27 Eylül 2004 21:00

Zorla özelleştirme

İngiltere hükümetinin, yoksul ülkelere "mali yardım" karşılığında özelleştirme yapılmasını şart koştuğu açıklandı. "Hırsa Karşı Savaş" (WOW) adlı kuruluşun konuyla ilgili raporu, İşçi Partisi'nin devam eden konferansı sırasında açıklanacak.

Paylaş
İngiltere hükümetinin, yoksul ülkelere "mali yardım" karşılığında özelleştirme yapılmasını şart koştuğu açıklandı. "Hırsa Karşı Savaş" (WOW) adlı kuruluşun konuyla ilgili raporu, İşçi Partisi'nin devam eden konferansı sırasında açıklanacak. Raporda, İngiltere'nin yoksul ülkelere özelleştirme dayatmaları örneklerle açıklanıyor. WOW; bu dayatmalar nedeniyle İngiliz özel sektör danışmanlarının büyük kârlar elde ettiğini, Uluslararası Kalkınma Departmanı'nın da, özelleştirmeyi "teşvik etmek" için büyük paralar harcadığını bildirdi. Kuruluş, şimdiye dek yapılan özelleştirmelerin yoksulluğu daha da artırdığını dile getirdi.

Danışmanların kasası doldu "Yoksulluktan Kâr Etmek" başlıklı raporun yazarı John Hilary, "Çok sayıda kanıt gösteriyor ki, gelişmekte olan ülkelerde kamu hizmetlerinin özelleştirilmesi, yoksulluğu artırıyor. Oysa Kalkınma Departmanı'nın görevi, sözde, yoksulluğu azaltmak. Oysa bu kurum, dünya çapında özelleştirmelerin teşvikinde başı çekiyor" dedi. WOW, İngiltere'nin kurduğu özelleştirme tuzağının nasıl işlediğini de açıkladı. Buna göre, yoksul ülke hükümetlerine, eğer uluslararası kredi istiyorlarsa, Batılı özelleştirme danışmanlarını kiralamaları gerektiği söyleniyor. Bu danışmanların ücretleri de, genellikle "yardım" olarak İngiltere tarafından ödeniyor. İşçi Partisi'nin ilk 5 yıllık iktidarı boyunca, en büyük 5 danışmanlık ve muhasebe şirketi, sadece bu ülkelerdeki özelleştirme danışmanlığından 118 milyon sterlin elde ettiler. Amacı özelleştirmeleri "teşvik etmek" olan Adam Smith Enstitüsü de, son 6 yıl içinde İngiltere yardım bütçesinden 34 milyon dolar aldı.

Tanıdık isimler Yoksul ülkelere yardım için ayrılan bütçeden beslenen danışmanlık şirketleri arasında PWC, KPMG, Deloitte Touche Tohmatsu ve Ernst&Young bulunuyor. Amerikalı enerji devi Enron'un istifasıyla sonuçlanan skandaldan önce, Arthur Andersen de bu şirketler arasında yer alıyordu. Söz konusu şirketlerin çoğu, Türkiye'de de özelleştirme kapsamındaki kurumların danışmanlık faaliyetini yürütüyor.


FELAKET ÖZELLEŞTİRMELER WOW raporunda; İngiliz hükümeti ve danışmanlık şirketlerinin işbirliği içinde gerçekleştirdiği özelleştirmelere örnekler de sunuluyor. Bu örnekler şöyle: KIRGIZİSTAN:Arthur Andersen'in danışmanlığında, elektrik kurumunun özelleştirmesini teşvik programı. Kurumun batılı şirketlere "çekici" hale getirilmesi için, elektrik fiyatları artırıldı. Sadece başkent Bişkek'te halkın yarısı, faturaları ödeyemez hale geldi. ÇİN:Chengdu kenti yönetiminin su hizmetlerini özelleştirmesi için, PWC başkanlığında bir danışmanlar konsorsiyumu kuruldu. İhale, 106.5 milyon dolara Fransız su tekeli Vivendi ve Japon Marubeni şirketlerinde kaldı. PWC, daha sonra Pekin'de bir su arıtma tesisinin özelleştirilmesi için bu iki şirkete danışmanlık yapmaya başladı. MALEZYA:Kanalizasyon sisteminin özelleştirilmesi, PWC danışmanlığında 1993'te tamamlandı. Fiyatlar arttı, hizmet kalitesi düştü. Hükümet, 2001 yılında sistemi tekrar kamuya bağladı. GÜNEY AFRİKA:KwaZulu Natal bölgesinde, Sağlık Bakanlığı, 75 milyon dolar karşılığında, Inkosi Albert Luthuli Hastanesi'ni "kamu-özel ortaklığı"na dönüştürdü. Onbinlerce yoksul bu hastanenin hizmetlerinden mahrum kaldı. WOW raporunda, amacı "kalkınmaya yardımcı olmak" olan Dünya Bankası'nın da, yoksul ülkelere özelleştirme dayattığı vurgulandı.


MPİ'NiN DANIŞMANI ERNST&YOUNG Fonlardan beslenenler arasında yer alan Ernst&Young Türkiye'nin en çok kazanç getiren kurumlarından Milli Piyango İdaresi'nin düzenlediği şans oyunlarının özelleştirilmesinde danışman firma olarak belirlendi. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan ihale sonucunda Ernst&Young Kurumsal Finansman Danışmanlık A.Ş ile Qlot Consulting AB tarafından kurulan konsorsiyum birinci oldu. Firma ile 17 Ağustos 2004 tarihinde sözleşme imzalandı.

ÖNCEKİ HABER

Çeçenya'da operasyon

SONRAKİ HABER

Kiracıların alternatifi yok

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa