31 Ağustos 2004 21:00
Putin'in gündemi enerji
Türkiye, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu hafta yapacağı ziyaretle, 32 yıl aradan sonra ilk kez bir Rus liderini ağırlamaya hazırlanıyor.
Türkiye, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu hafta yapacağı ziyaretle, 32 yıl aradan sonra ilk kez bir Rus liderini ağırlamaya hazırlanıyor. Putin'in 2-3 Eylül'deki ziyaretinde en önemli görüşme konularından birini, enerji alanında işbirliği oluşturuyor. Edinilen bilgiye göre, Türkiye'ye doğalgaz satmanın yanı sıra pazarda daha büyük pay almak için çaba gösteren Rus Gazprom şirketi, Türkiye'de temaslarını sürdürüyor. Dünyanın en büyük doğalgaz satıcılarından biri olan Gazprom'dan bir heyet, BOTAŞ'ta yürüttüğü görüşmelerde ikili işbirliği ve karşılıklı yatırımların teşviki amacıyla, Putin'in ziyareti sırasında imzalanması beklenen anlaşmada yer alacak maddeleri belirlemeye çalışıyor. Gazprom, Türkiye'de doğalgaz dağıtımına da girmek istiyor ve bu amaçla İzmir bölgesi doğalgaz dağıtım ihalesine başvurdu. Ayrıca Gazprom tarafından Tuz gölünün altında bir doğalgaz deposu yapma yönünde başlatılan girişim de, BOTAŞ yetkililerince değerlendiriliyor. Türkiye'nin doğalgaz deposuna ihtiyacı bulunduğunu belirten yetkililer, uygun bir teklif gelmesi halinde depo yaptırabileceklerini belirtiyorlar. Ortak yatırım ve boru hattı yapımı konularında da Türkiye'de iş yapmayı isteyen Gazprom; dünyanın doğalgaz üretiminin yüzde 30'unu karşılayan Rusya'nın gaz üretiminin yüzde 60'ını gerçekleştirdiği dikkate alındığında elindeki büyük gaz rezervini pazarlara ulaştırmak için yol arıyor.
Üç proje teklifi Öte yandan Rusya elindeki doğalgazı diğer pazarlara açmak için Türkiye'yle ilgili yeni projeler üretiyor. Bu projeler Rusya'da konuşulan, ancak Türkiye'ye henüz teklif olarak gelmemiş projeler olmakla birlikte, söz konusu tekliflerin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in beraberinde getireceği heyet tarafından iletilmesi bekleniyor. Aslında Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne 3 tane boru hattı projesi teklif edilmiş durumda. İkisi Trakya bölgesinde Karadeniz'den Ege denizine, diğeri ise Samsun-Ceyhan üzerinden Akdeniz-Karadeniz hattı olmak üzere üç adet proje için lisans almaya çalışan şirketler, arkalarında Rusya'nın olduğunu söylemelerine rağmen, doğalgaz veya petrol dolum garantisi getiremedikleri için projelere sıcak bakılmıyor. Gazprom gibi Rus şirketlerinin, projeleri desteklediklerini açıklamaları durumunda, bu projelere lisans verilmesi gündeme gelebilecek. Bu arada Putin'in görüşmelerde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin taarruz helikopteri ihalesine katılan Rusya-İsrail yapımı "Erdoğan" helikopteri için ısrarını sürdürmesi de bekleniyor.
İMZALANACAK BELGELERİki ülke arasında dostluğun ve çok boyutlu ortaklığın derinleşmesine ilişkin deklarasyon. Karasuları ötesinde tehlikeli olayların önlenmesine ilişkin anlaşma. İkili askeri, teknik işbirliği kapsamında, fikri ve sınai mülkiyet haklarının karşılıklı korunması anlaşması. BOTAŞ ile Gazprom arasında enerji işbirliği çerçeve anlaşması. Türkiye Stratejik Araştırmalar Merkezi ile Rusya Federasyonu Diplomasi Akademisi işbirliği anlaşması. Türk Eximbank, Rus Eximbank ve Vnashecobank arasında üçlü işbirliği protokolü.
