Guantanamo adaleti

11 Eylül saldırılarının ardından yüzlerce kişiyi 'düşman savaşçı' ilan ederek mahkemeye dahi çıkarmadan Küba'daki Guantanamo toplama kampında tutan ABD, bugün 4 tutukluyu askeri mahkemeye çıkaracak. Mahkeme önüne çıkacak tutsakların Avustralya vatandaşı Müslüman David Hicks, Yemenli Salim Ahmed Hamdan ve Ali Hamza Ahmed Süleyman el Behlül ve Sudanlı İbrahim Ahmed Mahmud el Kusi olduğu kaydedildi. Daha sonra, kamptaki 4 İngiliz vatandaşından ikisi olan Feroz Abbasi ve Muazzam Bey yargılanacak.

İnfaz için yargıla ABD'li yetkililer, davaların ve ABD Başkanı George W. Bush'un "katiller" diye hitap ettiği mahkûmlara muamele yöntemlerinin adil olacağı konusunda ısrar ediyor. Ancak mahkemeler için öngörülen kanunlar, mahkûmların adeta infaz edilmek için yargılanacağını gösteriyor. İnsan hakları örgütleri, ABD'nin Cenevre Anlaşması'nı dikkate almadan yapacağı mahkemelerin, daha öncekilerden de adaletsiz olacağı konusunda hemfikirler. Askeri mahkeme komisyon kurallarının adil duruşma korumalarından yoksun olduğunu belirten İnsan Hakları İzleme Örgütü Yöneticisi Wendy Patten, "Bu kanunlara göre, ABD ordusu yargıç, jüri, savcı ve hatta cellat yetkilerine sahip oluyor" dedi. Patten ayrıca, askeri komisyon kanunlarına göre, iddianın çok ciddi olduğu durumlarda bile temyize gidilmesine izin verilmeyeceğine dikkat çekti.

Yargıç Bush! Askeri mahkemeler, 2001 yılında Bush'un talebiyle kurulmuştu. Mahkûmları yargılamadan Guantanamo'da tutan Bush, eleştiriler karşısında bu mahkemelerin görülmesine karar verdi. Kampın içerisinde görülecek duruşmaların ardından infazların da yine kamp içerisinde yapılacağı duyuruldu. Mahkemelere karşı çıkanlar, Bush'un yargıç gibi davranarak kararı önceden verdiğini söylüyorlar. İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana ABD'de askeri mahkemeler davalara bakmıyordu. Son kez 1942 yılında, New York ve Chicago'da yakalanan 8 Alman sabotajcı böyle yargılanmıştı. Suçları sabit görülen bu kişilerin 6'sı idam edildi, biri ömür boyu, diğeri 30 yıl hapis cezası aldı.

---

BU NASIL YARGI?

ABD'nin askeri mahkemelerinde sanık ve sanık avukatı, savcının elindeki delilleri göremiyor.

Sanık ve avukatı arasında yapılan konuşmalar kameraya kaydediliyor.

Sanık avukatıyla istediği zaman görüşemiyor. Zira, yargılanacak dört kişiden birinin avukatı, ABD yetkililerinin tercümana izin vermeyi ertelemesi nedeniyle müvekkilini 4 aydır göremiyor. Avukatlardan biri, davadan çekildiğini açıkladı.

Mahkemelerde jüri yok, sadece askeri yargıçlardan oluşan bir heyet var ve sivil bir mahkeme için gerekli olan standartlardan eser yok.

Savunma avukatlarının gizli bir bilgi edinmesi durumunda bu bilgiyi sanıkla paylaşması yasak.

İşkenceyle alınan ifadeler geçerli sayılacak.

Askeri mahkemede yargılanmak için seçilen mahkûmlara 30 ay boyunca tecrit uygulandığı tahmin ediliyor.