Kadın sağlıkçılar iş koşullarından şikayetçi ama…

9 Aralık 2010 tarihinde genel sonuçları açıklanan anketin kadınlar açısından sonuçları ise bugün duyuruldu.  Ankete katılan kadınlardan yüzde 77’si çalışma koşullarının mükemmel olmadığını söylerken, yüzde 54,5’ının koşulların on yıl öncesine göre daha kötüleştiğini ifade ediyor. Kadın çalışanların yüzde 69.5’i bu koşullarda çalışmaya mahkum oldukları anlamına gelen, başka bir iş bulamayacaklarını da dile getiriyorlar.

Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın mağdurları arasında kadın sağlık emekçilerinin yer aldığına dikkat çekilen ankette kadın emekçilerle ilgili değerlendirmeler beş bölümde veriliyor.

ÇALIŞMA KOŞULLARI

Ankette ayrı bir başlıkta yer alan “çalışma koşulları” bölümünde, kamu sağlık alanının, “Güvenceli bir alan olma özelliğini yitirdiği”ne dikkat çekiliyor. Ankete katılan kadın sağlık çalışanlarının yüzde 77’si çalışma koşullarının mükemmel olmadığını vurgularken, “mükemmel” diyenlerin oranı sadece yüzde 17,5.

“Kadın sağlık emekçileri büyük bir çoğunlukla, çalışma koşullarının ülkedeki genel çalışma koşullarına göre daha kötü durumda olduğunu düşünse de, kolayca başka bir iş bulamayabileceklerine inanmakta ve bu nedenle iş değiştirerek sınırlı düzeyde de olsa iş güvencelerini riske atmak istememektedir” denilen ankete katılan sağlık emekçisi kadınların yüzde 69.5’i kolayca başka bir iş bulamayacağını düşünüyor.  

Kadın sağlık emekçilerinin bu yanıtı vermelerindeki en önemli etken ise, “Ülkedeki kayıt dışı ve iş güvencesiz çalışma ortamının giderek yaygınlaşması ve çalışma hayatının kurallarının emekçiler aleyhine bozulması.” Bu nedenlerle sağlık emekçisi kadınlar, “bu koşullarda iş değiştirmenin ve sınırlı da olsa sahip olunan iş güvencesinden vazgeçmenin bedelinin kendileri için oldukça ağır olacağını” düşünerek, iş değiştirmeyi düşünmüyor.

Her ne kadar Sağlık Bakanlığı, “sağlık emekçilerinin çalışma koşullarının iyileştiğini” söylese de kadın sağlık emekçileri böyle düşünmüyor. Ankete katılan kadın sağlık emekçilerinin yütde 61’i çalışma koşullarının 5 yıl öncesine göre kötüleştiğini belirtirken; on yıl öncesine göre kötüleştiğini ifade edenlerin oranı da yüzde 54,5.

ÇALIŞMA SÜRELERİ

Çalışma süresinden memnun olmayan kadın sağlık emekçilerinin oranı da yüzde 53,6. Bu soru, 1.basamak sağlık kurumları ile hastaneler olarak olarak ayrıldığında, hastane çalışanlarının çalışma sürelerinden daha hoşnutsuz olduğu da görülüyor. Hastanelerin, “uzun ve yorucu çalışma koşullarının yerleştiği, az elemanla çok işin yürütülmeye çalışıldığı bir alan” olarak görüldüğünün de dikkat çektiği ankette kadın sağlık emekçilerinin yüzde 73 gibi oldukça büyük bölümü fazla mesaiyi önemli bir sorun olarak görüyor. Fazla mesaileri sorun olarak görmeyenlerin oranı yüzde 14,5 ile sınırlı kalıyor.

Uzun ve yorucu çalışma saatleri karşılığında elde edilen ücret, sağlık emekçilerinin çalışmalarını daha da ağırlaştıran etkenlerden biri. Kadın sağlık emekçilerinin yüzde 80’inden fazlası elde ettiği ücretten memnun değil. Ücretini “her zaman tam ve zamanında” alan kesim yüzde 70’lerde kalırken, sözleşmeli, taşeron ve güvencesiz çalışma biçiminin yaygınlaşmaya başlamasıyla birlikte yaklaşık yüzde 25’lik kesim, yani her 4 kadından biri ücretini tam ve zamanında alamadığını söylüyor.

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM

Kadın sağlık emekçileri çalışma koşullarında yaşanan değişimin farkında. Yüzde 64’ünden fazlası yaşanan neoliberal dönüşümün çalışma koşullarını olumsuz etkilediğini ifade ederken, bu yoruma katılmayanların oranı yüzde 15. Kadın sağlık emekçilerinin yüzde 84,8’i sağlıkta dönüşümün gelecekte çalışma koşullarını daha da olumsuz etkileyeceğini düşünüyor. Yine sağlıkta dönüşüm ve mevcut hükümet politikalarının devam etmesi halinde işlerinin daha da olumsuza gideceğini söyleyenlerin  yüzde 85’i aşması, sağlık emekçilerinin, bu programın sorumlusunu hükümet olarak gördüklerini net biçimde ortaya koyuyor. Bu soruya olumlu cevap verenlerin oranı sadece yüzde 6.

İŞ GÜVENCESİ

Anket sonuçları, kadın sağlık emekçilerinin, artık işlerini kaybetme korkusu taşıdıklarını da ortaya koyuyor. Ankete göre, yüzde 65’lik kesim, ‘işimi kaybedebileceğimden korkuyorum’ derken, yüzde 55’lik kesim “En büyük korkum işimi kaybetmek” diyor.

Kadın sağlık emekçilerinin yüzde 58’inden fazlası daha iyi bir iş bulamayacağını, yüzde 60’ından fazlası da ancak daha düşük ücretle iş bulabileceğini düşünüyor. Kamu sağlık alanında iş güvencesinin ortadan kalkması ya da asli özelliğini yitirmeye başlaması kadın sağlık emekçilerinin yüzde 76,7’inin işlerini daha az güvenceli bulmasına neden oluyor.  (Ankara/EVRENSEL)