22 Eylül 2004 21:00
Bush-Annan düellosu
BM Genel Kurulu, ABD Başkanı Bush ile BM Genel Sekreteri Annan'ın söz düellosuna sahne oldu. Genel Kurul'un her günü, ABD ile diğer ülkeler arasındaki uçurumu yeniden gözler önüne seriyor.
Geçen hafta verdiği bir demeçte Irak işgalini "yasadışı" ilan eden BM Genel Sekreteri Kofi Annan, eleştirilerini BM Genel Kurulu kürsüsünden sürdürdü. Annan, önceki gün yaptığı konuşmada, "Hukuk düzeni, dünya çapında tehdit altındadır. Kimse hukukun üstünde olmamalıdır" dedikten sonra Irak'ta sivillerin katledilmesini, tutsakların gördüğü işkenceleri, Sudan ve Uganda'daki insanlık dramlarını anlattı. Kofi Annan, "bugün yeryüzünde hukuk devletinin tehlikede olmasından, temel yasa ve kuralların arsızca çiğnenmesinden üzüntü duyduğunu" ekledi. Annan, Filistinli intihar eylemcilerini kınarken, İsrail'in de "aşırı kuvvet kullandığını" söyledi. Annan'ın, işgalin yasadışı olduğuna dair suçlamasını yinelemediği görüldü. Washington bu sözlere sert tepki göstermiş ve Amerikalı yetkililer, BM Genel Sekreteri'ne "susmasını" tavsiye etmişlerdi.
'Fırsat' görüyor ABD Başkanı George W. Bush'un konuşması, Annan'ın sözleriyle taban tabana zıttı. Kofi Annan "uluslararası hukukun çiğnenmesi"nden bahsederken, Bush "olağanüstü fırsatlar döneminin açıldığından" bahsetti. Bush, Genel Kurul'daki konuşmasında Irak işgalini savunarak dünyadan destek talep etti. Ancak Genel Sekreter Kofi Annan ve diğer liderlerin 'imalı' konuşmaları ve kulis diplomasisi, bu çağrının yanıtsız kalacağını gösteriyordu. ABD Başkanı, New York'taki BM Genel Merkezi'nde yaptığı konuşmada, "bu yüzyılın özgürlük yüzyılı olacağını" öne sürdü. Ardından, kaos içindeki Irak ve Afganistan'ın "barışçıl ve demokratik toplumlar olarak tüm Ortadoğu'ya örnek teşkil edeceğini" iddia etti.
Seçmene hitap etti Irak'ta "her şeyin yolunda gittiğine" ve "terörizmin kötülüğüne" dair vurgular, Bush'un asıl hedefinin dünya değil Amerikalılar olduğunu gösteriyordu. Böylece Bush BM'yi kasım ayındaki başkanlık seçimleri için propaganda kürsüsü olarak kullandı. ABD Başkanı, 24 dakikalık konuşmasında Irak işgali ile 'uluslararası iradenin ortaya konulduğunu' söyledi ve işgali gerçekleştirenin "bir milletler koalisyonu" olduğunu savundu. ABD Başkanı, Başbakan İyad Allavi liderliğinde kurulan hükümetin "her ülkenin desteğini kazandığını" söyledi ve "BM ve üye ülkeler; güvenli, demokratik, federal ve hür bir Irak'ın inşası için daha çok yardım etmeli" dedi.
Model işgaller! İşgallerin onbinlerce insanın ölümüne yol açtığına değinmeyen Bush, bunun yerine, Saddam ve Taliban rejimlerinin 'korkunçluğunu' anlatmayı tercih etti. ABD Başkanı, ortada kanıt olmamasına rağmen Bağdat ve Kabil'deki 'yasadışı rejimler'in teröristleri desteklediğini iddia etti ve "Bugün ise Irak ve Afgan halkı demokrasi ve özgürlük yolundadır. Bu iki ülke, Büyük Ortadoğu için model olacaktır" dedi. Konuşmadaki bir başka 'Büyük Ortadoğu' vurgusu, 'BM Demokrasi Fonu' kurulması çağrısı oldu. Bush, ülkesinin böyle bir fona mali desteğe hazır olduğunu, bu fon ile çeşitli ülkelerde 'bağımsız yargı ve adil seçimlerin teşvik edilebileceğini' söyledi. George W. Bush'un konuşması; oldukça cılız bir alkış aldı.
