21 Ocak 2005 22:00

Bekledi Şirin...

"Ferhad ile Şirin" masalını anımsıyor musunuz? Hani şu, Şirin'e olan aşkı uğruna, eline gürzünü alıp, Demirdağ'ı delmeye girişen 'yiğit' Ferhad'ın umutsuz masalı...

Paylaş
"Ferhad ile Şirin" masalını anımsıyor musunuz? Hani şu, Şirin'e olan aşkı uğruna, eline gürzünü alıp, Demirdağ'ı delmeye girişen 'yiğit' Ferhad'ın umutsuz masalı... Peki, Ferhad koca dağ ile boğuşurken, Şirin hangi alemlerdeydi, neyle meşguldü diye hiç, düşündünüz mü? Tiyatro Boyalı Kuş düşünmüş, Masalı ve Nazım Hikmet'in Ferhad ile Şirin oyununu kadın bakışıyla yeniden yazmış ve sahnelemiş.

Toplumsallaşan aşk Nazım'ın oyununda, önceleri yalnızca Şirin'e kavuşmak için dağa giden Ferhad'ın aşkı giderek toplumsallaşır ve susuzluktan kırılan şehre su getirmek için vurur Ferhad gürzünü. Şirin'in ablası despot sultan Mehmene Banu, on yıl geçtikten sonra Ferhad'ı affetse de, Ferhad, bireysel aşkını toplumsal idealiyle bütünleyerek mücadelesini sürdürür. Peki Şirin? Onun payına beklemek düşer. Böyle Bir Aşk Masalı oyunu, geleneksel masalla ve Nazım'ın oyunuyla hesaplaşma içine giriyor; masalın yazılış sürecinde "aşk" olgusunun erkeğin tekeline hapsedilişini ve kadının ötekileştirilmesini deşifre ediyor.

Tersten okumak Anlatıcı, ozanın yaratım sürecine değiniyor, "Aşk nedir?" diye soruyor ozan: "Bir adamın bir kadın için yanıp tutuşması." Boyalı Kuş, böylece erkek egemen söylemi tersinleyerek vurguluyor, ironikleştiriyor ve sorgulatmak istiyor. Bir yandan hesaplaşma sürerken, diğer yandan masalın özü; Ferhad'la Şirin'in aşkı, aşıkların kaçışı, Mehmene Banu'nun onları yakalatması ve Ferhad'ı Demirdağ'a yollamasının öyküsü; odağında Şirin'in bulunduğu kadınların gözünden ve yine kadınların dilinden aktarılıyor. Boyalı Kuş'un daha önceki oyunlarında da göze çarpan; dilin kullanılmasında tekrarlara başvurulması ve döngüsellik, Böyle Bir Aşk Masalı'nda da sürüyor. Oyun kişilerinin bir bir çıkıp, "Ferhad'ın ilahi aşkı"nı anlattıkları sahnede, tam Şirin'den de söz edilirken, yarım bıraktırılıyoruz. Bu tekrarlar ve döngüsellik aracılığıyla Boyalı Kuş bir yandan "Öğretilen dil"e eleştiri getirirken diğer yandan yeni bir kadın diline işaret ediyor.

Minimalist Oyunda aksesuar kullanımı oldukça sade ve minimalize,. Dekor yerine prospeksiyon kullanıyor. Bölüm başlıkları perdeye yansıtılıyor, kimi yerde de Demirdağ manzarası... Yansımalar ve İnce Saz gruplarının üflemeleri saz ağırlıklı müzikleri, masalsı dokuyu besliyor. Oyuncular Duygu Erdoğan ve Zeynep Kaçar'ın beden dillerindeki tekrarlar, döngüsellik minimalist hareketler, sözleriyle koşutluk içinde sahne dilini bütünlüyor. Tiyatro Boyalı Kuş, Şirin'e sesleniyor. "Masaldan sürgün edilen kadından", yaşamdan sürgün edilen kadına uzanmaya çalışıyor. Bunu yaparken, Şirin için ucuz ve kolaycı kurtuluş yolları önermekten özellikle kaçınıyor. "Böyle Bir Aşk Masalı" böyle bir kadının varoluş çabası...

ÖNCEKİ HABER

Oryon ve Ay Tanrıçası Artemis

SONRAKİ HABER

Almanya'da vize skandalı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...