26 Eylül 2004 21:00

Yeni bir şaibeli seçim

2000 seçimlerinde başkanlık koltuğuna oturması hâlâ tartışmalı kabul edilen ABD Başkanı Bush'un kabinesinin yasal yetkilerini kullanarak Demokrat Parti'ye oy vereceği tahmin edilen siyahların oy kullanmasını engelleyeceği bildiriliyor.

Paylaş

2 Kasım 2004'te yapılacak ABD başkanlık seçimlerinde çoğu siyah milyonlarca Amerikan seçmenin oy hakkından mahrum bırakılacağı açıklandı. İnsan hakları savunucuları ve hukuk uzmanları, yasal engeller, prosedürler ve hilelerle milyonlarca kişinin oy kullanmasının engelleneceğini kaydetti. Siyah Amerikan seçmenlerinin daha çok Demokratlara oy verdiği biliniyor. Siyah seçmeni seçim öncesi kazanamayan Bush yönetiminin ise bu tür yollara başvuracağı kaydediliyor.

Mahkûmların oyu yok Seçme hakları ellerinden alınan bu kişilerin başında daha önce ağır suçtan hüküm giymiş çoğu siyah 5 milyon eski mahkûm bulunacak. Bu kısıtlamaların yasal temeli ise 19. yüzyılda siyahların oy kullanmasını engellemek için çıkarılan yasaya dayandırılıyor. İnsan hakları ögütleri ABD Başkanı George Bush'un koltuğa oturduğu 2000 seçimlerinde de milyonlarca oyun 'bürokratik ve idari hatalar' sonucu kaybedildiğini, bunun siyahların oylarını geçersiz kılmak amacını taşıdığını belirtti. ABD İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Mary Frances Berry, "Kendi partilerine karşı oy kullanacaklarını düşündükleri seçmenleri yasal yetkilerini kullanarak engellemek isteyen bireyler var. Bu aslında tam olarak siyahların demokratik olarak oy kullanmalarının engellenmesi anlamına geliyor" dedi.

Oy kullanana ceza! Siyahları oy kullanmaktan 'vazgeçirmenin' yolları ise 'yasal' görünüyor. İnsan hakları savunucusu Vicky Beasley, "2002 yılında Baltimore'da yapılan seçimlerde, faturalarını, park biletlerini ya da kiralarını ödemeyen kişilerin seçim sandıklarının başında tutuklanacağı duyuruldu. Her seçim döneminde bu yapılıyor" diyerek bu yöntemleri açıkladı. Geçen yıl Philadelphia'da yapılan yerel seçimlerde ise, sivil polis gibi davranan kişilerin sandıkların başında durup insanlara kimliklerini sormuştu. Sırada bekleyen siyah seçmenlerin videoya kaydedilerek fişlendiği de kaydedilmişti. Amerikan yasalarına göre seçmenler oy kullanırken resimli kimlik kartı göstermek zorunda değiller. Bazı bölgelerde seçim görevlilerinin seçmenlerden resimlerinin bulunduğu kimlik kartı istediği bu nedenle siyah seçmenlerin oy kullanmayarak geri döndüğü duyuruldu. Zira, ehliyet gibi resimli kimlik kartı bulunan siyahların sayısı beyazlara göre oldukça az. Bush'un 537 oyla başkanlığa geldiği tartışmalı seçimde Florida'da siyahların oylarının beyazların oylarına göre 10 kat fazla 'geçersiz' sayıldığı ve isimleri seçmen listelerinden silinerek oy kullanmalarının engellendiği biliniyor. Daha önce cezaevine girmiş kişilerin oy kullanmalarının engellendiği eyaletlerin başında Iowa gibi siyah nüfusun fazla olduğu yerler geliyor. Öte yandan, yeni kayıt yaptıran siyah seçmenlerin de adlarının seçmen listesine alınmadığı bildirildi.

Afgan adaylar: Seçim demokratik değil ABD, Afganistan'da yapılacak seçimleri 'demokrasi başarısı' olarak sunarken Afganistan'da Devlet Başkanı Hamid Karzai karşıtı adaylar, Amerika'nın demokrasi getirmek bir tarafa Karzai'yi destekleyerek seçimin güvenilirliğini tehlikeye soktuğunu belirtiyorlar. Karzai'ye karşı ortaya çıkan 17 adaydan biri olan yazar Abdül Latif Pedram, Afgan seçimlerinin yalnızca iki kişiye, Karzai ve ABD Başkanı George Bush'a yaracak şekilde ayarlandığını söyledi. Pedram, Bush'un Afganistan seçimlerini ABD başkanlık seçimleri için malzeme olarak kullandığını belirtirken, "Karzai'nin burada kolay bir zafer elde etmesi Bush'un tekrar başkan seçilmesini kolaylaştıracak. Bu nedenle Afganistan'da belirsiz bir seçim ortamı yaratılıyor" diye konuştu.

Adaylara engel Ülkede ABD Büyükelçisi Zalmay Halilzad'in ve batılı yetkililerin seçimde aday olacakları, çekilmeleri için tehdit ettiği açıklanmıştı. Bu tehditlere rağmen ısrarcı olan adaylar başka engellerle karşılaşıyor. Ülkenin 34 bölgesini gezmeleri için kendilerine kaynak ayrılmadığını belirten Pedram, "Karzai, Amerikan helikopterleriyle ve korumalarla bir günde 10 bölgeyi geziyor. Biz ne yapabiliriz ki?" diye konuştu. Afgan Araştırma ve Değerlendirme Birimi Baykanı Andrew Wilder de seçim sürecinin anlamlı bir süreç olmaktan çok istenen sonucu elde etmek amacıyla şekillendiğini söyledi.

Salih de sınırlı seçim dedi Irak'ta direnişin yoğun olduğu bölgelerde halkın oy kullanmasının engelleneceği ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld'in ardından Irak Devlet Başkanı Yardımcısı Barham Salih tarafından ifade edildi. "Eğer bir bölgede güvenlik, seçim yapabilmek için uygun değilse şu soruyla karşı karşıya kalırsınız: Seçimi ertelemeli miyiz yoksa tüm süreci bu bölgeye rehin mi vermeliyiz? Zamanı geldiğinde bu köprüden geçmek zorunda kalacağız" diyen Salih, direnişin yoğun olduğu kentlerde seçim yapılmayacağını söyledi. Geçtiğimiz günlerde Rumsfeld, direnişçilerin saldırılarının devam etmesi halinde ülkede sınırlı seçim yapılacağını söylemiş ama Amerikalı ve Iraklı yetkililer bu açıklamayı yalanlamıştı.

ÖNCEKİ HABER

Ergene'nin geleceği karanlık

SONRAKİ HABER

Müdahale hazırlığı