkemesi, karikatürün yayınlandığı 9 Mayıs 2004 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte 5 milyar liralık manevi tazminat, ödenmesine karar vermişti.
Güldürmenin faturası Kararın gerekçesinde, "Her ne kadar basın hür olup görevi de kamuoyunu belli konularda aydınlatmaksa da, basının hür olması nedeniyle kişilerin kişilik haklarına saldırıda bulunma basının hakkı olmayıp, basın hürriyeti ile kişi haklarının dengelenmesi gerektiği" bildirildi. Kararda, karikatürün yayınlandığı tarihte İmam Hatip Liseleri ile ilgili meselenin karmaşık bir hal aldığı, bu durumun tüm basın yayın kuruluşlarında tartışıldığı, olayın güncel olduğu kabul edildi. Ancak, Türk Dil Kurumu sözlüğünde, "İnsan ve toplum ile ilgili her türlü olayı konu alarak abartılı bir biçimde belirtilen düşündürücü ve güldürücü resim", "Bir olayın belirtilmesi gereken özelliklerini bozarak, yererek, gülünç duruma getirerek anlatmak" olarak tanımlanan karikatürün, Başbakan'ı gülünç düşürücü nitelikte olduğu belirtildi. Kararda sonuç olarak, amacı zaten güldürmek olan karikatürün Başbakan Erdoğan'ı "gülünç duruma düşürdüğü" gerekçesiyle Erdoğan'ın kişilik haklarına saldırıda bulunulduğu ve bu nedenle "vicdani kanaate nazaran" 5 milyar lira cezaya hükmedildiği belirtildi.
Güldürmenin faturası Kararın gerekçesinde, "Her ne kadar basın hür olup görevi de kamuoyunu belli konularda aydınlatmaksa da, basının hür olması nedeniyle kişilerin kişilik haklarına saldırıda bulunma basının hakkı olmayıp, basın hürriyeti ile kişi haklarının dengelenmesi gerektiği" bildirildi. Kararda, karikatürün yayınlandığı tarihte İmam Hatip Liseleri ile ilgili meselenin karmaşık bir hal aldığı, bu durumun tüm basın yayın kuruluşlarında tartışıldığı, olayın güncel olduğu kabul edildi. Ancak, Türk Dil Kurumu sözlüğünde, "İnsan ve toplum ile ilgili her türlü olayı konu alarak abartılı bir biçimde belirtilen düşündürücü ve güldürücü resim", "Bir olayın belirtilmesi gereken özelliklerini bozarak, yererek, gülünç duruma getirerek anlatmak" olarak tanımlanan karikatürün, Başbakan'ı gülünç düşürücü nitelikte olduğu belirtildi. Kararda sonuç olarak, amacı zaten güldürmek olan karikatürün Başbakan Erdoğan'ı "gülünç duruma düşürdüğü" gerekçesiyle Erdoğan'ın kişilik haklarına saldırıda bulunulduğu ve bu nedenle "vicdani kanaate nazaran" 5 milyar lira cezaya hükmedildiği belirtildi.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