BUSH ARAFAT'I HEDEF GÖSTERDİ ABD Başkanı Bush, konuşmasında Filistin'e de ağır bir suçlama yöneltti. Bush, dünya liderlerine çağrıda bulunarak, "Halkının işine yaramayan Filistinli liderlerden desteğinizi çekin" dedi. Böylece Yaser Arafat, isim verilmeden "işe yaramazlık" ile suçlanmış oldu. Filistin yönetimi, Bush'un sözlerine sert tepki gösterdi. Filistinli bakan Saib Erakat, "Filistin halkı, yönetimini özgür ve demokratik seçimlerle işbaşına getirmiştir. Bütün dünya Filistin halkının demokratik kararına saygı duymak zorundadır" dedi. Bush'tan yüz bulan İsrail Başbakanı Ariel Şaron ise, dün yaptığı son açıklamada, "Yaser Arafat'ın, tıpkı Hamas lideri Şeyh Ahmed Yasin gibi hak ettiğini bulacağını" söyleyerek, Filistin liderini ölümle tehdit etti.
Allavi işgal askeri arayışında Öte yandan, Irak'ın ABD yanlısı Başbakanı İyad Allavi, 59. BM Genel Kurulu'nda Pakistan'dan ülkesine asker göndermesini istedi. Allavi, Pakistan Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref ile görüştüğünü belirterek, bu ülkeden Irak'taki işgal gücüne asker katkısında bulunmasını talep ettiğini kaydetti. Allavi, genel kurulun açılışında İsrail Dışişleri Bakanı Silvan Şalom ile ilk kez tokalaştı. Bu sırada yapılan kısa sohbette, Şalom'un Allavi'ye "Umarız Irak, İsrail ile diplomatik ilişki kurar" dediği öğrenildi. Ayrıca, "alfabetik düzen" gereği, Şalom ve Allavi genel kurul boyunca yan yana oturdu.
Annan'a AB desteği Avrupa Birliği, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a destek verdi ve "terörle mücadelede hukuka uyulmasının şart olduğunu" bildirdi. AB dönem başkanı Hollanda Dışişleri Bakanı Bernard Bot, BM Genel Kurulu'ndaki konuşmasında, "AB, insan haklarını ayaklar altına almak için terörizmin bahane edilmemesi gerektiğini söyleyen Genel Sekreter ile aynı fikirdedir. Terörle mücadelede alınan önlemler, devletler hukuku çerçevesinde olmalı" dedi.
'Fırsat' görüyor ABD Başkanı George W. Bush'un konuşması, Annan'ın sözleriyle taban tabana zıttı. Kofi Annan "uluslararası hukukun çiğnenmesi"nden bahsederken, Bush "olağanüstü fırsatlar döneminin açıldığından" bahsetti. Bush, Genel Kurul'daki konuşmasında Irak işgalini savunarak dünyadan destek talep etti. Ancak Genel Sekreter Kofi Annan ve diğer liderlerin 'imalı' konuşmaları ve kulis diplomasisi, bu çağrının yanıtsız kalacağını gösteriyordu. ABD Başkanı, New York'taki BM Genel Merkezi'nde yaptığı konuşmada, "bu yüzyılın özgürlük yüzyılı olacağını" öne sürdü. Ardından, kaos içindeki Irak ve Afganistan'ın "barışçıl ve demokratik toplumlar olarak tüm Ortadoğu'ya örnek teşkil edeceğini" iddia etti.