RUSYA'NIN GÖZÜNDE TÜRKİYE Elindeki büyük doğalgaz ve petrol rezervlerini pazara sunabilmek için istikrarlı ve uygun bir yol arayan Rusya, Türkiye'yi iyi bir partner olarak görmeye başlarken, ciddi anlamda Türkiye'yi iyi bir pazar ve yol olarak düşünüyor. Mevcut ham petrol yolu haline dönüşmüş boğazlardaki sıkıntı Rusların daha fazla petrolü uluslararası pazarlara ulaştırmasını zorlaştırdığından, hem petrolüne hem de sıvılaştırarak satacağı doğalgazına daha kolay bir yol bulmaya çalışıyor. Türkiye'yi bu konuda bir üs olarak kullanmayı düşünen Rusya'nın planları arasında, Trakya'dan Ege denizi veya Samsun'dan Akdeniz'deki Ceyhan'a ulaşacak boru hatlarıyla petrolüne daha rahat bir yol bulmak ve Ceyhan'da kuracağı doğalgaz sıvılaştırma tesisleri vasıtasıyla, doğalgazını sıvılaştırarak uluslararası piyasaya göndermek bulunuyor.
Üç proje teklifi Öte yandan Rusya elindeki doğalgazı diğer pazarlara açmak için Türkiye'yle ilgili yeni projeler üretiyor. Bu projeler Rusya'da konuşulan, ancak Türkiye'ye henüz teklif olarak gelmemiş projeler olmakla birlikte, söz konusu tekliflerin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in beraberinde getireceği heyet tarafından iletilmesi bekleniyor. Aslında Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne 3 tane boru hattı projesi teklif edilmiş durumda. İkisi Trakya bölgesinde Karadeniz'den Ege denizine, diğeri ise Samsun-Ceyhan üzerinden Akdeniz-Karadeniz hattı olmak üzere üç adet proje için lisans almaya çalışan şirketler, arkalarında Rusya'nın olduğunu söylemelerine rağmen, doğalgaz veya petrol dolum garantisi getiremedikleri için projelere sıcak bakılmıyor. Gazprom gibi Rus şirketlerinin, projeleri desteklediklerini açıklamaları durumunda, bu projelere lisans verilmesi gündeme gelebilecek. Bu arada Putin'in görüşmelerde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin taarruz helikopteri ihalesine katılan Rusya-İsrail yapımı "Erdoğan" helikopteri için ısrarını sürdürmesi de bekleniyor.
İMZALANACAK BELGELER
RUSYA'NIN GÖZÜNDE TÜRKİYE Elindeki büyük doğalgaz ve petrol rezervlerini pazara sunabilmek için istikrarlı ve uygun bir yol arayan Rusya, Türkiye'yi iyi bir partner olarak görmeye başlarken, ciddi anlamda Türkiye'yi iyi bir pazar ve yol olarak düşünüyor. Mevcut ham petrol yolu haline dönüşmüş boğazlardaki sıkıntı Rusların daha fazla petrolü uluslararası pazarlara ulaştırmasını zorlaştırdığından, hem petrolüne hem de sıvılaştırarak satacağı doğalgazına daha kolay bir yol bulmaya çalışıyor. Türkiye'yi bu konuda bir üs olarak kullanmayı düşünen Rusya'nın planları arasında, Trakya'dan Ege denizi veya Samsun'dan Akdeniz'deki Ceyhan'a ulaşacak boru hatlarıyla petrolüne daha rahat bir yol bulmak ve Ceyhan'da kuracağı doğalgaz sıvılaştırma tesisleri vasıtasıyla, doğalgazını sıvılaştırarak uluslararası piyasaya göndermek bulunuyor.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
