Annan'ın kulağını çektiler!

ABD'li bir grup "dış politika uzmanı"nın, 5 Aralık Pazar günü Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan'ı çağırarak, kendisine gizli bir brifing verdikleri öğrenildi. Brifinge katılan Amerikalılardan biri, New York Times gazetesine bilgi vererek, amaçlarının "Annan'ı ve BM'yi kurtarmak olduğunu" söyledi. Gazetenin haberine göre Annan, New York'ta bir apartman dairesinde yapılan toplantıda, kendisine söylenenleri 3.5 saat boyunca dinlemekle yetindi. Dairenin, ABD'nin eski BM Büyükelçisi Richard Holbrooke'a ait olduğu kaydedildi.

Yönlendirme çabası Burada Annan'a; son iki yıl içinde BM'de "iyi bir liderlik gösteremediği" ve bu nedenle önümüzdeki iki yıllık görev süresinin "tehlikeye girdiği" belirtildi. Bu ifadeler, Amerikalı grubun amacının, Kofi Annan'ı yumuşak bir dille "Bush çizgisine çekmek" olduğunu gösteriyor. Amerikalı uzmanlar, bu girişin ardından, Annan'dan, kadrosunu değiştirmesini talep ettiler. Bu kapsamda; Annan'ın personel şefinin, bugüne dek BM Kalkınma Programı'nı yöneten Mark Malloch Brown olması istendi. Annan'ın personel şefi İkbal Rıza, önümüzdeki günlerde emekli olacak. Gizli toplantıda, BM Genel Sekreteri'ne iki "tavsiyede" daha bulunuldu. Bunlardan ilki, Washington yönetimi ile ilişkilerini "onarması", ikincisi ise BM bürokrasisi ile ilişkilerini düzeltmesi oldu. Annan'ın, bu toplantının ardından, ABD Dışişleri Bakanlığı görevine gelecek olan Condoleezza Rice ile buluştuğu öğrenildi.

BM'nin krizi BM yönetimi, ABD ve İngiltere'nin Irak'a saldırmasından bu yana derin bir kriz içinde bulunuyor. Bush yönetiminin de örtülü onayıyla, Irak'ta işgal öncesi uygulanan gıda karşılığı petrol programındaki bir dizi yolsuzluk açığa çıktı. Bu yolsuzluklar nedeniyle Annan'ın oğlu da suçlanıyor. Yine bir "ABD operasyonu" sonucu, Kongo'daki BM barış gücü askerlerinin fuhuş şebekelerini yönettiği ve kadınlara tecavüz ettiği haberleri yayıldı. Oysa geçtiğimiz yıl, aynı gelişmeler Kosova'da yaşandığında Washington yönetimi hiçbir önlem almamıştı. Diğer yandan, BM personelinde, Annan ekibine karşı derin bir güvensizlik olduğu yönünde iddialar basına sızdı. Bütün bu gelişmelerin ardından, bazı ABD'li milletvekilleri, tarihte ilk kez bir BM Genel Sekreteri'nin istifasını talep etmeye başladılar. New York Times, Annan'a verilen brifingin, çok önemli gelişmelerin öncesine denk gelmesine de dikkat çekti. Bu gelişmeler; Irak'taki 30 Ocak seçimleri, gıda karşılığı petrol programındaki yolsuzluklarla ilgili ön soruşturma raporunun ocak ayı sonunda açıklanacak olması ve Asya'daki tsunami felaketi olarak sıralandı.

İlginç katılımcılar Annan'ı "yumuşak" bir dille uyaran Amerikalılar; Harvard'da Uluslararası İlişkiler Profesörü olan John G. Ruggie, Dış İlişkiler Konseyi adlı "düşünce kuruluşu"nun eski başkanı Leslie H. Gelb, BM Vakfı Başkanı Timothy E. Wirth, aynı vakfın yöneticilerinden Kathy Bushkin, Goldman Sachs şirketi yöneticilerinden Nadir Musavizade ve ABD Stratejik Planlama Dairesi Genel Sekreter Yardımcısı Robert C. Orr olarak sıralandı. İngiltere'nin BM eski Büyükelçisi Sir Jeremy Greenstock'un toplantıya davet edildiği, ancak katılamadığı öğrenildi. Bu isimler; ABD'deki üniversiteler, "sivil toplum örgütleri" ve tekellerin, Bush yönetimiyle olan ilişkisinin, "Bush adına hareket etme" noktasına kadar vardığının da kanıtı oldu.

'ABD'siz BM başarılı olamaz' Toplantının ev sahipliğini yapan Richard Holbrooke, "Toplantıyı gizli tutmak istiyorduk. Kimse, bir grup Amerikalının BM Genel Sekreteri'ne emir vermekte olduğu izlenimini yaratmak istemiyordu. Biz; BM'nin, kurucu ülkesi, ev sahibi ülkesi ve kendisine en büyük katkıyı sağlayan ülke ile sürtüşme halinde olması durumunda başarılı olamayacağına inanıyoruz. BM, arkasında ABD olmazsa başarısız bir kurum olur" diye konuştu. Kofi Annan'ın, kendisine yöneltilen eleştiri ve "tavsiye"leri sessizce dinlediği, kendisini savunmaya çalışmadığı ve daha sonra toplantıyı "verimli" olarak değerlendirdiği öğrenildi.