Seçmene hitap etti Irak'ta "her şeyin yolunda gittiğine" ve "terörizmin kötülüğüne" dair vurgular, Bush'un asıl hedefinin dünya değil Amerikalılar olduğunu gösteriyordu. Böylece Bush BM'yi kasım ayındaki başkanlık seçimleri için propaganda kürsüsü olarak kullandı. ABD Başkanı, 24 dakikalık konuşmasında Irak işgali ile 'uluslararası iradenin ortaya konulduğunu' söyledi ve işgali gerçekleştirenin "bir milletler koalisyonu" olduğunu savundu. ABD Başkanı, Başbakan İyad Allavi liderliğinde kurulan hükümetin "her ülkenin desteğini kazandığını" söyledi ve "BM ve üye ülkeler; güvenli, demokratik, federal ve hür bir Irak'ın inşası için daha çok yardım etmeli" dedi.
Model işgaller! İşgallerin onbinlerce insanın ölümüne yol açtığına değinmeyen Bush, bunun yerine, Saddam ve Taliban rejimlerinin 'korkunçluğunu' anlatmayı tercih etti. ABD Başkanı, ortada kanıt olmamasına rağmen Bağdat ve Kabil'deki 'yasadışı rejimler'in teröristleri desteklediğini iddia etti ve "Bugün ise Irak ve Afgan halkı demokrasi ve özgürlük yolundadır. Bu iki ülke, Büyük Ortadoğu için model olacaktır" dedi. Konuşmadaki bir başka 'Büyük Ortadoğu' vurgusu, 'BM Demokrasi Fonu' kurulması çağrısı oldu. Bush, ülkesinin böyle bir fona mali desteğe hazır olduğunu, bu fon ile çeşitli ülkelerde 'bağımsız yargı ve adil seçimlerin teşvik edilebileceğini' söyledi. George W. Bush'un konuşması; oldukça cılız bir alkış aldı.
BUSH ARAFAT'I HEDEF GÖSTERDİ ABD Başkanı Bush, konuşmasında Filistin'e de ağır bir suçlama yöneltti. Bush, dünya liderlerine çağrıda bulunarak, "Halkının işine yaramayan Filistinli liderlerden desteğinizi çekin" dedi. Böylece Yaser Arafat, isim verilmeden "işe yaramazlık" ile suçlanmış oldu. Filistin yönetimi, Bush'un sözlerine sert tepki gösterdi. Filistinli bakan Saib Erakat, "Filistin halkı, yönetimini özgür ve demokratik seçimlerle işbaşına getirmiştir. Bütün dünya Filistin halkının demokratik kararına saygı duymak zorundadır" dedi. Bush'tan yüz bulan İsrail Başbakanı Ariel Şaron ise, dün yaptığı son açıklamada, "Yaser Arafat'ın, tıpkı Hamas lideri Şeyh Ahmed Yasin gibi hak ettiğini bulacağını" söyleyerek, Filistin liderini ölümle tehdit etti.
Allavi işgal askeri arayışında Öte yandan, Irak'ın ABD yanlısı Başbakanı İyad Allavi, 59. BM Genel Kurulu'nda Pakistan'dan ülkesine asker göndermesini istedi. Allavi, Pakistan Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref ile görüştüğünü belirterek, bu ülkeden Irak'taki işgal gücüne asker katkısında bulunmasını talep ettiğini kaydetti. Allavi, genel kurulun açılışında İsrail Dışişleri Bakanı Silvan Şalom ile ilk kez tokalaştı. Bu sırada yapılan kısa sohbette, Şalom'un Allavi'ye "Umarız Irak, İsrail ile diplomatik ilişki kurar" dediği öğrenildi. Ayrıca, "alfabetik düzen" gereği, Şalom ve Allavi genel kurul boyunca yan yana oturdu.
Annan'a AB desteği Avrupa Birliği, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a destek verdi ve "terörle mücadelede hukuka uyulmasının şart olduğunu" bildirdi. AB dönem başkanı Hollanda Dışişleri Bakanı Bernard Bot, BM Genel Kurulu'ndaki konuşmasında, "AB, insan haklarını ayaklar altına almak için terörizmin bahane edilmemesi gerektiğini söyleyen Genel Sekreter ile aynı fikirdedir. Terörle mücadelede alınan önlemler, devletler hukuku çerçevesinde olmalı" dedi.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
