20 Aralık 2004 22:00

Amsterdam'da üç anıt

Yer yer ağaç kümeleriyle noktalanan yeşil çimenlerin kapladığı geniş bir alanda bir basamak yüksekliğindeki platformun üzerine yan yana dizilmiş on kadar üç metrelik pano ve bunların oluşturduğu kavisin tam ortasında yükselen bir baca; hepsi de puslu Amsterdam havası içerisinde gri ve yine de hafif pırıltılı...

Paylaş

Yer yer ağaç kümeleriyle noktalanan yeşil çimenlerin kapladığı geniş bir alanda bir basamak yüksekliğindeki platformun üzerine yan yana dizilmiş on kadar üç metrelik pano ve bunların oluşturduğu kavisin tam ortasında yükselen bir baca; hepsi de puslu Amsterdam havası içerisinde gri ve yine de hafif pırıltılı. Anıta yaklaştıkça, madeni vuruşlarla noktalanan, iniltiye, haykırışa benzer iç burkucu sesler. Her noktadan sonra yinelenen boğuk motor sesleri. Bir an süren ağır bir sessizlik ve ardından, madeni bacanın deliklerinden parıldayan şimşek benzeri yanıp sönen ve renk değiştiren ışık huzmeleri. Ravensbrück kampında gaz odalarında öldürülen binlerce Hollandalı kadını anımsatmak için yapılan anıt böyle; sesin, rengin, ışıltının bir bileşimi. Panellerin birinde şöyle yazıyor:

Onlar için

Ki onlar

Son nefeslerine kadar Faşizme hayır dediler. Ravensbrück Kadınları Anıtı'nın hemen yüz metre kadar ilerisinde yine çimenlerin üzerinde yükselen kaide üzerinde, sırtlarında yükleri ve aralarında çocuklarıyla gezginci Çingeneleri canlandıran bir anıt. Hitler faşizmi Hollanda'yı işgali sırasında, komünistler, liberallerle birlikte çingeneleri de toplama kamplarına almış; çocuklar üzerinde "ırk özellikleri konusunda bilimsel denemeler" yaptıktan sonra, yarım milyona yakın çingeneyi fırınlarda yakmıştır. Yine başka bir çayırlıkta, iki metrelik kaide üzerinde, ufka dikilmiş gözleri, kabarmış göğsü ve açılmış pençeleriyle geleceği şekillendirecek insan: "Dok İşçisi Anıtı"; bence umudun ve aydınlığın sembolüdür.

ÖNCEKİ HABER

Üç aşamalı kurultay

SONRAKİ HABER

Direniş Musul'da vurdu