19 Temmuz 2004 21:00
Eğitim anne karnında başlıyor
Çocuğun eğitiminin anne babanın çocuk sahibi olmaya karar vermesinden itibaren başladığını söyleyen Prof. Dr. Ayla Oktay, eskiden çocuğun aileye belli bir yaştan sonra katıldığını günümüzde ise çocuğun anne karnından itibaren ailenin ferdi sayıldığını söylüyor.
Geçtiğimiz günlerde, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi ve Ya-pa ve Kültür Okulları işbirliği ile Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi düzenlendi. Yerli ve yabancı katılımcıların yer aldığı kongreye katılan Marmara Üniversitesi İlköğretim Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayla Oktay, okul öncesi eğitime ilişkin sorularımızı yanıtladı. - Çocuk kavramı nasıl ortaya çıktı? Binlerce yıldır insanlar çocuk eğitimi üzerine kafa yoruyorlar. Çocuk eğitimi önemli bir konu. Bu eğitim sadece aile ile sınırlı kalmamalı. Okulların da eğitime destek vermesi gerekiyor. Bundan kaynaklıdır ki öğretmenlik dünyanın en eski mesleklerinden bir tanesi. Çocuğun ailede her zaman önemli bir yeri olmuştur. Çünkü çocuk, ailenin devamını sağlayan bir öğedir. Ama bu önemin nasıl gösterildiği ve nasıl şekil aldığı kültürel yapıya göre değişebilir. -Günümüze geldiğimizde çocuk-aile ilişkisi nasıl değişti? Eskiden çocuk ailenin devamlılığını sağlayan ve aileye belli yaştan sonra katılan bir bireydi. Bugün ise çocuk doğduğu hatta anne karnından itibaren ailenin ferdi haline geliyor. - Bu dönüşüm nasıl oldu? Belki ailelerin ekonomik ve kültürel düzeylerinin artmasının bir etkisi oldu. Şehirleşmenin, medyanın çok önemli bir rolü var. Kadının eğitim düzeyi yükseldikçe çocuğun yaşama şansı artıyor. Yine kadınların eğitimleri arttıkça ailenin planlanması, çocuk sayısı da daha iyi bir duruma geliyor. Çünkü eğitimli kadın bakacağı kadar çocuk yapıyor. Bu da çocuğa farklı bir bakış açısı getiriyor. Kırsal kesimde ya da geleneksel ailelerde çocuk geleceği kurtarmak için bir öğe. Eğitim düzeyi yüksek ailelerde ise çocuk ailenin geleceği ama ailenin bütün yükünü taşıyan bir birey değil artık. - Kırsal kesimde bu anlayış devam ediyor mu? Belki bir anlamda devam ediyor. Genellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da bu oran yüksek. Batıya doğru geldikçe bu oran düşüyor. Eğitim arttıkça çocuk sayısı azalıyor. - Tüketim toplumunda çocuğun gereğinden fazla istekleri nasıl engellenecek? Bunun sınırı yok. Çünkü kapitalizmin koskaca dünyasının ortasında oturuyorsunuz. Ancak aile çocuğuna eğitim verirse ailenin alabilecekleri ile çocuğun ihtiyaçları arasında dengeyi kurabilirsiniz. Sınırı aile koruyor. Bir çocuğun nereye kadar harcayacağı ailenin imkânları ile sınırlı. Varsa verisiniz yoksa veremezsiniz. Çocukların her istediğini vermek gerekmiyor. Ancak ihtiyacı olanları da mutlaka vermek gerekiyor. Genel olarak çocuğun her istediğinin alınması uygun değil. Bunu yapabilen aileler de var yapamayan aileler de. - Çocuklarda eğitimin ne zaman başlaması gerekiyor? Doğduğundan itibaren eğitimin başlaması gerekiyor. Anne babanın çocuk sahibi olmaya karar vermesiyle eğitim başlar. 0-6 yaş arası dönem insanın öğrenme potansiyelinin en yüksek olduğu dönem. Bu yaşlarda çocukla konuşmak, oynamak gerekir.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
