Kahramanın dönüşü

---

İnanılmaz Aile Orijinal Adı: The Incredibles Yönetmen: Brad Bird Seslendirenler: Craig T. Nelson, Holly Hunter, Samuel L. Jackson, Jason Lee, Dominique Louis, Teddy Newton, Jean Sincere, Eli Fucile, Maeve Andrews, Wallace Shawn, Spencer Fox, Lou Romano, Wayne Canney, Sarah Vowell Senaryo: Brad Bird Görüntü Yönetmeni: Andrew Jimenez, Patrick Lin, Janet Lucroy Müzik: Michael Giacchino, Tim Simonec Yapım: 2004, ABD Tür: Animasyon / Macera Süre: 121 dk.

---

Hollywood'un animasyon filmleri yaratmakta büyük mesafeler kat ettiği yadsınamaz. Shrek 2'nin ardından, Köpekbalığı Hikâyesi vizyona girmişti. Şimdi de değme aksiyon yapımlarına taş çıkartacak yeni bir animasyon var karşımızda: "İnanılmaz Aile." Bütün bu filmlerin çoğu Pixar-Disney ortaklığının ürünü. Kayıp Balık Memo ile uluslararası bir etki yaratan bu ortaklık, şimdilerde ayrışmanın eşiğinde olsa da animasyonun dünyada yarattığı etki ve getirdiği hasılat pazarın boş kalmayacağının garantisi gibi. "İnanılmaz Aile" süper kahramanlar üzerine bir macera. Mr. İncredibles, doğuştan gelen özel yeteneklerini 'insanlığın yararına' kullanan; suçla ve suçlularla mücadele eden bir süper kahramandır. Aralarında hem husumet hem de aşk bulunan Elastigirl ve arkadaşı Frozone ile insanlara iyilik saçan "süper kahramanlar" günün birinde istenmez oluyorlar ve güçlerini kullanmaları yasaklanıyor. Elastigirl ile evlenen ve tabii ki süper güçlere sahip iki çocuk sahibi olan İncredibles uzun süre sıradan bir hayata mahkûm edilir. Ta ki geçmişinden çıkıp gelen birisi ona vazgeçemeyeceği bir teklif yapana kadar. Sıkıcı büro işlerine ara veren süper kahramanımız farkında olmadan başını belaya sokuyor ve yardımına ailesi yetişiyor.

Süper kahraman miti Amerikan süper kahraman efsanesi 1938 yılında Supermen'in yayınlanmasıyla başlıyor. İnsanüstü özelliklerini insanlığı kurtarmak için kullanan bu kahramanın yaratıldıktan kısa bir süre sonra büyük bir başarı kazanması diğer süper kahramanlarında yolunu açıyor. Süper kahramanların temel özellikleri, hukuk devletinin ya da yasaların, yasal kuvvetlerin yeterli olmadığı durumlarda insanoğlunun- tabii ki Amerikan vatandaşlarının- yardımına koşmaları ve onları kötülüklerden kurtarmalarıdır. Çoğu doğuştan özel yeteneklerle donatılmış bu kahramanlar dolasıyla tanrısal bir güç de barındırırlar. Ama Amerika'da yaratılan her süper kahraman, son tahlilde egemen ideolojinin yeniden üretimini sağlayan içeriye sızan su damlalarını tıkayan bir işlev görür. Folklor ve Edebiyat* dergisinin 39. sayısında Süper kahraman miti ile ilgili geniş ve kapsamlı bir dosya bulunuyor. Bu dosyanın "Süper Kahramanlar: Kostümün Altında Yatan İdeoloji" başlıklı M. Ece Özden, Güneş Sayın imzalı yazısında süper kahraman mitinin 11 Eylül'le birlikte yerle bir olduğuna dikkat çekiliyor. Yazı, 11 Eylül saldırılarının ardından Levan dergisinin New York'u terk eden Süper Kahraman'ları anlatan kapağına göndermelerle bitiyor.

Yeniden yaratılan mit "İnanılmaz Aile" işte tam bu noktadan başlıyor işe ve 11 Eylül'le birlikte küsülen, görevlerini yapmayan, herkes gibi sıradanlaşan Süper Kahraman'ları yeniden göreve çağırıyor. Amerikan toplumunda süper kahramanlara karşı konulan mesafeyi daraltma; onlarla halk arasındaki ilişkiyi geliştirme projesi bir bakıma. Bu bakımdan filmin bir animasyon olması ayrı bir önem taşıyor. Filmin, Oscar'da, en iyi animasyon ve senaryo dalında aday olması için kulislerin yapıldığı göz önüne alındığında özel bir muamele gördüğü de söylenebilir. Filmde kahramanlarımızın işi bıraktığı dönemde artan suç oranları, demokratik kurumların düzeni sağlamaktaki yetersizlikleri bildik süper kahraman filmlerinin temel özelliklerinin değişmediğini de gösteriyor.

Süper Aile Filme dönersek, İncredibles'in başının belaya girmesiyle birlikte bütün aile ve eski dost süper kahramanlar yeteneklerini gösteriyor. Baba kurtarılıyor, kötü adam yeniliyor ve efsane geri dönüyor. Süper kahraman ideolojisi bir yana, "İnanılmaz Aile", animasyon teknolojisinin geldiği noktayı göstermesi bakımından gerçekten etkileyici bir film. Birçok macera filmine taş çıkartacak senaryosu, aksiyona ve maceraya fazlasıyla hakkını verirken; son tahlilde süper kahramanlarla birlikte kutsal aileyi yeniden göreve çağırmayı ihmal etmiyor.

aydemirsenay@hotmail.com

* Folklor ve Edebiyat dergisi. 0 312 425 39 20

folkloredebiyat@superonline.com