01 Ağustos 2004 21:00
Munzur'dan festival geçti
Tunceli Belediyesi ve Tunceli dernekleri tarafından, "Munzur baraja değil barışa akacak" sloganıyla düzenlenen 5. Munzur Kültür ve Doğa Festivali dün sona erdi. "Baraja hayır" vurgusunun öne çıktığı festivalin son gününde yürüyüş düzenlendi.
Tunceli Belediyesi ve Tunceli dernekleri tarafından, "Munzur baraja değil barışa akacak" sloganıyla düzenlenen 5. Munzur Kültür ve Doğa Festivali dün sona erdi. Türkiye'nin dört bir yanından ve yurtdışından topraklarına akan Tuncelililer, festival boyunca gezi ve panellere katıldılar, şiir ve şarkı dinlediler, tiyatro ve sinema izlediler. "Baraja hayır" vurgusunun öne çıktığı festivalde, barış mesajları verildi. Kadınlar ve gençler başta olmak üzere hemen hemen her kesimin sorunları, düzenlenen panel ve söyleşilerle masaya yatırıldı, çözüm yolları arandı.
Dersim'i Zazaca yazmak Festivalin 3.günü olan cumartesi günü yapılan etkinlikler, yazar Mehmet Uzun'un söyleşisi ile başladi. Deraza Çay Bahçesi'ndeki söyleşide konuşan Uzun, en büyük hayalinin Dersim Destani'nı Zazaca yazmak olduğunu söyledi. Uzun, bunun için Dersimlilerin kendilerine yardımcı olmasını istedi.
Gazetecilik paneli Belediye Konferans Salonu'nda ise "Türkiye'de Gazetecilik Anlayışı ve Demokrasi" konulu panel düzenlendi. Panele Sanat ve Hayat Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Hacı Orman, Devrimci Demokrasi Çalışanı Taylan Yıldız ve Tunceli yerel gazetelerinden Munzur gazetesi yazarı Ferit Demir katıldı. Panelde Türkiye'de gazetecilik anlayışı tartışıldı.
Çocuklar unutulmadı Festivalde çoçuklar için de şenlik yapıldı. Celal Doğan Parkı'nda gerçekleşen şenlige şair Gülsüm Cengiz ve şair Sennur Sezer katildi. Park alaninda toplanan çocuklarin iyi vakit geçirmeleri için palyaçolar, hikâye anlatip, hediye dagittilar. Sennur Sezer, çocuklara masal anlatirken; Gülsüm Cengiz'de şiirlerini okudu.
Dil ve kültür Belediye Dügün Salonu'nda ise, "Dil ve Kültür" konulu panel gerçekleştirildi. Necmiye Alpay, Tij yayinlarinin sahibi yazar Cemal Taş ve Zazaca üzerine araştirma yapan Selman Yeşilgöz'ün katıldığı paneli, Haydar Beltan yönetti. Panelde söz alan Necmiye Alpay, Türkiye'nin emperyalizme eklemeli bir şekilde kuruldugunu belirterek bunun dillere de yansidigini söyledi. Egitim sisteminin de buna göre şekillendigine dikkat çeken Alpay, egitim yapisinin Türkiye'nin yapısına uygun olmadığını kaydetti. Zazaca konuşan Cemal Taş ise Alpay'ın tespitlerine katılarak, dilin kaybolmaması için insanların günlük yaşamlarında kendi anadilleriyle konuşmaları gerektiğini ifade etti. Selman Yeşilgöz'da Zazaca yaptığı konuşmasında dilin önemine değinerek, Dersim'deki sürgün politikalarının dile yansıması üzerinde durdu.
Konserlere ilgi büyük Akşam saatlerinde Atatürk Stadı'nda yapılan konsere ilgi yine büyük oldu. Sahneye ilk olarak mahalli ses sanatçıları Berivan, Rozerin, Ali Kılıç ve Nihat Baran çıktı. Aziz Avin ve Mehmet Özer'in şiir okudugu gecede sinema oyuncusu Şebnem Dönmez ve Ayça Şen sahneye çikarak Tuncelileri selamladi. Aynur Dogan, Burhan Berken ve Ferhat Tunç da sevilen şarkilari ile Tuncelilere müzik ziyafeti çekti. Açikhava sinemasinda ise "İnat Hikâyeleri" filmi gösterildi.
