04 Kasım 2004 22:00
'Barış için kara bir gün'
Bush ve ekibinin zaferi dünyada büyük tedirginlik yarattı. Birçok lider, bu tedirginliği, kutlama mesajlarının satır aralarında dile getirdi...
George W. Bush'un ikinci kez ABD başkanlığını kazanması, Avrupa'da geniş yankı yarattı. Birçok siyasetçi, bu zaferi "dünya barışı için kara gün" olarak nitelendirmekten çekinmedi. Avrupa Komisyonu Başkanı Romano Prodi, yazılı bir açıklamayla Bush'u kutlarken, AB olarak ABD ile iyi ilişkiler sürdürmek için çaba harcamaya devam edeceklerini söyledi.
Almanya'dan tepkiler Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ve Fransa Cumhurbaşkanı Jaques Chirac, seçim sonuçlarının belli olduğu geç saatlere kadar açıklama yapmamayı tercih ettiler. Kerry'nin havlu atmasından sonra açıklama yapan Schröder, Bush'u kutladı ve ortak çıkarlar için birlikte çalışmaya hazır olduklarını söyledi. Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer de, "Biz her Amerikan hükümetiyle çalışırız" mesajını verdi. Yeşiller Partisi Federal Parlamento Grup Başkan Yardımcısı Hans-Christian Ströbele ise, Bush'un seçilmesini "barış için kara gün" olarak değerlendirdi. SPD yöneticilerinden Michael Müller de, "Sonuç dünya ve Amerika demokrasisi için iyi değil" değerlendirmesini yaptı.
Fransa'da şaşkınlık Irak işgali öncesinde Bush'a açık tutum alan bir diğer ülke olan Fransa'da da, seçim şaşkınlığı yaşanıyor. Televizyon ve gazetelere, Bush'un dört yıl daha başkanlık koltuğunda oturacak olmasından duyulan şaşkınlık hakim. Seçim öncesinde Fransa'da yapılan anketlere göre, halkın üçte ikisi Kerry'nin kazanmasını istiyordu. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac yaptığı açıklamada, "Önümüzdeki dört yılı Amerikan-Fransız dostluğunu güçlendirmek için kullanalım" dedi. Chirac, "Atlantik ötesi ilişkilerde karşılıklı dikkat gereklidir" vurgusunu yaptı. İngiltere ise, Bush'un zaferinden memnuniyetini dile getirerek, AB ve ABD'ye ittifakı yeniden güçlendirme çağrısı yaptı. İngiltere Başbakanı Tony Blair, Bush'u en erken kutlayan Avrupalı lider oldu. Blair, ABD Başkanı'na, "Ortadoğu'da barışı için daha fazla çaba gösterilmesi" çağrısı yaptı.
DÜNYADAN YORUMLAR Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao:"Çin ve ABD, iki büyük ülke olarak birçok konuda ortak çıkarlara sahip. İşbirliğimizin devamını diliyoruz." AB Dış İlişkiler Şefi Javier Solana:"Avrupa ve ABD, önümüzdeki yıllarda pek çok ciddi meseleyle yüz yüze kalacak. Geçmişte olduğu gibi bugün de, başarı için ortak hareket etmek şart." Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende:"ABD ve AB; güçlü kültürel, ekonomik ve siyasi bağlarla, ortak değerlerle birbirine bağlı. Bu da bizi doğal ve ayrılmaz müttefikler yapıyor." Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin:"Amerikan halkının terörizme boyun eğmeyerek en mantıklı kararı almasından sadece mutluluk duyabilirim." Yaser Arafat'ın danışmanı Muhammed Raşid:"Başkan Arafat Bush'un zaferini selamladı ve bu yeni dönemde Ortadoğu barış sürecinin hızlanması umudunu dile getirdi." Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus:"Bush Amerika'nın en iyi geleneklerini sembolize ediyor: Özgürlük aşkı, iyimserlik, bireycilik, liberal ekonomi ve muhafazakâr değerler. Bunlar bana da yakın değerlerdir." Irak Başbakanı İyad Allavi:"ABD bizi bir diktatörden kurtardı. Amerika'ya minnettarız ve öyle kalacağız." İsrail Başbakan Yardımcısı Ehud Olmert:"Çok mutluyuz. Amerikan halkını tebrik ediyoruz." Venezüella Dışişleri Bakanı Jesus Perez:"Bu ikinci dönemde ilişkilerimizi düzeltmeyi umuyoruz. Biz tango yapmaktayız. Tango yaparken ayağınıza basılırsa şikâyet edersiniz. Daha sert basılırsa, yine şikâyet edersiniz. Ama biz tangoya devam etmeye hazırız."
