Basın kıskaç altında

Irak'ın dört bir yanında saldırılar sürerken, gazetecilerde bu durumdan nasibini alıyor. Geçici Hükümet, arkasındaki ABD desteğine güvenerek, gazeteleri kapatıyor, haber alma özgürlüğünü engelliyor ve kendi isteği dışına çıkılmaması için "ferman"lar yayınlıyor. Yeni basın tasarıları üzerinde çalışan İyad Allavi hükümeti, medya ve iletişim kurumlarının iplerini ele geçirme çabasında. ABD ve "kukla" Bağdat Hükümeti, gazeteciler üzerindeki baskılarını artırıyor. Gazetecilerin Felluce'de olanları aktarmasını engelleyen hükümet, yeni basın yasaları da çıkarıyor. Paul Bremer'in "valiliği" döneminde çıkarılan "100 Emir"den 65.si, bir iletişim ve medya komisyonunun kurulmasına dairdi. Bu komisyon kuruldu ve şimdi, tüm basın-yayın ve iletişim lisanslarını elinde bulundurarak, medyayı kontrol altında tutuyor. ABD, 28 Temmuz'da Geçici Irak Hükümeti'nin "egemenliğini" ilan ettiğinde, Paul Bremer de, uzun süre İngiliz gizli servisi MI6 ve CIA için çalışan İyad Allavi üzerindeki otoritesini çoktan kurmuştu.

İlk hedef El Cezire Hükümetin hedeflerinden ilki, Katar'dan yayın yapan ve birçok Arap ülkesinde izlenen El Cezire televizyon kanalı oldu. Güvenlik güçleri, ABD desteğiyle, televizyon kanalının Bağdat'taki ofisine baskın düzenleyerek, ofisi kapattılar. Ofisin ne kadar kapalı kalacağı belirsizliğini korurken, Geçici Hükümet, El Cezire muhabirlerinin haber yapmalarını da yasakladı. El Cezire, Irak'a yönelik bombardıman ilk başladığında, hedef olmaktan korunmak amacıyla Pentagon'a Bağdat bürosunun kesin koordinatlarını vermişti. Ama büro, Mart 2003'te ABD savaş uçakları tarafından bombalandı. ABD'nin bu acımasız saldırısı, bir gazetecinin de ölümüne neden olmuştu. El Cezire, bugünlerde, sürekli bir özür duyurusu yayınlıyor ve duyuruda, "Bağdat bürosu kapatıldığı için Irak haberlerinde aksamalar yaşandığı" dile getiriliyor.

'Hükümetin etkisini arttırın!' El-Cezire'den başka, politik baskıların birçok örneği bulunmakta. Basın ve iletişim komisyonu, Başbakan Allavi imzalı bir genelgeyi tüm haber ajanslarına ve gazetelere gönderdi. Genelgede "Felluce saldırısı konusunda ya hükümetin çizgisini takip edin, ya da hukuki sonuçlarına katlanın" deniliyordu. Ayrıca genelgede, gazetelerin "Geçici Hükümet'in olumlu etkisini arttıracak haberlere yer vermesi" isteniyordu. Diğer yandan geçtiğimiz haftalarda işgal güçleri, "teslim alınan" Felluce'ye girmeye kalkışan bir El Arabiya muhabirini tutukladı. Ayrıca, Gazetecileri Koruma Komitesi'nin (CPJ) verdiği bilgiye göre, Sünni yerleşim bölgelerinde görev yapan Gazeteci Abdulkader Saadi ile kanalı El Arabiya arasında 11 Kasım'dan beri iletişim sağlanamıyor.

Gazeteciye sorgu Diğer yandan, Fransız fotoğrafçı Corentin Fleury ve tercümanı Bahtiyar Abdullahadad, Felluce işgalinden kısa süre önce kentten çıkmaya çalışırken ABD askerlerince tutuklandı. Kuşatma altında 9 gün geçiren Fleury bir süre sonra bırakılırken, tercümanı Abdullahadad'ın tutukluluğu sürüyor. Son saldırılar sırasında yok edilen Felluce'deki evler ve insanların fotoğraflarını çektiğini söyleyen Fleury, "Oldukça sinirli olan askerler, bizi şehirde gördüklerimiz ve çektiğimiz fotoğraflarla ilgili sorguya aldılar. Ayrıca direnişçilerin silahlarını nerede sakladıklarını ve aralarındaki iletişimin nasıl kurulduğunu sordular. ABD'li yetkililer, Felluce'deki konumlarını korumak ve kuvvetlendirmek için benden şehirle ilgili bilgi istediler. Öte yandan tercümanım serbest bırakılmış değil. Sanıyorum bunun sebebi, elinde sniper tüfeğiyle kendisini çektiğim fotoğraflar. Onunla ilgili hiçbir bilgi alamıyorum" diye konuştu.

(antiwar)