MUNZUR İÇİN YÜRÜDÜLER Festival etkinlikleri kapsamında dün yürüyüş yapıldı. Yürüyüş için Yeraltı Çarşısı üstünde bir araya gelen Tunceliler, Ovacık yolu üzerinde bulunan Mıskısağ'a doğru yürüyüşe geçtiler. Yürüyüşe Tunceli Belediye Başkanı Songül Erol Abdil, Batman Belediye Başkanı Hüseyin Kalkan, Bergama köylüleri temsilcisi Oktay Konyar, Avrupa Parlemontosu üyesi Feleknaz Uca, Diyarbakır Demokrasi Platformu ile Tunceli'de bulunan kitle örgütlerinin temsilcileri katıldı. Sık sık, "Katil otomotiv Munzur'dan defol", "Şirketler Dersim'den defol" sloganlarının atıldığı yürüyüş sırasında "Munzur hayattır hayatın akışı durdurulamaz" pankartı açıldı.
MUNZUR GÖZELERİNE GEZİ Festivalin üçüncü günü Ovacık ilçesine gezi düzenlendi. Burada Munzur gözelerine giden yüzlerce kişi, akşam saatlerinde ise düzenlenen konseri izledi. Bu arada ilçede, "Munzur Vadisi ve Barajlar Sorunu" konulu panel düzenlendi. Panele Prof. Dr. Tanay Sıtkı Uyar, Av. Fatma Karakaş, Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri Temsilcisi Av.Yeşim Ural, Yeşiller Temsilcisi Dr.Ümit Şahin ve Oktay Konyar konuşmacı olarak katıldı. Yeşiller Temsilcisi Ümit Şahin,"Bu mücadele toprağı kurtarma mücadelesidir. Barajlardan elde edilecek kâr burası için kullanılmayacak" dedi. Pof. Dr. Tanay Sıtkı Uyar ise AB üyesi ülkelerin çöpe attıkları termik ve nükleer santrallerin Türkiye'ye önerdiğini ifade etti. Uyar, "Burada vadinin, tarım alanlarının, ormanların yok olma sorunu var" diye konuştu. Bergama köylülerinin Temsilcisi Oktay Konyar da, Ovacik'ın AKP'li Belediye Başkani Hasan Hüseyin Dizi'ye "AKP'nin ilkelerinden mi yanasınız yoksa, barajlara mı karşısınız?" sorusunu yöneltti. Belediye başkani soruyu cevapsiz birakti. Konyar, "Bu ülkenin dağlarına bahar gelmeden Munzur'a barış gelmez" dedi.
KÜLTÜR VE GENÇLİK Gençler; festival etkinlikleri kapsamında, "Kültürel yozlaşma, gençlik sorunlari ve YÖK" konulu panel düzenledi. EMEP Genel Başkani Levent Tüzel'in de izlediği panelde ilk sözü alan DEHAP Merkezi Gençlik Yöneticisi Kamuran Yüksel, sağ, sol, İslamcı tüm kesimlerin kültürel yozlaşmadan şikâyet ettiğini belirterek, herkesin şikâyetçi olduğu sorunun artık bir krize dönüştüğünü ifade etti. "Bizim açımızdan Denizler'in, Yusuflar'ın, Hakiler'in, Doğanlar'ın çizgisinden uzaklaşmak kültürel yozlaşmanın başlangıcıdır" diyen Yüksel, 68 gençliğinin yarattığı kültürel değerlerin gençliğin yüzakı olduğunu söyledi. Emek Gençliği Merkez yöneticisi Eylem Yıldızer ise 90'lı yıllarda ortaya atılan yeni dünya düzeniyle eşitlik, özgürlük ve barış propagandasının yapıldığını hatırlatarak, gençliğe mücadele etmeme çağrısının yapıldığını ifade etti. Yıldızer, yozlaşmanın sadece giyim, kuşam ve dinlenilen müzikle değil, kalıcı etkilerinin yerleştirilmeye çalışıldığını ifade ederek, gençliğe "Kendini kurtar, kendi başinin çaresine bak" anlayışının dayatıldığını söyledi. Bugün ise gelinen noktada gençlere "Senin için hayatında en önemli şey nedir" denildiğinde gençliğin büyük bir kısmının "para" yanıtını verdiğini belirten Yıldızer, "Dersim gençliği festivalde diline, kültürüne ve tarihine sahip çıkıp ileriye doğru adım atmalıdır. Bizim açımızdan yapılması gereken alternatif ve sürekli bir kültürel politika oluşturmaktır" dedi. ESP adına konuşan İkrar Budak ise gençliğin gelecek olduğunu belirterek "Gençlik toplumsal muhalefetin önünde yer almalıdır" dedi. DGH adına konuşan Fırat Korkmaz ise Dersim'deki kültürel yozlaşmaya dikkat çekerek çözümün baskisiz ve sömürüsüz bir dünyadan geçtigini söyledi.
