19 Kasım 2004 22:00
Kürtçe savunmaya vize
Anayasa'nın 90. maddesinde yapılan değişiklikler kapsamında Adalet Alt Komisyonu, CMUK'ta geniş bir düzenlemeye gitti.
Mahkemelerde Türkçe bilmeyenlerin kendi dilleri ile verdiği ifadelerin kabul edilmemesi ve tercüman bulunmaması nedeniyle büyük sıkıntılar yaşanmasına neden olan anadil yasağı, Anayasa'nın 90. maddesinde yapılan değişiklikle ortadan kalkıyor. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde (AİHS), "Her sanık şahsına yöneltilen suçlamanın nitelik ve sebebinden anladığı dille haberdar edilme hakkına sahiptir" maddesi uyarınca mahkemelere, davaların hazırlık soruşturmasından bitimine kadar olan süreçte, sanıkların istemesi durumunda başta Kürtçe olmak üzere Türkçe dışındaki dillerde ifade verebilmeleri için tercüman kullanma zorunluluğu getiriliyor. Sözleşmeye göre, anadil koşulu, ifade alma ve diğer işlemler sırasında da geçerli.
Geniş düzenleme Anayasa değişikliğinin ardından, TBMM'de olan Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (CMUK) Tasarısı üzerinde çalışmalarını sürdüren Adalet Alt Komisyonu, AİHS'ye uyumlu bir düzenlemeye gitti. Buna göre, sanıklar, tercüman aracılığıyla anladıkları dille savunma yapabilecek. Hazırlık soruşturması kapsamında savcılar, dava süresince de mahkemeler, sanıkların istemesi durumunda Kürtçe yada başka dillerde tercüman sağlamakla yükümlü olacak. Uluslararası uygulamalarda, sanığın yaşadığı ülkenin diplomasi dilini kullanması zorunluluğu bulunuyorken, CMUK'ta ise daha ileri bir düzenleme öngörülüyor. Düzenlemeye göre, sanık, yaşadığı ülkenin diplomasi dilinin de içinde bulunduğu birden çok dil bilse dahi, savunmasını hangi dille daha iyi yapabileceğine kendisi karar verebilecek ve Türkçe dışında ifade vermek isterse tercüman talebinde bulunabilecek. Mahkeme ilamı ve diğer işlemler ise resmi dil Türkçe ile yazılacak. İşlemler sırasında sanık sürekli tercümanını yanında bulundurma hakkına sahip olacak.
Geniş düzenleme Anayasa değişikliğinin ardından, TBMM'de olan Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (CMUK) Tasarısı üzerinde çalışmalarını sürdüren Adalet Alt Komisyonu, AİHS'ye uyumlu bir düzenlemeye gitti. Buna göre, sanıklar, tercüman aracılığıyla anladıkları dille savunma yapabilecek. Hazırlık soruşturması kapsamında savcılar, dava süresince de mahkemeler, sanıkların istemesi durumunda Kürtçe yada başka dillerde tercüman sağlamakla yükümlü olacak. Uluslararası uygulamalarda, sanığın yaşadığı ülkenin diplomasi dilini kullanması zorunluluğu bulunuyorken, CMUK'ta ise daha ileri bir düzenleme öngörülüyor. Düzenlemeye göre, sanık, yaşadığı ülkenin diplomasi dilinin de içinde bulunduğu birden çok dil bilse dahi, savunmasını hangi dille daha iyi yapabileceğine kendisi karar verebilecek ve Türkçe dışında ifade vermek isterse tercüman talebinde bulunabilecek. Mahkeme ilamı ve diğer işlemler ise resmi dil Türkçe ile yazılacak. İşlemler sırasında sanık sürekli tercümanını yanında bulundurma hakkına sahip olacak.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
