05 Şubat 2005 22:00

Kâr için yapay enerji krizi çıkarmışlar

İflas eden Amerikalı Enron şirketine dair yeni ses kayıtları, enerjide özelleştirmenin yol açtığı soygunu gözler önüne seriyor. Kayıtlara göre şirket, California eyaletinde yapay enerji krizi çıkararak milyarlarca dolarlık vurgun yaptı.

Paylaş

İflas eden ABD'li enerji tekeli Enron ile ilgili yeni belgeler, enerji alanında özelleştirme politikalarının nasıl bir soyguna yol açtığını gösteriyor. Ortaya çıkarılan ses kayıtları, Enron'un, 2001 yılında California eyaletinde bir enerji santralını sahte gerekçelerle kapattığını kanıtladı. Böylece eyaleti sarsan enerji krizi büyüdü ve elektrik fiyatlarının artması için gerekçe elde edilmiş oldu. Enron'un, California enerji piyasasını altüst etme planlarını daha 1998 yılında yaptığı da anlaşıldı. Kayıtlara göre Enron, Kanada'daki enerji piyasalarını da benzer bir biçimde maniple etti.

Resmen soygun Yargıya ulaşan son bilgilere göre, Enron, California'da yapay bir enerji krizi yarattı ve 2000-2001 yıllarında Amerikalılara milyarlarca dolara mal olan elektrik kesintilerini tetikledi. Bu kriz nedeniyle, özelleştirme yanlısı olan California Valisi Gray Davis seçimi kaybetmiş ve yerine, Cumhuriyetçi Arnold Schwarzenegger geçmişti. Enron'un bu kriz nedeniyle kasasına 1.6 milyar dolar haksız kazanç girdiği dile getirildi. Bill ve Rich! Söz konusu ses kayıtları, Washington'da bir yerel yetkilinin mahkemeye başvurması ve Enron'a ait bir depodaki şirket içi yazışmaları almak için izin elde etmesiyle ortaya çıktı. Kayıtlarda, 'Bill' adlı Enron yetkilisi, Las Vegas'taki bir elektrik santralında çalışan 'Rich' adlı kişiye, "bir bahaneyle santralı kapatmasını" emrediyor. Konuşma, 17 Ocak 2001 tarihinde, yani California çapındaki elektrik kesintilerinin en karanlık günlerinde yapılıyor. "Bill", kasette şöyle diyor: "Sizden istediğimiz biraz yaratıcı olmanız ve kapanmak için bir sebep bulmanız. Oralarda yapabileceğiniz bir şey var mı? Temizlik, bakım falan?" Buna karşılık Rich, "Mesela bakım nedeniyle santral kapatılmış olabilir" diyor ve Bill, "Bu iyi bir plan. Sana güvenebileceğimi biliyordum" şeklinde yanıt veriyor. California Elektrik Gözetim Kurulu Başkanı Eric Saltmarsh, şirketin "serbest piyasa" sisteminden haksız çıkar sağladığını açıkça dile getirdi. Saltmarsh, The Guardian gazetesine yaptığı açıklamada, "Enerjide kuralsızlaşmanın nasıl işleyeceğini ve kendilerinin bize nasıl yardım edeceklerini anlatmak için birçok danışman ve sunumla gelmişlerdi. Daha sonra, bunun planın bir parçası olduğu anlaşıldı. Kuralsızlaştırmanın ilk günlerinden beri Enron, kendi çıkarına olacak bir piyasa yapılanması için uğraşıyordu" diye konuştu.

Bush'un yakın dostu ABD Federal Enerji Düzenleme Komisyonu, Enron'un, 1997'den iflasına dek yaptığı usulsüzlüklerden ötürü, devlete 1.7 milyar dolar ödeme yapmasını tavsiye etmişti. Merkezi Teksas'ta bulunan Enron'un Yönetim Kurulu eski Başkanı Kenneth Lay, ABD Başkanı Bush'un "yakın dostu" olmasıyla tanınıyordu. Lay, daha önce Cumhuriyetçi Parti ve Bush'a milyonlarca dolar "bağış" yapmıştı. Enron patronu, halen yargılanmayı bekliyor. Ancak yargılama konusu özelleştirme vurgunu değil, şirketin değerinin yüksek görünmesine yol açan usulsüzlükler. Patronların California krizi nedeniyle yargılanması beklenmiyor.

ÖNCEKİ HABER

ABD okulları kuşatma altında

SONRAKİ HABER

Guantanamo uyarısı