SANATÇILAR FESTIVAL IÇIN NE DEDI? Jülide Kural: Kürt kimligi kendini ifade etme konusunda bunca zaman mücadele verdi. Bu mücadelenin uzantilarini ve gerçekligini burada görmek mümkün. Mesela Ozan Diyar çikti herkes Kürtçe türkülere eşlik ederek birlikte söyledi. Ama sonra Leman Sam çikti, 12 yaşindaki çocuklarin da söyledigini gördüm. Halk diyor ki, "Ben kendi kimliğimi kendi varlığımı kanıtlayacağım, bu ülkede ya da nerede olursam olayım kendime Kürt demek istiyorum ama diğer kültürleri de yadsıyorum anlamına gelmez" in önemli bir göstergesiydi.
Yorgunluğumu unuttum Leman Sam: Coğrafi açıdan oldukça güzel bir yer. Cefalı bir yolculuk çektik ama Munzur'u gördükten sonra tüm yorgunluğumu unuttum. Bir deniz çocuğuyum ama akarsuları daha çok severim. Çatışmalı bir ortam ve bu durumdan çok etkilenmiş bir il Tunceli. Ve zaten gözler önünde üvey evlat muamelesi görüyor. Doğa harikası bir yer. Festevalin yol alması lazım. Paraca destek olunması lazım, bu kadar çok şişirilmemesi lazım. Bana karşı gösterilen ilgi müthişti. Benimle birlikte herkes şarkılarımı söyledi. Büyük bir koro gibi.
Dersim'i Zazaca yazmak Festivalin 3.günü olan cumartesi günü yapılan etkinlikler, yazar Mehmet Uzun'un söyleşisi ile başladi. Deraza Çay Bahçesi'ndeki söyleşide konuşan Uzun, en büyük hayalinin Dersim Destani'nı Zazaca yazmak olduğunu söyledi. Uzun, bunun için Dersimlilerin kendilerine yardımcı olmasını istedi.
Gazetecilik paneli Belediye Konferans Salonu'nda ise "Türkiye'de Gazetecilik Anlayışı ve Demokrasi" konulu panel düzenlendi. Panele Sanat ve Hayat Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Hacı Orman, Devrimci Demokrasi Çalışanı Taylan Yıldız ve Tunceli yerel gazetelerinden Munzur gazetesi yazarı Ferit Demir katıldı. Panelde Türkiye'de gazetecilik anlayışı tartışıldı.
Çocuklar unutulmadı Festivalde çoçuklar için de şenlik yapıldı. Celal Doğan Parkı'nda gerçekleşen şenlige şair Gülsüm Cengiz ve şair Sennur Sezer katildi. Park alaninda toplanan çocuklarin iyi vakit geçirmeleri için palyaçolar, hikâye anlatip, hediye dagittilar. Sennur Sezer, çocuklara masal anlatirken; Gülsüm Cengiz'de şiirlerini okudu.
