Kadin yazar, çocuk yazar ve...
   Okula gidemeyen kızlar

Kimi gün ne yazacağımı şaşırıyorum. Konu yokluğundan değil, her konunun bir öncekinden daha önemli oluşundan. Bu hafta da öyle oldu. Milli Eğitim Bakanlığı'nın ilköğretimden lise son sınıfa okunması zorunlu/özendirmeli yüz kitabı bir anlamda sessiz sedasız yürürlüğe girdi. Çocuklara kitabı dersin zorunlu parçası ilan etmek yerine yaşamın vazgeçilmez yanı yapmayı başaramadıkça listenin artısını eksiğini tartışmanın yararı yok. Yok da...

Seçme özgürlüğü Listede kimlerin olduğu hâlâ pek de belli değil. Daha doğrusu pek tartışılmadı. Nâzım Hikmet listedeymiş. Bu kimi çevrelere "Daha ne istiyorsunuz kesin sesinizi!" anlamına gelir. Malum. Sonra... Listede Aziz Nesin ile Oğuz Atay da varmış... Oh oh daha Allah'tan cezanızı mı isteyeceksiniz! Ben hâlâ bir çocuğun bir gencin kendi keşfedeceği edebiyat dünyasının sınırsızlığını düşünüyorum. Öğretmen/program yorumu/dayatması olmadan, kitabı sevdiğinde/sevmediğinde yazarının kimliğini kendi araştırarak kararını kendi vererek seçeceği kitap dünyasının sınırsızlığını. Bu seçim demokratik seçimi de öğretir ona... Aman sakın ha! Sonra ne olur halimiz. Listedir en iyisi. Zararlı kitaptan korursun çocuk çoluğu. (Kitabın zararlısı artık nasıl oluyorsa!) Hem sınav koşturmacası içinde edebiyata yer mi/zaman mı var? (Sözü uzatana boşuna 'edebiyat yapma' denmiyor). Edebiyatı da sınava çevirirsin, kimseler okumaz. Sınav soruları yanıtları için yakında yardımcı kitaplar, özetler falan yayımlanır piyasaya çıkar sen sağ ben selamet!

Kadın yazar Tam bunları yazacaktım ki... Gözüme bir başka yorum ilişti. Listelerde Halide Edip Adıvar ile Samiha Ayverdi dışında kadın yazar yokmuş. Bu durumu araştırmacı kadın yazarlara sorup haber yapmışlar. O kadın (ve elbette feminist) araştırmacılar da "feministin önde gideni" Halide Edip Adıvar ile yetinmeyip basmışlar feryadı. Elbet Samiha Ayverdi'nin bir Halide Edip "panzehiri" olduğunu da düşünmemişler. Ne diyeyim. İnsan kimi kadın yazarların o listede olmadığına şükreder. Hem canım, kız çocukların çoğunun okula gidemediği bir ülkede kadınlar yazsa ne olur, okusa ne olur? Yarın bir gün yetkililer dese ki: "Bu ülkeye eski sosyalist ülkelerden gelen misafir işçi kadinlar üniversite mezunu degil mi? Adlarini zor söyleyebildigimiz meslekleri yok mu? Bir onlarin durumuna bakin bir bizim okumuyor diye aglaştiginiz kadinlarimizin durumuna!" Verecek yanıt bulamayız Tanrı korusun! İyisi mi okula gidemeyen yüz binlerce kız çocuk yerine bakanlığa ulaşabilip ailelelerine yardım almayı başarıp, okula gönderilmeleri davul-zurna ile ilan edilen bir-iki / ya da on on beş kız çocukla idare edelim.

Çocuk yazar Bu arada, Can Yayınları "çocukları okumaya/yazmaya özendirmek için" bir yarışma açmış. Bakın şöyle: Yarışma 8-10 yaş grubu 11-12 ve 13-14 yaş grubu olarak düzenlenmiş. Bu öykü yarışmasına katılan çocuklar Can Yayınları'ndan yayımlanmış şu 21 kitaptan birinin kahramanıyla yeni bir öykü yazacaklar. "Dünyamızın İlk Şafağı" - Bilgin Adalı, "Babamın Gözleri Kedi Gözleri" -Sevim Ak, "Peter Pan Kensington Bahçeleri'nde" -J:M:Barrie, "Küçük Kaptan" -Paul Biegel, "Arı Maya" -Waldemar Bonsels, "Çarli'nin Çikolata Fabrikası" -Roald Dahl, "Mavi Orman" -Güngör Dilmen, "Yeşil Parmakli Titsu" -Maurice Druon, "Kurnaz Tilki" -Goethe, "Beyaz Yele" -Rene Guillot, "Odisseia" -Homeros, "Noktacık ile Anton" -Erich Kastner, "Büyücü Kadehar-Yıldızlar Kitabı/1" -Erik L'Homme, "Pal Sokağı Çocukları" -Ferenc Molnar, "Gülibik" -Çetin Öner, "Nemik ile Onbaşi" -Aydın Özakın, "Yavru ile Kayık" -Zeyyat Selimoğlu, "Martıya Uçmayı Öğreten Kedi" -Luis Sepulveda, "Kitaplardan Korkan Çocuk" -Susanna Tamaro, "Tom Sawyer'in Serüvenleri" -Mark Twain. Yarışmaya katılacak öykü en az iki, en fazla beş sayfa uzunluğunda olacak. 8-10 yaş isterlerse yazdıklarını resimlerle süsleyebilecekler, ya da çizgi öykü hazırlayacaklar. 11-12 ve 13-14 yaş grubundaki çocuklar yalnızca metinlerle katılabilecekler. Öykülerin en geç 15 Eylül'e kadar Can Çocuk'a /Can Yayınları'na Yeniçarşi Cad. 41/A 34430 Galatasaray-Istanbul adresine ulaştirilmasi gerekiyor. Yarişmanin sonuçlari 15 Ekim'de açıklanacak. Her yaş grubunda birinci seçilen öykünün yazarına 40 kitaplık, ikinciye 25 kitaplık üçüncüye de 15 kitaplık bir set armağan edilecek. Ödül kazananlar 150 kitaplık listeden istediklerini seçecekler. Daha fazla bilgi için 0212 245 82 92 ve 0212 245 82 93 numaralı telefonlar aranabilir ya da cancocuk@cancocuk.com adresine e-posta atılabilir. Benim bu yarışmadan yeni haberim oldu. Geç de olsa duyurayım istedim. Çocuklar bu 21 kitaptan birini bile bu tatilin kalan zamanında okusalar kâr. (Bu arada Evrensel Basım Yayın da yeni dönemde yeni çocuk kitapları yayınlıyormuş galiba... Dilerim beğenirsiniz.)