Tarım arazileri tekellere açılıyor

Hükümet tarafından Cargill için hazırlanan Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasa Tasarısı tarım arazilerini sadece Cargill'e değil, maden tekellerine, doğalgaz, petrol tekellerine açıyor. Toprağın korunması için hazırlanan tasarı, birinci sınıf tarım arazilerinin üzerine istenildiği gibi işletmeler kurulmasının, işgal edilmesinin önünü açıyor. Tasarı şu anda Hazine'nin özel mülkiyeti olup da kamu kurumları ile özel kişi ve kuruluşların elinde bulunan tarım arazilerinin "toprağın üretim fonksiyonu, sosyo ekonomik yapısının bozulmaması kaydıyla" bu kurumların ellerinde kalmasını öngörüyor. Tasarıda "kullananların gerekli önlemleri alması kaydıyla" denilse de bu önlemlerle ilgili ne ayrıntı ne de yaptırım var. Tasarı illerde valiliklerin belirleyeceği kişiler başta olmak üzere, meslek ve kitle örgütü temsilcilerinden oluşan "Toprak Koruma Kurullarının" kurulmasını öngörüyor. Arazi kullanımları ile ilgili her türlü denetimleri bu kurullar ve valilikler yapacak. Arazinin korunması, geliştirilmesi ve verimli kullanılmasına yönelik inceleme, değerlendirme ve izleme yapmak, ortaya çıkan olumsuzlukları belirlemek gibi arazi kullanımıyla ilgili tüm sorumluluk bu kurulda olacak. Kurul, arazi kullanımı ile ilgili projeleri değerlendirerek, projelerin de uygulanmasını sağlayacak. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından tarım arazileri, mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ve marjinal tarım arazileri olarak sınıflandırılacak. Bu arazilerin kullanım biçimi Tarım Bakanlığı ve Valiliklerin insafına bırakılacak. Tasarıda tarım arazilerinin, tasarıda belirtilen istisnalar dışında amaç dışı kullanılmayacağı belirtiliyor. Tasarının asıl amacı ise bu istisnalarla ortaya çıkıyor. Tasarıda, zorunlu olarak sanayi, ulaştırma, enerji tesisleri, iletim hatları, depolama alanları, madencilik, turizm, inşaat ve benzeri faaliyetler için tahsis edilen yerlerde "gerekli tedbirler alınmak" koşulu ile tarım arazilerinin kullanımına izin verileceği yer alıyor.

1. sınıf araziler de kullanıma açık Tarım arazilerinin talana açılması bununla da bitmiyor. Başka bir madde de "mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ile sulu tarım arazileri, tarımsal üretim amacı dışında kullanılamayacak" ifadesine yer veriliyor. Ancak bu ifade "alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi koşuluyla, savunmaya yönelik stratejik ihtiyaçlar, petrol ve doğalgaz arama ve işletme faaliyetleri, ilgili bakanlık tarafından kamu yararı kararı alınmış madencilik faaliyetleri, bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için bu arazilerin amaç dışı kullanım taleplerine, toprak koruma projelerine uyulması kaydı ile Bakanlık tarafından izin verilecek" şeklinde devam ediyor. Tarım için en uygun mutlak tarım arazileri üzerine maden tekellerinin maden işletmesi açması, petrol ve doğalgaz çıkarılmasının önü açılıyor. Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ile sulu tarım arazileri dışında kalan tarım arazileri ise valiliklerin insafına terk. Bu araziler valilikler tarafından tarım dışı kullanımlara istenildiği gibi tahsis edilebilecek. Tarımsal amaçlı yapılar için, ihtiyaç duyulan miktarda her sınıf ve özellikteki tarım arazisi valilik izni ile kullanılabilecek. Tarım arazilerinin kullanımı için araziyi kullananlar tarafından hazırlanan proje ve planlar da valilikler tarafından bakılarak, onaylanacak.