Dil ve kültür Belediye Dügün Salonu'nda ise, "Dil ve Kültür" konulu panel gerçekleştirildi. Necmiye Alpay, Tij yayinlarinin sahibi yazar Cemal Taş ve Zazaca üzerine araştirma yapan Selman Yeşilgöz'ün katıldığı paneli, Haydar Beltan yönetti. Panelde söz alan Necmiye Alpay, Türkiye'nin emperyalizme eklemeli bir şekilde kuruldugunu belirterek bunun dillere de yansidigini söyledi. Egitim sisteminin de buna göre şekillendigine dikkat çeken Alpay, egitim yapisinin Türkiye'nin yapısına uygun olmadığını kaydetti. Zazaca konuşan Cemal Taş ise Alpay'ın tespitlerine katılarak, dilin kaybolmaması için insanların günlük yaşamlarında kendi anadilleriyle konuşmaları gerektiğini ifade etti. Selman Yeşilgöz'da Zazaca yaptığı konuşmasında dilin önemine değinerek, Dersim'deki sürgün politikalarının dile yansıması üzerinde durdu.
Konserlere ilgi büyük Akşam saatlerinde Atatürk Stadı'nda yapılan konsere ilgi yine büyük oldu. Sahneye ilk olarak mahalli ses sanatçıları Berivan, Rozerin, Ali Kılıç ve Nihat Baran çıktı. Aziz Avin ve Mehmet Özer'in şiir okudugu gecede sinema oyuncusu Şebnem Dönmez ve Ayça Şen sahneye çikarak Tuncelileri selamladi. Aynur Dogan, Burhan Berken ve Ferhat Tunç da sevilen şarkilari ile Tuncelilere müzik ziyafeti çekti. Açikhava sinemasinda ise "İnat Hikâyeleri" filmi gösterildi.
MUNZUR İÇİN YÜRÜDÜLER Festival etkinlikleri kapsamında dün yürüyüş yapıldı. Yürüyüş için Yeraltı Çarşısı üstünde bir araya gelen Tunceliler, Ovacık yolu üzerinde bulunan Mıskısağ'a doğru yürüyüşe geçtiler. Yürüyüşe Tunceli Belediye Başkanı Songül Erol Abdil, Batman Belediye Başkanı Hüseyin Kalkan, Bergama köylüleri temsilcisi Oktay Konyar, Avrupa Parlemontosu üyesi Feleknaz Uca, Diyarbakır Demokrasi Platformu ile Tunceli'de bulunan kitle örgütlerinin temsilcileri katıldı. Sık sık, "Katil otomotiv Munzur'dan defol", "Şirketler Dersim'den defol" sloganlarının atıldığı yürüyüş sırasında "Munzur hayattır hayatın akışı durdurulamaz" pankartı açıldı.
MUNZUR GÖZELERİNE GEZİ Festivalin üçüncü günü Ovacık ilçesine gezi düzenlendi. Burada Munzur gözelerine giden yüzlerce kişi, akşam saatlerinde ise düzenlenen konseri izledi. Bu arada ilçede, "Munzur Vadisi ve Barajlar Sorunu" konulu panel düzenlendi. Panele Prof. Dr. Tanay Sıtkı Uyar, Av. Fatma Karakaş, Doğu Akdeniz Çevre Dernekleri Temsilcisi Av.Yeşim Ural, Yeşiller Temsilcisi Dr.Ümit Şahin ve Oktay Konyar konuşmacı olarak katıldı. Yeşiller Temsilcisi Ümit Şahin,"Bu mücadele toprağı kurtarma mücadelesidir. Barajlardan elde edilecek kâr burası için kullanılmayacak" dedi. Pof. Dr. Tanay Sıtkı Uyar ise AB üyesi ülkelerin çöpe attıkları termik ve nükleer santrallerin Türkiye'ye önerdiğini ifade etti. Uyar, "Burada vadinin, tarım alanlarının, ormanların yok olma sorunu var" diye konuştu. Bergama köylülerinin Temsilcisi Oktay Konyar da, Ovacik'ın AKP'li Belediye Başkani Hasan Hüseyin Dizi'ye "AKP'nin ilkelerinden mi yanasınız yoksa, barajlara mı karşısınız?" sorusunu yöneltti. Belediye başkani soruyu cevapsiz birakti. Konyar, "Bu ülkenin dağlarına bahar gelmeden Munzur'a barış gelmez" dedi.