Almanya'dan tepkiler Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ve Fransa Cumhurbaşkanı Jaques Chirac, seçim sonuçlarının belli olduğu geç saatlere kadar açıklama yapmamayı tercih ettiler. Kerry'nin havlu atmasından sonra açıklama yapan Schröder, Bush'u kutladı ve ortak çıkarlar için birlikte çalışmaya hazır olduklarını söyledi. Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer de, "Biz her Amerikan hükümetiyle çalışırız" mesajını verdi. Yeşiller Partisi Federal Parlamento Grup Başkan Yardımcısı Hans-Christian Ströbele ise, Bush'un seçilmesini "barış için kara gün" olarak değerlendirdi. SPD yöneticilerinden Michael Müller de, "Sonuç dünya ve Amerika demokrasisi için iyi değil" değerlendirmesini yaptı.
Fransa'da şaşkınlık Irak işgali öncesinde Bush'a açık tutum alan bir diğer ülke olan Fransa'da da, seçim şaşkınlığı yaşanıyor. Televizyon ve gazetelere, Bush'un dört yıl daha başkanlık koltuğunda oturacak olmasından duyulan şaşkınlık hakim. Seçim öncesinde Fransa'da yapılan anketlere göre, halkın üçte ikisi Kerry'nin kazanmasını istiyordu. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac yaptığı açıklamada, "Önümüzdeki dört yılı Amerikan-Fransız dostluğunu güçlendirmek için kullanalım" dedi. Chirac, "Atlantik ötesi ilişkilerde karşılıklı dikkat gereklidir" vurgusunu yaptı. İngiltere ise, Bush'un zaferinden memnuniyetini dile getirerek, AB ve ABD'ye ittifakı yeniden güçlendirme çağrısı yaptı. İngiltere Başbakanı Tony Blair, Bush'u en erken kutlayan Avrupalı lider oldu. Blair, ABD Başkanı'na, "Ortadoğu'da barışı için daha fazla çaba gösterilmesi" çağrısı yaptı.
DÜNYADAN YORUMLAR Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao:"Çin ve ABD, iki büyük ülke olarak birçok konuda ortak çıkarlara sahip. İşbirliğimizin devamını diliyoruz." AB Dış İlişkiler Şefi Javier Solana:"Avrupa ve ABD, önümüzdeki yıllarda pek çok ciddi meseleyle yüz yüze kalacak. Geçmişte olduğu gibi bugün de, başarı için ortak hareket etmek şart." Hollanda Başbakanı Jan Peter Balkenende:"ABD ve AB; güçlü kültürel, ekonomik ve siyasi bağlarla, ortak değerlerle birbirine bağlı. Bu da bizi doğal ve ayrılmaz müttefikler yapıyor." Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin:"Amerikan halkının terörizme boyun eğmeyerek en mantıklı kararı almasından sadece mutluluk duyabilirim." Yaser Arafat'ın danışmanı Muhammed Raşid:"Başkan Arafat Bush'un zaferini selamladı ve bu yeni dönemde Ortadoğu barış sürecinin hızlanması umudunu dile getirdi." Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus:"Bush Amerika'nın en iyi geleneklerini sembolize ediyor: Özgürlük aşkı, iyimserlik, bireycilik, liberal ekonomi ve muhafazakâr değerler. Bunlar bana da yakın değerlerdir." Irak Başbakanı İyad Allavi:"ABD bizi bir diktatörden kurtardı. Amerika'ya minnettarız ve öyle kalacağız." İsrail Başbakan Yardımcısı Ehud Olmert:"Çok mutluyuz. Amerikan halkını tebrik ediyoruz." Venezüella Dışişleri Bakanı Jesus Perez:"Bu ikinci dönemde ilişkilerimizi düzeltmeyi umuyoruz. Biz tango yapmaktayız. Tango yaparken ayağınıza basılırsa şikâyet edersiniz. Daha sert basılırsa, yine şikâyet edersiniz. Ama biz tangoya devam etmeye hazırız."
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
