07 Aralık 2004 22:00

Evrime DNA merceği

Memelilerin DNA'sını birbirleriyle karşılaştıran Amerikalı araştırmacılar, genlerin ortak paydasından yola çıkarak 'ilk memeli'yi tahayyül etmeye çalışıyor. Araştırmalarla ulaşılan sonuca göre, memelilerin ortak atası bundan 75 milyon yıl önce dinazorlarla birlikte yaşamış olan gece avcısı bir kır faresini andırmaktaydı.

Paylaş

Memelilerin DNA'sını birbirleriyle karşılaştıran Amerikalı araştırmacılar, genlerin ortak paydasından yola çıkarak 'ilk memeli'yi tahayyül etmeye çalışıyor. Araştırmalarla ulaşılan sonuca göre, memelilerin ortak atası bundan 75 milyon yıl önce dinazorlarla birlikte yaşamış olan gece avcısı bir kır faresini andırmaktaydı. California Üniversitesi'nin Santa Cruz kampusündeki genetik bilimciler, modern memelilerin genetik haritalarını (genomlarını) birbiriyle karşılaştırarak, hepsinin paylaştığı temel DNA yapısının bilgisayar modelini çıkardı. Araştırmanın sonucu, "Genome Research" (Genom Araştırması) dergisinde yayımlandı. Bilimciler, yaptıkları işi, halihazırda yollarda olan türlü çeşit aracı birbiriyle karşılaştırarak ilk otomobilin nasıl bir şey olduğunu tahmin etmeye benzetiyor. Otomobiller çeşitli markalar altında zamanla birbirinden farklı özellikler kazanmış olsa da hepsini aynı kategoride buluşturan bir ortak payda var: 4 lastik tekerlek, motor, dümen, silecek gibi.

'Ortak ata'yı aramak En eski memelinin DNA yapısını yeniden kurgulamak için araştırmacılar günümüzün memelilerinden domuz, at, kedi, köpek, yarasa, fare, tavşan, goril, şempanze ve insanın genlerini karşılaştırdı. 'Karşılaştırmalı genom bilim' diye adlandırılan bu çalışmalarda amaç, insanın yapı taşlarının evrimsel tarihine ışık tutmak. Araştırma ekibinden David Haussler, "ortak ata" teorisinin birçok bilinmezi aydınlatmasını umuyor: "İnsanın gen haritasında belli bir DNA parçasının mesela farede bulunmadığını gördük... İnsandaki söz konusu DNA zinciri acaba ilk memeliden mi kalma; yoksa değil mi? Fare, bu DNA parçasını kendi evrimi sırasında mı kaybetti? Bu gibi sorulara yanıt bulmak için ilk memelilerin nasıl yaratıklar olduğunu düşünmemiz gerekiyor." Peki yokolmuş, antik çağlardan kalma bir fosil parçası, genlerinden yeniden yaratılabilir mi? Bilimadamları, "Jurassic Park" gibi popüler filmlerin ele aldığığ bu soruya 'Hayır' diye yanıt veriyor. Nedeni ise herşeyden önce ilk memelinin DNA kodunun tümünü değil, sadece bir kısmını yeniden kurgulamış olmaları. Araştırmacılar; belki yüzde 98'lik doğruluk payıyla ilk memelinin genomunu tahmin edebileceklerini; fakat genetikte yüzde 1'lik bir sapmanın dahi dev bir farka işaret ettiğini belirtiyorlar.

(bbc)

ÖNCEKİ HABER

Okmeydanı'nda hastalardan destek

SONRAKİ HABER

İşkenceyi savunuyorlar