KÜLTÜR VE GENÇLİK Gençler; festival etkinlikleri kapsamında, "Kültürel yozlaşma, gençlik sorunlari ve YÖK" konulu panel düzenledi. EMEP Genel Başkani Levent Tüzel'in de izlediği panelde ilk sözü alan DEHAP Merkezi Gençlik Yöneticisi Kamuran Yüksel, sağ, sol, İslamcı tüm kesimlerin kültürel yozlaşmadan şikâyet ettiğini belirterek, herkesin şikâyetçi olduğu sorunun artık bir krize dönüştüğünü ifade etti. "Bizim açımızdan Denizler'in, Yusuflar'ın, Hakiler'in, Doğanlar'ın çizgisinden uzaklaşmak kültürel yozlaşmanın başlangıcıdır" diyen Yüksel, 68 gençliğinin yarattığı kültürel değerlerin gençliğin yüzakı olduğunu söyledi. Emek Gençliği Merkez yöneticisi Eylem Yıldızer ise 90'lı yıllarda ortaya atılan yeni dünya düzeniyle eşitlik, özgürlük ve barış propagandasının yapıldığını hatırlatarak, gençliğe mücadele etmeme çağrısının yapıldığını ifade etti. Yıldızer, yozlaşmanın sadece giyim, kuşam ve dinlenilen müzikle değil, kalıcı etkilerinin yerleştirilmeye çalışıldığını ifade ederek, gençliğe "Kendini kurtar, kendi başinin çaresine bak" anlayışının dayatıldığını söyledi. Bugün ise gelinen noktada gençlere "Senin için hayatında en önemli şey nedir" denildiğinde gençliğin büyük bir kısmının "para" yanıtını verdiğini belirten Yıldızer, "Dersim gençliği festivalde diline, kültürüne ve tarihine sahip çıkıp ileriye doğru adım atmalıdır. Bizim açımızdan yapılması gereken alternatif ve sürekli bir kültürel politika oluşturmaktır" dedi. ESP adına konuşan İkrar Budak ise gençliğin gelecek olduğunu belirterek "Gençlik toplumsal muhalefetin önünde yer almalıdır" dedi. DGH adına konuşan Fırat Korkmaz ise Dersim'deki kültürel yozlaşmaya dikkat çekerek çözümün baskisiz ve sömürüsüz bir dünyadan geçtigini söyledi.
SANATÇILAR FESTIVAL IÇIN NE DEDI? Jülide Kural: Kürt kimligi kendini ifade etme konusunda bunca zaman mücadele verdi. Bu mücadelenin uzantilarini ve gerçekligini burada görmek mümkün. Mesela Ozan Diyar çikti herkes Kürtçe türkülere eşlik ederek birlikte söyledi. Ama sonra Leman Sam çikti, 12 yaşindaki çocuklarin da söyledigini gördüm. Halk diyor ki, "Ben kendi kimliğimi kendi varlığımı kanıtlayacağım, bu ülkede ya da nerede olursam olayım kendime Kürt demek istiyorum ama diğer kültürleri de yadsıyorum anlamına gelmez" in önemli bir göstergesiydi.
Yorgunluğumu unuttum Leman Sam: Coğrafi açıdan oldukça güzel bir yer. Cefalı bir yolculuk çektik ama Munzur'u gördükten sonra tüm yorgunluğumu unuttum. Bir deniz çocuğuyum ama akarsuları daha çok severim. Çatışmalı bir ortam ve bu durumdan çok etkilenmiş bir il Tunceli. Ve zaten gözler önünde üvey evlat muamelesi görüyor. Doğa harikası bir yer. Festevalin yol alması lazım. Paraca destek olunması lazım, bu kadar çok şişirilmemesi lazım. Bana karşı gösterilen ilgi müthişti. Benimle birlikte herkes şarkılarımı söyledi. Büyük bir koro gibi.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
