07 Ekim 2004 21:00
Petrolde danışıklı dövüş
Uluslararası borsalarda son 3 gündür rekor seviyelere yükselen petrol fiyatlarında 52 dolar da geride kaldı.
Uluslararası borsalarda son 3 gündür rekor seviyelere yükselen petrol fiyatlarında 52 dolar da geride kaldı. Asya piyasalarının açılmasıyla New York Borsası'nda 52.38 dolara yükselen ABD hafif petrolünün varili, 21 yıllık borsa tarihinin en yüksek fiyatından satılmış oldu. Borsada işlemler 52.02 dolardan açılmıştı. Yıl boyunca yükselen petrol fiyatlarındaki artış yüzde 65'i buldu. IMF ise bu fiyatların kriz tehdidi oluşturduğu konusunda uyarıda bulundu. Fiyatların bu seferki rekoruna ise yaklaşan kış mevsimi öncesinde ısıtma yakıtı arzının yeterli olmayacağı yönündeki kaygıların artması neden gösterildi.
Arz talep ile açıklayamam Fiyat artışlarını değerlendiren Enerji Uzmanı Necdet Pamir ise fiziksel koşullara bakıldığında petrolde fiyatları bu seviyeye çıkaracak bir arz talep farkı bulunmadığını dile getirdi. Pamir, fiyatların geldiği noktada işi klasik arz talep mekanizmalarıyla açıklamanın mümkün olmadığını dile getirdi. Pamir şöyle konuştu; "2004'de günlük üretim fazlalığı dünkü OPEC açıklamasına göre yaklaşık 2.5 milyon varil gün. Stok azalmalarını, ek üretim kapasitesindeki sıkıntı, Nijerya, Rusya, Venezüella'da yaşananlar, İvan Kasırgası gibi sorunları kabul ediyorum ama bunlar aşılabilir. Şu anki değerlerin oluşması uzun erimde kim petrol rezervlerini kontrol edecek, fiyatları, ticareti kim kontrol edecek, bunları ele alma kavgası. Bundan kim kârlı çıkıyor? En başta petrol üreticisi ülkeler OPEC, Rusya Norveç, Meksika. Hemen ardından büyük petrol şirketleri büyük kârlar elde ediyor. En önemli unsur ise spekülatörler. Bütün bu mekanizmaları iyi bilip petrol fiyatlarının artacağı tiyosunu alan spekülatörler bu artışları yaşatıyor.
Sıtmaya razı olmak Ancak ben bu aydan itibaren fiyatların normal koşullara düşmesini bekliyorum. Piyasada 10-12 dolarlık köpük diyebileceğimiz bir fazlalık var. OPEC yıllarca 20-28 dolar bandını sürdürdü. Şimdi başta OPEC üretici ülkeler 22-28 doları unutun ve 30-32-34 dolar üzerini düşünün diyorlar. Bize ölümü gösterip sıtmaya razı ediyorlar. Bizi bu rakama alıştırmaya çalışıyorlar".
Spekülatörlerin parmağı Pamir, bunun danışıklı bir dövüş olduğunu dile getirerek, "Danışıklı bir dövüş var. OPEC, spekülatörler, üretici ülkeler. Zararı onlar görmüyor. Türkiye gibi tamamıyla ithale muhtaç ülkeler bu zararı görüyor. Dışarıda fiyatların bir süre sonra düzene gireceğini düşünüyorum. Ancak aynı şeyi Türkiye'den beklemek zor. Bir süre daha bu yüksek fiyatlar sürecek." dedi.
IMF'NİN UYARISI Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Araştırma Bölümü Başkan Yardımcısı David Robinson, petrol arzındaki zayıflığın dünya ekonomisini önümüzdeki yıllarda krizlere açık hale getirebileceği uyarısında bulundu. "Petrol fiyatlarındaki kesintisiz yükseliş, Fon'un 2005 için yüzde 4.3 olarak tahmin ettiği dünya ekonomisindeki büyümenin yüzde 4'e gerileyeceği anlamına gelir" diyen Robinson, son fiyatların kendisini orta vadeli beklentilerde endişeli düşünmeye ittiğini ifade etti.
Arz talep ile açıklayamam Fiyat artışlarını değerlendiren Enerji Uzmanı Necdet Pamir ise fiziksel koşullara bakıldığında petrolde fiyatları bu seviyeye çıkaracak bir arz talep farkı bulunmadığını dile getirdi. Pamir, fiyatların geldiği noktada işi klasik arz talep mekanizmalarıyla açıklamanın mümkün olmadığını dile getirdi. Pamir şöyle konuştu; "2004'de günlük üretim fazlalığı dünkü OPEC açıklamasına göre yaklaşık 2.5 milyon varil gün. Stok azalmalarını, ek üretim kapasitesindeki sıkıntı, Nijerya, Rusya, Venezüella'da yaşananlar, İvan Kasırgası gibi sorunları kabul ediyorum ama bunlar aşılabilir. Şu anki değerlerin oluşması uzun erimde kim petrol rezervlerini kontrol edecek, fiyatları, ticareti kim kontrol edecek, bunları ele alma kavgası. Bundan kim kârlı çıkıyor? En başta petrol üreticisi ülkeler OPEC, Rusya Norveç, Meksika. Hemen ardından büyük petrol şirketleri büyük kârlar elde ediyor. En önemli unsur ise spekülatörler. Bütün bu mekanizmaları iyi bilip petrol fiyatlarının artacağı tiyosunu alan spekülatörler bu artışları yaşatıyor.
Sıtmaya razı olmak Ancak ben bu aydan itibaren fiyatların normal koşullara düşmesini bekliyorum. Piyasada 10-12 dolarlık köpük diyebileceğimiz bir fazlalık var. OPEC yıllarca 20-28 dolar bandını sürdürdü. Şimdi başta OPEC üretici ülkeler 22-28 doları unutun ve 30-32-34 dolar üzerini düşünün diyorlar. Bize ölümü gösterip sıtmaya razı ediyorlar. Bizi bu rakama alıştırmaya çalışıyorlar".
Spekülatörlerin parmağı Pamir, bunun danışıklı bir dövüş olduğunu dile getirerek, "Danışıklı bir dövüş var. OPEC, spekülatörler, üretici ülkeler. Zararı onlar görmüyor. Türkiye gibi tamamıyla ithale muhtaç ülkeler bu zararı görüyor. Dışarıda fiyatların bir süre sonra düzene gireceğini düşünüyorum. Ancak aynı şeyi Türkiye'den beklemek zor. Bir süre daha bu yüksek fiyatlar sürecek." dedi.
IMF'NİN UYARISI Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Araştırma Bölümü Başkan Yardımcısı David Robinson, petrol arzındaki zayıflığın dünya ekonomisini önümüzdeki yıllarda krizlere açık hale getirebileceği uyarısında bulundu. "Petrol fiyatlarındaki kesintisiz yükseliş, Fon'un 2005 için yüzde 4.3 olarak tahmin ettiği dünya ekonomisindeki büyümenin yüzde 4'e gerileyeceği anlamına gelir" diyen Robinson, son fiyatların kendisini orta vadeli beklentilerde endişeli düşünmeye ittiğini ifade etti.
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
